Trimbakeshwar Jyotirlinga Temple : త్రయంబకేశ్వర్ జ్యోతిర్లింగ ఆలయం చరిత్ర పూర్తి వివరాలు

Trimbakeshwar Jyotirlinga Temple : త్రయంబకేశ్వర జ్యోతిర్లింగ దేవాలయం భారతదేశంలోని మహారాష్ట్రలోని నాసిక్ నగరంలో ఉన్న ఒక పురాతన హిందూ దేవాలయం. ఈ ఆలయం శివునికి అంకితం చేయబడింది మరియు భారతదేశంలోని 12 జ్యోతిర్లింగ దేవాలయాలలో ఒకటి. జ్యోతిర్లింగాలు అత్యంత పవిత్రమైన మరియు శక్తివంతమైన శివ క్షేత్రాలుగా పరిగణించబడుతున్నాయి మరియు త్రయంబకేశ్వర జ్యోతిర్లింగం (Trimbakeshwar Jyotirlinga Temple) గోదావరి నది యొక్క మూలం అని నమ్ముతారు.

త్రయంబకేశ్వర్ జ్యోతిర్లింగ ఆలయ (Trimbakeshwar Jyotirlinga Temple) చరిత్ర:

త్రయంబకేశ్వర్ జ్యోతిర్లింగ ఆలయ చరిత్ర పురాతన కాలం నాటిది. పురాణాల ప్రకారం, ఈ ఆలయాన్ని విశ్వ సృష్టికర్త బ్రహ్మ దేవుడు నిర్మించాడు. శివుడిని ప్రసన్నం చేసుకునేందుకు బ్రహ్మదేవుడు ఈ ప్రదేశంలో యజ్ఞం (పవిత్రమైన అగ్ని కర్మ) నిర్వహించాడని చెబుతారు. ఫలితంగా, శివుడు బ్రహ్మదేవుని ముందు ప్రత్యక్షమై, విశ్వాన్ని సృష్టించే శక్తిని ప్రసాదించాడు.

We’re Now on WhatsApp. Click to Join.

విష్ణువు యొక్క ఏడవ అవతారమైన రాముడు తన వనవాస సమయంలో తన భార్య సీత మరియు సోదరుడు లక్ష్మణుడితో కలిసి ఈ ప్రాంతానికి వచ్చాడని ఆలయానికి సంబంధించిన మరొక పురాణం చెబుతోంది. వారు విశ్రాంతి తీసుకుంటుండగా, సీత దాహం వేసింది మరియు తన కోసం నీరు తీసుకురావాలని లక్ష్మణుడిని కోరింది. లక్ష్మణుడు భూమిలోకి బాణం వేయగా, అక్కడి నుండి నీరు ప్రవహించింది. ఈ ప్రదేశం భారతదేశంలోని ఏడు పవిత్ర నదులలో ఒకటిగా పరిగణించబడే గోదావరి నదికి మూలం అని నమ్ముతారు.

ప్రస్తుతం ఉన్న ఆలయాన్ని 18వ శతాబ్దంలో పీష్వా బాలాజీ బాజీరావు నిర్మించారు. ఈ ఆలయం నగారా నిర్మాణ శైలిలో నిర్మించబడింది మరియు క్లిష్టమైన శిల్పాలు మరియు శిల్పాలతో అలంకరించబడింది. ఆలయానికి విశాలమైన ప్రాంగణం ఉంది, దాని చుట్టూ అన్ని వైపులా గోడలున్నాయి. ఆలయానికి మూడు ప్రవేశాలు ఉన్నాయి, ఒక్కొక్కటి ఒక్కో దిశలో ఉన్నాయి.

త్రయంబకేశ్వర్ జ్యోతిర్లింగ ఆలయ ప్రాముఖ్యత:

ఈ త్రయంబకేశ్వర్ జ్యోతిర్లింగ దేవాలయం భారతదేశంలోని అత్యంత పవిత్రమైన శివాలయాల్లో ఒకటిగా పరిగణించబడుతుంది. ఈ ఆలయాన్ని సందర్శిస్తే అన్ని పాపాలను పోగొట్టి మోక్షం (జనన మరణ చక్రం నుండి విముక్తి) లభిస్తుందని నమ్ముతారు. భారతదేశంలోని అత్యంత పవిత్రమైన నదులలో ఒకటిగా పరిగణించబడే గోదావరి నదికి ఈ ఆలయం మూలం అని కూడా నమ్ముతారు. ఆలయంలో నిర్వహించే అన్ని పూజలు మరియు వేడుకలకు నది నుండి నీటిని ఉపయోగిస్తారు.

