Lok Sabha Speaker: మరోసారి స్పీకర్‌గా ఓం బిర్లా..? ప్రతిపక్షాలకు డిప్యూటీ స్పీకర్‌..?

Lok Sabha Speaker: 18వ లోక్‌సభ తొలి సమావేశాలు వచ్చే వారం అంటే జూన్ 24 నుంచి ప్రారంభం కానున్నాయి. ఈ సెషన్ 9 రోజుల పాటు అంటే జూలై 3 వరకు కొనసాగుతుంది. జూన్ 26 నుంచి లోక్‌సభ స్పీకర్ (Lok Sabha Speaker) ఎన్నిక ప్రక్రియ ప్రారంభం కానుంది. ఓం బిర్లాను బీజేపీ రెండోసారి స్పీకర్‌గా చేయవచ్చని, చంద్రబాబు నాయుడు టీడీపీ, నితీష్ కుమార్‌కు చెందిన జేడీయూలు స్పీకర్ పదవిని డిమాండ్ చేస్తున్నాయని వార్తలు వచ్చాయి.

ఇక్కడ ప్రతిపక్ష శిబిరం I.N.D.I.A గ్రూప్ కూడా లోక్‌సభలో బలమైన స్థితిలో ఉంది. ఇలాంటి పరిస్థితుల్లో ప్రతిపక్షానికి చెందిన ఎంపీకి డిప్యూటీ స్పీకర్ పదవి వస్తుందని ఆశిస్తున్నారు. అయితే విపక్ష ఎంపీకి డిప్యూటీ స్పీకర్ పదవి లభించకపోతే విపక్ష శిబిరం స్పీకర్ పదవికి తన సొంత అభ్యర్థిని నిలబెడుతుందని మూలాధారాలను ఉటంకిస్తూ ఇండియా టుడే పేర్కొంది. డిప్యూటీ స్పీకర్ పదవిని ప్రతిపక్షాలకు ఇచ్చే సంప్రదాయం ఉంది. 16వ లోక్‌సభలో ఎన్డీయేలో భాగమైన ఏఐఏడీఎంకేకు చెందిన తంబిదురైకి ఈ పదవి లభించింది. కాగా, 17వ లోక్‌సభలో ఎవరినీ డిప్యూటీ స్పీకర్‌గా చేయలేదు.

స్పీకర్‌, డిప్యూటీ స్పీకర్‌ పదవులే కీలకం

స్పీకర్ పదవి అధికార పార్టీ లేదా సంకీర్ణ బలానికి ప్రతీక. అదే సమయంలో లోక్‌సభ పనితీరుపై స్పీకర్‌కు మాత్రమే నియంత్రణ ఉంటుంది. స్పీకర్ గైర్హాజరీలో విధులు నిర్వర్తించే స్పీకర్‌తో పాటు డిప్యూటీ స్పీకర్‌ను కూడా ఎన్నుకునే నిబంధన రాజ్యాంగంలో ఉంది. ఓం బిర్లాను స్పీకర్‌ చేయడంతో పాటు ఆంధ్రప్రదేశ్‌ బీజేపీ అధ్యక్షురాలు డి.పురందేశ్వరిని లోక్‌సభ డిప్యూటీ స్పీకర్‌గా కూడా చేయవచ్చని భావిస్తున్నారు. పురందేశ్వరి చంద్రబాబు నాయుడు సతీమణి నారా భువనేశ్వరి సోదరి. తన మామగారు ఎన్‌టి రామారావును గద్దె దించారని విమర్శలు వస్తున్న సమయంలో ఆమె చంద్రబాబు నాయుడుకు మద్దతుగా నిలిచారు. ఇలాంటి పరిస్థితుల్లో ఆమెను డిప్యూటీ స్పీకర్‌గా చేస్తే చంద్రబాబు నాయుడిపై ఒత్తిడి వచ్చే అవకాశం ఉంది. పురంధేశ్వరిని ఎదిరించడానికి టీడీపీ ముందుకు వచ్చే అవకాశం లేదు.

Also Read: Kumari Aunty in BiggBoss 8 : బిగ్ బాస్ 8.. ఆమె ఎంట్రీ కన్ఫర్మ్ అయినట్టేనా..?

స్పీకర్ అంటే ఏమిటి, పని ఏమిటి?

రాజ్యాంగంలోని 93, 178 అధికరణలు పార్లమెంటు ఉభయ సభలు, శాసనసభ స్పీకర్ పదవిని సూచిస్తాయి. సాధారణంగా కొత్త ప్రభుత్వం ఏర్పడిన వెంటనే లోక్‌సభ స్పీకర్‌ను ఎన్నుకునే సంప్రదాయం ఉంది. ప్రధానిగా ప్రమాణ స్వీకారం చేసిన మూడు రోజుల్లోగా స్పీకర్‌ నియమితులు కావాల్సి ఉంది.

స్పీకర్ లోక్ సభకు అధిపతి, ప్రిసైడింగ్ అధికారి. లోక్‌సభ ఎలా నడుస్తుందనే బాధ్యత మొత్తం స్పీకర్‌పైనే ఉంటుంది. రాజ్యాంగంలోని ఆర్టికల్ 108 ప్రకారం పార్లమెంట్ ఉభయ సభల సంయుక్త సమావేశానికి స్పీకర్‌ అధ్యక్షత వహిస్తారు. లోక్‌సభలో ప్రతిపక్ష నేతను కూడా గుర్తించాలని స్పీకర్‌ నిర్ణయిస్తారు. సభా నాయకుడి అభ్యర్థన మేరకు స్పీకర్‌ సభ ‘రహస్య’ సమావేశాన్ని కూడా నిర్వహించవచ్చు.

We’re now on WhatsApp : Click to Join

1999లో స్పీకర్ ప్రత్యేక అధికారాలను వినియోగించడంతో ఒక్క ఓటు తేడాతో అటల్ ప్రభుత్వం పడిపోయింది. ఈ ఒక్క ఉదాహరణ చాలు స్పీకర్ పదవికి ఎంత ప్రాధాన్యత ఉందో చెప్పడానికి. 2024 లోక్‌సభ ఎన్నికల తర్వాత ఈ పోస్ట్ మరోసారి చర్చనీయాంశమైంది. ఫలితాల్లో బీజేపీకి మెజారిటీ రాలేదు. చంద్రబాబు నాయుడు టీడీపీ, నితీష్‌ కుమార్‌ నేతృత్వంలోని జేడీయూ మద్దతుతో మోదీ ప్రభుత్వాన్ని ఏర్పాటు చేశారు. ఇదిలా ఉంటే స్పీకర్ పదవిపై ఇరువర్గాలు (అధికార పక్షం, ప్రతి పక్షం) పట్టుదలతో ఉన్నట్లు వార్తలు వస్తున్నాయి.