Grishneshwar Jyotirlinga Temple : ఘృష్ణేశ్వర్ జ్యోతిర్లింగ ఆలయ చరిత్ర పూర్తి వివరాలు

Grishneshwar Jyotirlinga Temple : వెరుల్ ఘృష్ణేశ్వర్ జ్యోతిర్లింగ ఆలయం, దీనిని ఘృష్ణేశ్వర్ ఆలయం అని కూడా పిలుస్తారు, ఇది భారతదేశంలోని మహారాష్ట్రలోని ఔరంగాబాద్ నగరానికి సమీపంలో ఉన్న వెరుల్ గ్రామంలో ఉన్న ఒక పూజ్యమైన హిందూ దేవాలయం. ఈ ఆలయం 12 జ్యోతిర్లింగాలలో ఒకటి, ఇది శివునికి అత్యంత పవిత్రమైన పుణ్యక్షేత్రాలుగా పరిగణించబడుతుంది. ఈ ఆలయం పురాతన భారతీయ వాస్తుశిల్పానికి అద్భుతమైన ఉదాహరణ మరియు 18వ శతాబ్దంలో నిర్మించబడిందని నమ్ముతారు.

వెరుల్ ఘృష్ణేశ్వర్ జ్యోతిర్లింగ ఆలయ (Grishneshwar Jyotirlinga Temple) చరిత్ర:

వేరుల్ ఘృష్ణేశ్వర్ జ్యోతిర్లింగ ఆలయ చరిత్ర పురాతన కాలం నాటిది. ఈ ఆలయం శివునికి అంకితం చేయబడింది, అతను జ్యోతిర్లింగ రూపంలో తనను తాను వ్యక్తపరిచాడని నమ్ముతారు, ఇది పరమాత్మ యొక్క చిహ్నం. హిందూ పురాణాల ప్రకారం, ఈ ఆలయం సుధర్మ అనే బ్రాహ్మణుని భార్య అయిన కుసుమ అనే మహిళ యొక్క పురాణంతో ముడిపడి ఉంది. కుసుమ శివుని భక్తురాలు మరియు ప్రతిరోజు పూజ (పూజలు) చేసేది. అయితే, సుధర్మ నాస్తికుడు మరియు దేవుని ఉనికిని నమ్మలేదు.

We’re Now on WhatsApp. Click to Join.

ఒకరోజు కుసుమ పూజ కోసం పూలు సేకరించడానికి సమీపంలోని అడవికి వెళ్ళింది. ఆమె అక్కడ ఉన్నప్పుడు, ఆమె ఒక అందమైన శివ లింగాన్ని (శివుని ప్రతిరూపం) చూసింది మరియు దానిని తనతో తిరిగి తీసుకురావాలని నిర్ణయించుకుంది. అయితే, సుధర్ముడు శివలింగాన్ని చూడగానే, కోపంతో, దానిని విసిరివేసాడు. కుసుమ గుండె పగిలి లింగాన్ని పునరుద్ధరించమని శివుడిని ప్రార్థించింది. శివుడు ఆమె ప్రార్థనలను విని, ఒక సాధువు రూపంలో ఆమె ముందు ప్రత్యక్షమయ్యాడు. లింగాన్ని పునరుద్ధరింపజేసే ప్రత్యేక పూజను నిర్వహించమని ఆమెకు సూచించాడు. కుసుమ అతని సూచనలను అనుసరించి లింగాన్ని పునరుద్ధరించారు. ఈ లింగానికి ఘృష్ణేశ్వర జ్యోతిర్లింగంగా పేరు వచ్చింది.

వెరుల్ ఘృష్ణేశ్వర్ జ్యోతిర్లింగ ఆలయ (Grishneshwar Jyotirlinga Temple) నిర్మాణం:

వెరుల్ ఘృష్ణేశ్వర్ జ్యోతిర్లింగ దేవాలయం పురాతన భారతీయ ఆలయ నిర్మాణ శైలికి చక్కటి ఉదాహరణ. ఈ ఆలయం 18వ శతాబ్దంలో మహారాష్ట్రలో ప్రసిద్ధి చెందిన హేమడ్‌పంతి నిర్మాణ శైలిలో నిర్మించబడింది. ఈ ఆలయం ఎరుపు అగ్నిపర్వత శిలలతో నిర్మించబడింది మరియు దీర్ఘచతురస్రాకారంలో ఉంటుంది. ఇది 20 మీటర్ల ఎత్తు వరకు ఉన్న షికారా (టవర్) కలిగి ఉంది మరియు దేవతలు మరియు దేవతల యొక్క క్లిష్టమైన శిల్పాలతో అలంకరించబడింది. ఆలయానికి రెండు ప్రవేశాలు ఉన్నాయి, ఒకటి ఉత్తరం మరియు మరొకటి దక్షిణం. ఆలయం లోపలి గర్భగుడిలో 2.5 అడుగుల ఎత్తులో నల్లరాతితో చేసిన ఘృష్ణేశ్వర్ జ్యోతిర్లింగం (Grishneshwar Jyotirlinga) ఉంది. గర్భగుడి చుట్టూ కారిడార్ ఉంది, ఇందులో వివిధ దేవతలకు అంకితం చేయబడిన అనేక చిన్న మందిరాలు ఉన్నాయి.