త్రయంబకేశ్వర్ జ్యోతిర్లింగ ఆలయ నిర్మాణం:

ఈ త్రయంబకేశ్వర్ జ్యోతిర్లింగ దేవాలయం నగర నిర్మాణ శైలిలో నిర్మించబడింది, ఇది వంపురేఖా శిఖరం (టవర్) మరియు దీర్ఘచతురస్రాకార మండపం (హాల్) ద్వారా వర్గీకరించబడింది. ఈ ఆలయం నల్ల బసాల్ట్ రాయిని ఉపయోగించి నిర్మించబడింది మరియు గోడలు క్లిష్టమైన శిల్పాలు మరియు శిల్పాలతో అలంకరించబడ్డాయి. ఆలయానికి విశాలమైన ప్రాంగణం ఉంది, దాని చుట్టూ అన్ని వైపులా గోడలున్నాయి. ఆలయానికి మూడు ప్రవేశాలు ఉన్నాయి, ఒక్కొక్కటి ఒక్కో దిశలో ఉన్నాయి.

ఆలయ ప్రధాన మందిరంలో శివుని చిహ్నంగా లింగం ఉంది. నల్లరాతితో చేసిన లింగం దాదాపు 3 అడుగుల ఎత్తు ఉంటుంది. లింగం దాదాపు 4 అడుగుల ఎత్తులో ఉన్న వేదికపై ఉంచబడింది. వేదిక వెండితో చేయబడింది మరియు క్లిష్టమైన శిల్పాలు మరియు శిల్పాలతో అలంకరించబడింది.

ఆలయ సముదాయంలో అనేక ఇతర పుణ్యక్షేత్రాలు ఉన్నాయి, ఇవి గణేశుడు, విష్ణువు మరియు పార్వతి వంటి దేవతలకు అంకితం చేయబడ్డాయి. ఈ ఆలయంలో కుశావర్త కుండ్ అనే పవిత్రమైన ట్యాంక్ కూడా ఉంది, ఇది గోదావరి నదికి మూలమని నమ్ముతారు.

Trimbakeshwar Jyotirlinga Temple ఆచారాలు మరియు పండుగలు:

త్రయంబకేశ్వర్ జ్యోతిర్లింగ దేవాలయం ఆచారాలు మరియు పండుగలకు ప్రసిద్ధి చెందింది, ఇది భారతదేశం నలుమూలల నుండి భక్తులను ఆకర్షిస్తుంది.

ఆలయంలో జరుపుకునే కొన్ని ముఖ్యమైన ఆచారాలు మరియు పండుగలు:

అభిషేకం: ఇది శివుని చిహ్నమైన లింగంపై గౌరవం మరియు భక్తికి చిహ్నంగా నీరు లేదా పాలు పోయడం. ఆలయంలో ప్రతిరోజూ అభిషేకం నిర్వహించబడుతుంది మరియు ఇది అత్యంత ముఖ్యమైన ఆచారాలలో ఒకటిగా పరిగణించబడుతుంది.

రుద్రాభిషేకం: ఇది ప్రత్యేక అభిషేకం, ఇది సోమవారం మరియు ప్రత్యేక సందర్భాలలో నిర్వహించబడుతుంది. ఈ ఆచారంలో లింగానికి పాలు, తేనె మరియు పెరుగు వంటి వివిధ వస్తువులను సమర్పించి, శివుని స్తుతించే స్తోత్రం అయిన రుద్రం చమకం పఠిస్తారు.

పంచామృత అభిషేకం: ఇది లింగానికి పాలు, తేనె, పెరుగు, నెయ్యి, పంచదార అనే ఐదు అమృతాలను సమర్పించే అభిషేకం. ఈ ఆచారం చాలా పవిత్రమైనదని నమ్ముతారు మరియు ప్రత్యేక సందర్భాలలో నిర్వహిస్తారు.

మహాశివరాత్రి: త్రయంబకేశ్వర్ జ్యోతిర్లింగ ఆలయంలో జరుపుకునే అతిపెద్ద పండుగ ఇది. ఇది ప్రతి సంవత్సరం హిందూ మాసం ఫాల్గుణ (ఫిబ్రవరి లేదా మార్చి) 14వ రోజున జరుపుకుంటారు. ఈ రోజున భక్తులు ఉపవాసం ఉండి శివునికి ప్రార్థనలు చేస్తారు. ఆలయాన్ని పూలతో, దీపాలతో అలంకరించి, అభిషేకం, రుద్రాభిషేకం వంటి ప్రత్యేక పూజలు నిర్వహిస్తారు.

