G20: జీ20 గ్రూప్‌లో పాకిస్తాన్‌ను ఎందుకు చేర్చలేదు.. కారణమిదేనా..?

G20: జీ20 (G20) సదస్సుకు ఆతిథ్యం ఇచ్చేందుకు భారత్ సిద్ధమైంది. నేటి నుంచి సమావేశాలు ప్రారంభం కానున్నాయి. ఇందులో పాల్గొనేందుకు ప్రపంచం నలుమూలల నుంచి నేతలు ఢిల్లీ చేరుకున్నారు. భారత్‌లో జరుగుతున్న జీ20 సదస్సుపై ప్రపంచ దేశాల దృష్టి పడింది. పొరుగు దేశం పాకిస్థాన్ (Pakistan) కూడా ప్రపంచంలో భారత్ ఎలా తన సత్తా చాటుతోందో నిశితంగా గమనిస్తోంది. అమెరికా, బ్రిటన్, ఫ్రాన్స్, ఆఫ్రికన్ దేశాల నేతలకు భారత్ ఆతిథ్యం ఇస్తోంది. ఇంత పెద్ద ఈవెంట్‌ను నిర్వహించే బాధ్యత పాకిస్థాన్‌కు ఎప్పుడూ రాలేదు.

అయితే, ఇలాంటి పరిస్థితుల్లో జనాభా పరంగా పాకిస్థాన్ ఐదో స్థానంలో ఉందన్న ప్రశ్న తలెత్తుతోంది. దేశ జనాభా దాదాపు 24 కోట్లు. భూమి పరంగా ప్రపంచంలో 33వ అతిపెద్ద దేశం. అదే సమయంలో పొరుగు దేశం అణ్వాయుధాలను కలిగి ఉన్న ప్రపంచంలోని కొన్ని దేశాలలో ఒకటి. ఇన్ని విషయాల తర్వాత కూడా పాకిస్తాన్ G20 దేశాల గ్రూప్‌లో లేదు. G20 గ్రూప్‌లో పాకిస్తాన్‌ను ఎందుకు చేర్చలేదో తెలుసుకుందాం.

G20 అంటే ఏమిటి?

పాకిస్తాన్ జి20లో చేరదనే ప్రశ్నకు సమాధానం తెలుసుకునే ముందు జి20 అంటే ఏమిటో తెలుసుకుందాం. G20ని ‘గ్రూప్ ఆఫ్ ట్వంటీ’ అంటారు. ఇది 20 దేశాల సమూహం అని పేరును బట్టి స్పష్టమవుతుంది. G20లో చేర్చబడిన దేశాలు ప్రపంచంలోని ప్రధాన ఆర్థిక వ్యవస్థలు. ఈ సమూహం 1999లో స్థాపించబడింది. అంతర్జాతీయ ఆర్థిక సహకారాన్ని పెంపొందించుకోవడం దీని ఉద్దేశం. అన్ని ప్రధాన అంతర్జాతీయ ఆర్థిక సమస్యలను రూపొందించడంలో, బలోపేతం చేయడంలో ఇది ముఖ్యమైన పాత్ర పోషిస్తుంది. 1999లో దీని స్థాపనకు కారణం కూడా ఉంది.

1999లో ఆసియా ఆర్థిక సంక్షోభాన్ని ఎదుర్కోవాల్సి వచ్చింది. ఆ తర్వాత అనేక దేశాల ఆర్థిక మంత్రులు, సెంట్రల్ బ్యాంక్ గవర్నర్లు కలిసి ఒక ఫోరమ్ ఏర్పాటుకు ప్రణాళిక సిద్ధం చేశారు. ఈ ఫోరమ్‌లో ఆర్థిక అంశాలపై చర్చ జరిగింది. 2008లో ఆర్థిక మాంద్యం ముప్పు పెరిగినప్పుడు ఆర్థిక మంత్రుల స్థాయి నుంచి దేశాధినేతల స్థాయికి ఎదిగింది. ఈ విధంగా ఇప్పుడు సభ్య దేశాల దేశాధినేతలు G20 సమావేశంలో పాల్గొంటారు. ఆర్థిక అంశాలే కాకుండా పర్యావరణం, ఇంధనం, వ్యవసాయం, అవినీతి వంటి అంశాలను కూడా ఈ బృందంలో చర్చిస్తారు.

Also Read: All About FIR : ఎఫ్‌ఐఆర్ లేకుండా అరెస్టు చేయొచ్చా? చంద్రబాబు విషయంలో ఏం జరిగింది?

జి20లో పాకిస్థాన్ ఎందుకు భాగం కాదు..?

G20 స్థాపించబడినప్పుడు ప్రపంచంలోని ప్రధాన ఆర్థిక వ్యవస్థలుగా ఉన్న ఆ దేశాలను అందులో చేర్చారు. అప్పటి వరకు పాకిస్థాన్‌ను ప్రపంచంలోని అగ్రశ్రేణి ఆర్థిక వ్యవస్థల్లో కూడా చేర్చలేదు. తరువాత, పాకిస్తాన్ ఆర్థిక పరిస్థితి మరింత దిగజారింది. దాని కారణంగా G20లో చేరాలనే దాని కల సాకారం కాలేదు. ప్రస్తుతం పాకిస్తాన్‌కు ఆర్థిక వ్యవస్థ మాత్రమే సవాలుగా ఉంది. కానీ రాజకీయ అస్థిరత, మానవ హక్కుల ఉల్లంఘన, ఉగ్రవాదం కూడా జి20లో చేరకుండా నిరోధిస్తుంది.

మనం ఆర్థిక వ్యవస్థ గురించి మాత్రమే మాట్లాడినట్లయితే.. పాకిస్తాన్ ప్రపంచంలో 42వ అతిపెద్ద ఆర్థిక వ్యవస్థ. బంగ్లాదేశ్, వియత్నాం, నైజీరియా, ఇరాన్ వంటి దేశాలు కూడా ఆర్థిక పరంగా పాకిస్థాన్ కంటే ముందంజలో ఉన్నాయి. ఆర్థిక సమస్యలతో పాట G20 ప్రపంచ శాంతి గురించి కూడా మాట్లాడుతుంది. పాకిస్థాన్ ఉగ్రవాదాన్ని ఏ విధంగా పెంచి పోషిస్తుందో ప్రపంచానికి తెలుసు. ఇందులో పాల్గొనడం పాకిస్థాన్ కి మరింత కష్టంగా మారడానికి ఇదే కారణం.

పాకిస్తాన్ G20లో చేరగలదా..?

ఏ దేశమైనా పురోగమించాలంటే పాకిస్థాన్‌లో అన్నీ ఉన్నాయి. పొరుగు దేశ జనాభాలో 60 శాతం కంటే ఎక్కువ మంది యువకులు, దేశంలో ఖనిజ సంపద పెద్ద నిల్వలు ఉన్నాయి. స్వయంగా ఆహార ధాన్యాలు పండించడానికి సాగు భూమి ఉంది. 2030 నాటికి ప్రపంచంలోనే 20వ అతిపెద్ద ఆర్థిక వ్యవస్థగా పాకిస్థాన్‌ను తీర్చిదిద్దేందుకు కృషి చేస్తామని కొన్నేళ్ల క్రితం ఆ దేశ పాలకులు ప్రకటించడానికి కారణం ఇదే. పాకిస్తాన్ ఎప్పుడైనా ఈ దశకు చేరుకుంటే బహుశా G20కి తలుపులు తెరవబడతాయి.