ఆలయంలో పెద్ద ప్రాంగణం కూడా ఉంది, ఇది రాతితో చదును చేయబడింది మరియు వివిధ దేవతలకు అంకితం చేయబడిన అనేక చిన్న మందిరాలు ఉన్నాయి. ప్రాంగణం చుట్టూ ఎత్తైన గోడ ఉంది, దీనికి అనేక గేట్‌వేలు ఉన్నాయి. ఆలయంలో పెద్ద ట్యాంక్ లేదా కుండ్ ఉంది, ఇది వైద్యం చేసే లక్షణాలను కలిగి ఉందని నమ్ముతారు. భక్తులు ఆలయంలోకి ప్రవేశించే ముందు కుండ్‌లో స్నానం చేస్తారు, ఎందుకంటే ఇది వారి పాపాలను తొలగిస్తుందని నమ్ముతారు.

వెరుల్ ఘృష్ణేశ్వర్ జ్యోతిర్లింగ ఆలయంలో జరుపుకునే పండుగలు:

వేరుల్ ఘృష్ణేశ్వర్ జ్యోతిర్లింగ ఆలయం గొప్ప మతపరమైన ప్రాముఖ్యత కలిగిన ప్రదేశం మరియు సంవత్సరం పొడవునా పెద్ద సంఖ్యలో భక్తులను ఆకర్షిస్తుంది. మహాశివరాత్రి మరియు శ్రావణ పర్వదినాలలో ఈ దేవాలయం ప్రత్యేకించి రద్దీగా ఉంటుంది, వీటిని అత్యంత వైభవంగా జరుపుకుంటారు.

మహాశివరాత్రి వేరుల్ ఘృష్ణేశ్వర్ జ్యోతిర్లింగ ఆలయం (Grishneshwar Jyotirlinga Temple)లో జరుపుకునే అతి ముఖ్యమైన పండుగ. ఇది హిందూ మాసం ఫాల్గుణ (ఫిబ్రవరి/మార్చి) 14వ రోజున జరుపుకుంటారు, ఇది శివుని రాత్రిగా పరిగణించబడుతుంది. ఈ రోజున భక్తులు ఉపవాసం ఉండి శివునికి ప్రత్యేక ప్రార్థనలు చేస్తారు. ఈ పండుగను ఎంతో ఉత్సాహంగా మరియు భక్తితో జరుపుకుంటారు మరియు శివుని అనుగ్రహం కోసం వేలాది మంది భక్తులు ఆలయాన్ని సందర్శిస్తారు.

వేరుల్ ఘృష్ణేశ్వర్ జ్యోతిర్లింగ ఆలయంలో కూడా శ్రావణ పండుగను ఎంతో ఉత్సాహంగా జరుపుకుంటారు. హిందువుల క్యాలెండర్‌లో శ్రావణ మాసం ఐదవ నెల మరియు శివుని ఆరాధనకు పవిత్రమైన నెలగా పరిగణించబడుతుంది. ఈ నెలలో, భక్తులు ప్రతిరోజూ శివలింగానికి నీరు (జల్) సమర్పిస్తారు, ఇది ఆత్మను శుద్ధి చేసే మార్గంగా నమ్ముతారు. ఈ పండుగ సందర్భంగా ఆలయాన్ని పువ్వులు మరియు దీపాలతో అలంకరించారు మరియు శివుని స్తుతిస్తూ భక్తి పాటలు మరియు ప్రార్థనలు పాడతారు.

ఈ పండుగలు కాకుండా, ఆలయం దీపావళి, హోలీ మరియు నవరాత్రి వంటి ఇతర ముఖ్యమైన హిందూ పండుగలను కూడా జరుపుకుంటుంది. ఈ పండుగలు అత్యంత వైభవంగా మరియు ప్రదర్శనతో జరుపుకుంటారు మరియు ఆలయాన్ని లైట్లు మరియు పూలతో అందంగా అలంకరించారు.

