Union Budget 2024: కేంద్ర ప్రభుత్వానికి డబ్బు ఎక్కడ నుండి వస్తుంది?

Union Budget 2024: కేంద్ర ప్రభుత్వం 2024-25 సంవత్సర బడ్జెట్ ఫిబ్రవరి నెలలో సమర్పిస్తుంది. ఈ బడ్జెట్‌లో వచ్చే ఆర్థిక సంవత్సరానికి సంబంధించిన ప్రణాళికలను భేరీజు వేస్తారు. అందులో ప్రభుత్వం చేసే ఖర్చుతో పాటు ఆదాయ వనరులని అందిస్తుంది. అయితే ప్రభుత్వం ఖర్చు చేసే డబ్బును ఎక్కడ నుండి తీసుకుంటుంది? ఈ నిధులను ఎలా ఉపయోగిస్తుంది?

ఇంటి ఖర్చుల కోసం మనం బడ్జెట్‌ను సిద్ధం చేస్తాం. ఇదే విధానాన్ని ప్రభుత్వాలు అనుసరిస్తాయి. ప్రభుత్వం తన ఖర్చుల కోసం బడ్జెట్ చేస్తుంది. ప్రతి సంవత్సరం బడ్జెట్‌ను కేంద్ర ఆర్థిక మంత్రి సమర్పిస్తారు. ఈ బడ్జెట్‌లో ప్రభుత్వం తన ఆదాయాన్ని అంచనా వేస్తుంది. అంతే కాకుండా ఖర్చులకు ఎంత మొత్తం అవసరమో కూడా నిర్ణయిస్తుంది. ఇందులో అయితే ప్రభుత్వ వ్యయం ఎక్కువగానూ, ఆదాయం తక్కువగానూ ఉంటుంది. ఈ వ్యత్యాసాన్ని తగ్గించడానికి సెంట్రల్ బ్యాంక్ (RBI) నుండి రుణం తీసుకుంటుంది. ఆదాయం, అప్పులను అంచనా వేసిన తర్వాత ఎంత రుణం తీసుకోవాలో ప్రభుత్వం చెప్పాలి. ఇది కాకుండా కేంద్ర బడ్జెట్‌లో ప్రభుత్వ రుణాలు కూడా ప్రస్తావిస్తారు. .

ప్రభుత్వం ఎక్కడి నుంచి రుణాలు సమకూరుస్తుంది?
బడ్జెట్ సమయం ఆసన్నమైనప్పుడు ప్రభుత్వం ఎక్కడి నుంచి రుణాలు సమకూరుస్తుందనే ప్రశ్న తలెత్తుతోంది. బాండ్లే కాకుండా, ప్రభుత్వం అనేక ఇతర సాధనాల ద్వారా రుణాలను సేకరిస్తుంది. ప్రభుత్వానికి రుణాలు సేకరించే పని ఆర్‌బిఐ ద్వారా జరుగుతుంది.

ప్రభుత్వానికి డబ్బు ఎక్కడి నుంచి వస్తుంది?
ప్రభుత్వానికి అనేక ఆదాయ వనరులున్నాయి. వీటిలో ప్రధానమైనది పన్ను. జీఎస్టీ ద్వారా ప్రభుత్వం తన ఖర్చులో 17 శాతం సాధిస్తోంది. కాగా 15 శాతం వాటా ప్రత్యక్ష పన్ను ద్వారా వస్తుంది. ఇది కాకుండా ఎక్సైజ్ సుంకం నుండి 7 శాతం డబ్బు సమకూరుతుంది. మొత్తంలో దాదాపు 6 శాతం పన్నుయేతర ఆదాయం నుండి వస్తుంది. ఇవన్నీ కాకుండా ప్రభుత్వ నిధుల్లో 34 శాతం రుణాల ద్వారా, వస్తాయి. ప్రభుత్వం ఎక్కువ పన్నులు వసూలు చేస్తే తక్కువ రుణాలు తీసుకోవాల్సి వస్తుంది. అంటే ప్రభుత్వ ఆదాయం ఎక్కువగా ఉంటే అప్పుపై తక్కువ ఆధారపడి ఉంటుంది.

ప్రభుత్వం డబ్బు ఎక్కడ ఖర్చు చేస్తుంది?
కనీస రుణం తీసుకోవడానికి ప్రభుత్వం ఎల్లప్పుడూ ప్రయత్నిస్తుంది. ఆర్థిక వృద్ధిని పెంచడానికి మరియు దేశంలోని మౌలిక సదుపాయాలను మెరుగుపరచడానికి ప్రభుత్వాలు పెద్ద మొత్తంలో డబ్బు ఖర్చు చేస్తాయి. దీంతో మార్కెట్‌లో అప్పులు చేయాల్సి వస్తోంది. రుణ వడ్డీని చెల్లించడానికి ప్రభుత్వం చాలా డబ్బు ఖర్చు చేస్తుంది.

రుణం చెల్లించేందుకు ప్రభుత్వం దాదాపు 29 శాతం మొత్తాన్ని వెచ్చిస్తుంది. రాష్ట్రాలకు 18 శాతం డబ్బు ఇస్తుంది. రాష్ట్ర పథకాలకు 17 శాతం ఇవ్వాలి. ఇవి కేంద్ర, రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలు సంయుక్తంగా అమలు చేస్తున్న పథకాలు. కేంద్ర ప్రభుత్వం తన పథకాలపై 9 శాతం వరకు డబ్బును ఖర్చు చేస్తుంది.

Also Read: Local Train Accident : ముగ్గురు రైల్వే సిబ్బందిపైకి దూసుకెళ్లిన రైలు.. ఏమైందంటే ?