శ్రావణ సోమవారం: ఇది హిందూ మాసం శ్రావణం (జూలై-ఆగస్టు)లో జరుపుకునే ప్రత్యేక నెల రోజుల పండుగ, ఇది శివుడిని ఆరాధించడానికి చాలా పవిత్రమైన మాసంగా పరిగణించబడుతుంది. ఈ మాసంలో సోమవారాల్లో భక్తులు ఆలయాన్ని సందర్శించి శివుడిని ప్రార్థిస్తారు.

కుంభమేళా: త్రయంబకేశ్వర్ జ్యోతిర్లింగ దేవాలయం నాలుగు ప్రదేశాలలో ఒకటి, ఇది హిందూ భక్తుల అతిపెద్ద సమావేశమైన కుంభమేళా ప్రతి 12 సంవత్సరాలకు ఒకసారి జరుగుతుంది. ఈ పండుగ సందర్భంగా, లక్షలాది మంది భక్తులు పవిత్ర గోదావరి నదిలో స్నానాలు చేస్తారు, ఇది అన్ని పాపాలను పోగొడుతుందని నమ్ముతారు.

త్రయంబకేశ్వర్ జ్యోతిర్లింగ ఆలయం శివ భక్తులకు ఒక ముఖ్యమైన పుణ్యక్షేత్రం. ఆలయంలో నిర్వహించే ఆచారాలు మరియు పండుగలు భక్తుల జీవితాలకు శాంతి, శ్రేయస్సు మరియు సంతోషాన్ని కలిగిస్తాయని నమ్ముతారు.

త్రయంబకేశ్వర జ్యోతిర్లింగ దేవాలయం భారతదేశంలోని మహారాష్ట్ర రాష్ట్రంలోని నాసిక్ నగరానికి దాదాపు 28 కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉన్న త్రయంబక్ పట్టణంలో ఉంది.

ఆలయానికి చేరుకోవడానికి ఇక్కడ కొన్ని మార్గాలు ఉన్నాయి:

విమాన మార్గం: త్రయంబక్‌కు సమీప విమానాశ్రయం నాసిక్‌లోని ఓజార్ విమానాశ్రయం, ఇది సుమారు 40 కి.మీ దూరంలో ఉంది. విమానాశ్రయం నుండి, ఆలయానికి చేరుకోవడానికి టాక్సీ లేదా బస్సులో అద్దెకు తీసుకోవచ్చు.

రైలు ద్వారా: త్రయంబక్‌కు సమీప రైల్వే స్టేషన్ నాసిక్ రోడ్ రైల్వే స్టేషన్, ఇది సుమారు 36 కి.మీ దూరంలో ఉంది. రైల్వే స్టేషన్ నుండి, ఆలయానికి చేరుకోవడానికి టాక్సీ లేదా బస్సులో అద్దెకు తీసుకోవచ్చు.

బస్సు ద్వారా: త్రయంబక్ మహారాష్ట్రలోని నాసిక్, ముంబై మరియు ఇతర నగరాలకు రోడ్డు మార్గంలో బాగా అనుసంధానించబడి ఉంది. ప్రభుత్వ బస్సులు మరియు ప్రైవేట్ బస్సులు నాసిక్ నుండి త్రయంబక్ వరకు క్రమం తప్పకుండా నడుస్తాయి. నాసిక్ నుండి ఆలయానికి చేరుకోవడానికి టాక్సీని అద్దెకు తీసుకోవచ్చు లేదా షేర్డ్ ఆటో-రిక్షాను కూడా తీసుకోవచ్చు.

కారు ద్వారా: నాసిక్ లేదా ముంబై నుండి త్రయంబక్ వెళ్లవచ్చు. నాసిక్ నుండి ప్రయాణం సుమారు 45 నిమిషాలు పడుతుంది, అయితే ముంబై నుండి ప్రయాణం ట్రాఫిక్ ఆధారంగా సుమారు 3-4 గంటలు పడుతుంది.

మీరు త్రయంబక్ చేరుకున్న తర్వాత, ఈ ఆలయం పట్టణం నడిబొడ్డున ఉంది మరియు కాలినడకన లేదా స్థానిక రవాణా ద్వారా సులభంగా చేరుకోవచ్చు. పట్టణం చుట్టూ సుందరమైన కొండలు ఉన్నాయి మరియు భక్తులు శివునికి ప్రార్థనలు చేయడానికి ప్రశాంతమైన వాతావరణాన్ని అందిస్తుంది.

Also Read:  Nageshwar Jyotirlinga Temple : ద్వారకా నాగేశ్వర్ జ్యోతిర్లింగ ఆలయ చరిత్ర పూర్తి వివరాలు