వేరుల్ ఘృష్ణేశ్వర్ జ్యోతిర్లింగ దేవాలయం యొక్క ప్రాముఖ్యత:

వెరుల్ ఘృష్ణేశ్వర్ జ్యోతిర్లింగ దేవాలయం హిందువులకు అత్యంత ముఖ్యమైన పుణ్యక్షేత్రంగా పరిగణించబడుతుంది. ఈ ఆలయ సందర్శన భక్తులకు జనన మరణ చక్రం నుండి విముక్తిని కలిగిస్తుందని నమ్ముతారు. ఈ ఆలయం వైద్యం చేసే ప్రదేశం అని కూడా నమ్ముతారు మరియు అనేక మంది భక్తులు వివిధ వ్యాధుల నుండి ఉపశమనం పొందేందుకు ఆలయాన్ని సందర్శిస్తారు.

ఘృష్ణేశ్వర్ జ్యోతిర్లింగం హిందూ పురాణాల నుండి అనేక ఇతిహాసాలు మరియు కథలతో ముడిపడి ఉంది. తన భక్తులను అనుగ్రహించడానికి శివుడు స్వయంగా జ్యోతిర్లింగ రూపంలో దర్శనమిచ్చాడని నమ్ముతారు. లింగాన్ని పరమాత్మ యొక్క చిహ్నంగా విశ్వసిస్తారు మరియు ఇది శివుని శక్తి మరియు శక్తి యొక్క స్వరూపంగా పరిగణించబడుతుంది.

మరాఠా సామ్రాజ్యం కాలం నుండి మిగిలి ఉన్న కొన్ని దేవాలయాలలో ఇది ఒకటి కాబట్టి ఈ ఆలయం కూడా చారిత్రిక ప్రాముఖ్యత కలిగి ఉంది. ఆలయ నిర్మాణంలో ఉపయోగించిన హేమడ్పంతి నిర్మాణ శైలి మహారాష్ట్రకు ప్రత్యేకమైనది మరియు రాష్ట్ర సాంస్కృతిక వారసత్వంలో ముఖ్యమైన భాగంగా పరిగణించబడుతుంది.

వెరుల్ ఘృష్ణేశ్వర్ జ్యోతిర్లింగ ఆలయాన్ని సందర్శించడం:

వెరుల్ ఘృష్ణేశ్వర్ జ్యోతిర్లింగ దేవాలయం ఔరంగాబాద్ నగరానికి 30 కి.మీ దూరంలో ఉన్న వేరుల్ గ్రామంలో ఉంది. ఈ ఆలయానికి రోడ్డు మార్గంలో సులభంగా చేరుకోవచ్చు మరియు ఔరంగాబాద్ నుండి వెరూల్ కు అనేక బస్సులు మరియు టాక్సీలు అందుబాటులో ఉన్నాయి. సమీప రైల్వే స్టేషన్ ఔరంగాబాద్‌లో ఉంది, ఇది భారతదేశంలోని ప్రధాన నగరాలకు బాగా అనుసంధానించబడి ఉంది.

ఆలయం ప్రతిరోజూ ఉదయం 5:30 నుండి రాత్రి 9:30 వరకు సందర్శకులకు తెరిచి ఉంటుంది. భక్తులు ఆలయంలోకి ప్రవేశించే ముందు కుండ్‌లో స్నానం చేయవచ్చు మరియు వారు దుస్తుల కోడ్‌ను అనుసరించాలి. పురుషులు ధోతీ మరియు చొక్కా లేదా కుర్తా ధరించాలి, స్త్రీలు చీర లేదా సల్వార్ కమీజ్ ధరించాలి. ఈ దుస్తులు లేని వారికి ఆలయ అధికారులు అందజేస్తారు.

భక్తులు బస చేసేందుకు ఆలయానికి సమీపంలో అనేక అతిథి గృహాలు మరియు లాడ్జీలు ఉన్నాయి. ఈ వసతి ప్రాథమికమైనవి కానీ శుభ్రంగా మరియు సౌకర్యవంతంగా ఉంటాయి. ఆలయ అధికారులు కమ్యూనిటీ కిచెన్‌లో భక్తులకు ఉచిత భోజనాన్ని కూడా అందిస్తారు.

ముగింపు:

వెరుల్ ఘృష్ణేశ్వర్ జ్యోతిర్లింగ దేవాలయం హిందువులకు అత్యంత ముఖ్యమైన పుణ్యక్షేత్రాలలో ఒకటి. వేరుల్ ఘృష్ణేశ్వర్ జ్యోతిర్లింగ దేవాలయం గొప్ప మతపరమైన, చారిత్రక మరియు సాంస్కృతిక ప్రాముఖ్యత కలిగిన ప్రదేశం. మహారాష్ట్రలోని సుసంపన్నమైన సాంస్కృతిక వారసత్వాన్ని అన్వేషించడానికి మరియు శివుని ఆశీర్వాదాలను కోరుకునే ఆసక్తి ఉన్న ప్రతి ఒక్కరూ తప్పక సందర్శించవలసిన ప్రదేశం.

Also Read:  Somnath Temple : సోమనాథ్ ఆలయంలో ప్రత్యేకత ఏమిటో తెలుసా..?