muharram 2022 : మొహర్రం పండుగను ఎందుకు జరుపుకుంటారో తెలుసుకోండి..?

ఇస్లామిక్ క్యాలెండర్ ప్రకారం, మొహరం ముస్లిం సమాజానికి చాలా ముఖ్యమైనదిగా పరిగణించబడుతుంది. ఇది సంవత్సరంలో మొదటి నెల. ఈ నెలలో యౌమే అషురా (మొహరం పదవ రోజు) మరియు తజియాను నిర్వహించే సంప్రదాయం ఉంది. ఈ కథనంలో ముస్లిం సమాజపు పవిత్ర పండుగ అయిన మొహరం చారిత్రక నేపథ్యాన్ని తెలుసుకుందాం.

ముస్లింలు మొహరం వేడుకలు
మొహరం ఆగస్టు 9 మరియు 10 తేదీలలో ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఉన్న ముస్లిం సమాజం మసీదులలో జరుపుకుంటారు. మొహరం చాలా సంవత్సరాల క్రితం షియా శాఖకు చెందిన చక్రవర్తి తైమూర్ లంగ్ ప్రారంభించారు. అప్పటి నుండి భారతదేశంలోని షియా-సున్నీలు ఇరాక్‌లోని కర్బాలాలో ఇమామ్ హుస్సేన్ సమాధిని ప్రతిరూపించే సంప్రదాయాన్ని పాటిస్తున్నారు.

తైమూర్ లాంగ్
భారతదేశంలోని తాజియా చరిత్ర, తైమూర్ లాంగ్ చక్రవర్తి మధ్య లోతైన సంబంధం ఉంది. తైమూర్ బార్లా రాజవంశానికి చెందిన టర్కిష్ యోధుడు, ప్రపంచ విజయం అతని కల. అతను 1336లో సమర్‌కండ్ సమీపంలోని కేష్ గ్రామంలో జన్మించాడు. ట్రాన్స్-ఆక్సానియా (ప్రస్తుతం ఉజ్బెకిస్తాన్)కి చెందిన తైమూర్, చెంఘిజ్ ఖాన్ కుమారుడు చుగ్తాయ్ ద్వారా శిక్షణ పొందాడు. 13 సంవత్సరాల వయస్సులో, అతను చుగ్తాయ్ టర్క్స్ చీఫ్ అయ్యాడు.

తైమూర్ పాలన
తైమూర్ 1398లో భారతదేశానికి చేరుకున్నాడు. అతను పర్షియా, ఆఫ్ఘనిస్తాన్, మెసొపొటేమియా, రష్యాలోని కొన్ని ప్రాంతాలను జయించాడు. అతనితో పాటు 98000 మంది సైనికులు కూడా భారతదేశానికి వచ్చారు. అతను ఢిల్లీలో మహ్మద్ తుగ్లక్‌తో పోరాడి అక్కడే స్థిరపడటం ప్రారంభించాడు. ఇక్కడ అతను తనను తాను చక్రవర్తిగా ప్రకటించుకున్నాడు.

తైమూర్ లాంగ్ అర్థం
తైమూర్ లాంగ్ అనేది టర్కిష్ పదానికి కుంటి అని అర్థం. అతని కుడి చేయి, కుడి కాలు చచ్చుబడిపోయాయి. తైమూర్ లాంగ్ షియా శాఖకు చెందినవాడు మరియు ప్రతి సంవత్సరం మొహర్రం మాసంలో ఇరాక్‌ని సందర్శించేవాడు, కానీ అనారోగ్యం కారణంగా ఒక సంవత్సరం వెళ్ళలేకపోయాడు. అతను హార్ట్ పేషెంట్ కాబట్టి హకీమ్‌లు మరియు వైద్యులు అతనిని ప్రయాణం చేయడాన్ని నిషేధించారు.

స్మారక చిహ్నం నిర్మాణం
సలామత్ చక్రవర్తిని ప్రసన్నం చేసుకోవడానికి సభికులు ముందుకు వచ్చారు. అతను అప్పటి కళాకారులను సేకరించి, ఇరాక్‌లోని కర్బలాలో నిర్మించిన ఇమామ్ హుస్సేన్ యొక్క రోజా (సమాధి) యొక్క ప్రతిరూపాన్ని తయారు చేయమని ఆదేశించాడు. కొంతమంది కళాకారులు వెదురు కర్రల సహాయంతో ఇమామ్ హుస్సేన్ యొక్క ‘సమాధి’ లేదా స్మారక నిర్మాణాలు చేశారు. వివిధ రకాల పూలతో అలంకరించారు. దానికి తజియా అనే పేరు పెట్టారు. ఈ తాజియాను మొదట హిజ్రీలోని తైమూర్ లాంగ్ ప్యాలెస్ కాంప్లెక్స్‌లో ఉంచారు.

కొత్త సంప్రదాయానికి నాంది
తైమూర్ యొక్క తాజియా త్వరలో దేశమంతటా వ్యాపించింది. ఈ తాజీల జియారత్ (దర్శనం) కోసం దేశం నలుమూలల నుండి రాజ్‌వాడ్‌లు మరియు భక్తులు రావడం ప్రారంభించారు. తైమూర్ లాంగ్‌ను సంతోషపెట్టడానికి, ఈ సంప్రదాయాన్ని దేశంలోని ఇతర రాచరిక రాష్ట్రాలలో ఖచ్చితంగా అమలు చేయడం ప్రారంభించారు.

షియాలు ఆచరిస్తారు
షియా శాఖకు చెందిన నవాబులు. ముఖ్యంగా ఢిల్లీ చుట్టుపక్కల, ఈ సంప్రదాయం వెంటనే ఆచరించడం ప్రారంభించింది. అప్పటి నుండి నేటి వరకు భారతదేశం, పాకిస్తాన్, బంగ్లాదేశ్ మరియు బర్మా వంటి ప్రదేశాలలో ఈ ప్రత్యేకమైన సంప్రదాయాన్ని జరుపుకుంటారు.

భారతదేశంలో మొహర్రం సంప్రదాయం
తైమూర్ అనారోగ్యం కారణంగా, ఈ సంప్రదాయాన్ని బిగ్గరగా జరుపుకోలేకపోయారు. అనారోగ్యం ఉన్నప్పటికీ, అతను చైనా ఆక్రమణకు సన్నాహాలు ప్రారంభించాడు. కానీ ఫిబ్రవరి 19, 1405న, తైమూర్ కజకిస్తాన్ సమీపంలోని బటరార్ వద్ద మరణించాడు. కానీ తైమూర్ నిష్క్రమణ తర్వాత కూడా ఈ సంప్రదాయం భారతదేశంలో కొనసాగింది.

ఆచారం వెనుక ఉన్న ప్రాముఖ్యత
ఈ రోజు ప్రపంచవ్యాప్తంగా గొప్ప ప్రాముఖ్యత, గౌరవం, సంతోషకరమైన రోజుగా పరిగణించబడుతుంది. తైమూర్ ఆచారాలను విశ్వసించే ముస్లింలు ఈ రోజున ఉపవాసం-నమాజ్‌తో పాటు తాజీలు-అఖారాలను పాతిపెట్టడం లేదా చల్లబరచడం ద్వారా సంతాపం వ్యక్తం చేస్తారు. తుగ్లక్-తైమూర్ రాజవంశం తర్వాత కూడా మొఘలులు ఈ సంప్రదాయాన్ని కొనసాగించారు.