Chhattisgarh : ఆవు పేడ వారి జీవితాలనే మార్చేసింది..!!

ఛత్తీస్‌గఢ్‌ ఆవు పేడకు ప్రపంచవ్యాప్తంగా చాలా డిమాండ్ ఏర్పడింది. ప్రస్తుతం అక్కడి ప్రజలకు ఉపాధి వనరుగా మారింది. ఓ వైపు పశువుల పెంపంకం…మరోవైపు పేడ  విక్రయం ద్వారా  కోట్ల రూపాయలు ఆర్జిస్తున్నారు. అంతేకాదు  స్వయం సహాయక సంఘాల ద్వారా మహిళలు ఉపాధి పొందుతున్నారు. ఛత్తీస్‌గఢ్ ప్రభుత్వం ఎంతో ప్రతిష్టాత్మకంగా రెండేళ్ల క్రితం  ఈ గోధన్ న్యాయ్ పథకాన్ని అమలు చేసింది. ఈ గోదాన్ న్యాయ్ పథకం దేశానికే కాదు ప్రపంచానికి ఆదర్శంగా నిలిచింది. ఛత్తీస్‌గఢ్‌కు చెందిన గోధన్ న్యాయ్ యోజన దేశంలోని వ్యవసాయ రంగంలో విజయవంతమైన, బలమైన పథకంగా ప్రశంసించబడుతోంది. గ్రామ గ్రామాన ఆవు పేడను కొనుగోలు చేయడం, సేంద్రియ ఎరువును తయారు చేయడంతో.. రాష్ట్రంలో సేంద్రియ వ్యవసాయం ఊపందుకుంది.

సేంద్రియ ఎరువులు:

గోధన్ న్యాయ్ యోజన కింద గత రెండున్నరేళ్లలో పశువుల పెంపకందారులు, గ్రామస్తులు, రైతుల నుంచి 87.28 లక్షల క్వింటాళ్ల ఆవు పేడను కొనుగోలు చేశారు. మహిళా స్వయం సహాయక సంఘాల ద్వారా సేంద్రియ ఎరువు సహా ఇతర పదార్థాలను తయారు చేస్తున్నారు. ఇప్పటి వరకు ఆవు పేడ కొనుగోలుకు బదులు పేడ విక్రయదారులకు రూ.174.56 కోట్లు చెల్లించారు. కొనుగోలు చేసిన ఆవు పేడతో 24 లక్షల క్వింటాళ్ల వర్మీ కంపోస్ట్, సూపర్ కంపోస్ట్, సూపర్ కంపోస్ట్ ప్లస్‌లను మహిళా స్వయం సహాయక సంఘాలు తయారు చేశాయి. ఇందులో 20 లక్షల క్వింటాళ్ల కంపోస్టును రైతులు తమ పొలాల్లో వినియోగించుకున్నారు. దీంతో రాష్ట్రంలో సేంద్రియ వ్యవసాయానికి ఊపు వచ్చింది.

మహిళా స్వయం సహాయక సంఘాలు:

గోధన్ న్యాయ్ యోజన కింద రాష్ట్రంలో ఆవు పేడ విక్రేతలు, పశువుల పెంపకందారులు, మహిళా స్వయం సహాయక సంఘాలకు బోనస్ మొత్తం రూ.18 కోట్లతో కలిపి ఇప్పటివరకు రూ.356 కోట్ల 14 లక్షలు చెల్లించారు. గోధన్ న్యాయ్ యోజన కింద ఛత్తీస్‌గఢ్ రాష్ట్రంలోని గౌతంలో ఆవు పేడను కిలో రూ.2 చొప్పున కొనుగోలు చేస్తున్నారు. అక్టోబరు 15 వరకు గౌతంలో కొనుగోలు చేసిన 87.28 లక్షల క్వింటాళ్ల ఆవు పేడ విక్రయదారులకు బదులు 174.56 కోట్లు కూడా చెల్లించారు. గౌతం కమిటీలు, మహిళా స్వయం సహాయక సంఘాలకు ఇప్పటి వరకు రూ.159.41 కోట్లు చెల్లించారు. 163.58 కోట్ల డివిడెండ్ మొత్తాన్ని గౌతన్ కమిటీలు, స్వయం సహాయక సంఘాలకు పంపిణీ చేశారు. స్వయం సహాయక గౌతుల్లో రూ.21.78 కోట్లతో ఆవుపేడ కొనుగోలు చేశారు.

గోమూత్రం కొనుగోలు:

మరోవైపు రాష్ట్రంలో గోమూత్రం కొనుగోలు కూడా ప్రారంభం కాగా.. ప్రస్తుతం రాష్ట్రంలోని 78 గౌతంలో లీటరు నాలుగు రూపాయల చొప్పున గోమూత్రాన్ని కొనుగోలు చేస్తున్నారు. గౌతంలో కొనుగోలు చేసిన 70 వేల 889 లీటర్ల గోమూత్రం నుంచి ఇప్పటివరకు 24,547 లీటర్ల పెస్ట్ కంట్రోల్ బ్రహ్మాస్త్రం, 16,722 లీటర్ల జీవామృతం తయారు చేయగా అందులో 34,085 లీటర్ల బ్రహ్మాస్త్రం, జీవామృతం ద్వారా రూ.14.75 లక్షల ఆదాయం వచ్చింది. అంతేకాదు ఆవు పేడతో పాటు గో పోతలు, దీపాలు, అగరుబత్తీలు, విగ్రహాలు, ఇతర వస్తువులను తయారు చేసి విక్రయిస్తూ మహిళా సంఘాలు లాభాలను ఆర్జిస్తున్నాయి.

ఈ ప్రణాళిక అనేక కుటుంబాల జీవితాలనే మార్చివేసింది. ఆవు పేడ ద్వారా వచ్చే ఆదాయంతో అనేక వేల కుటుంబాలు పిల్లలకు విద్యా మార్గాలను అందుబాటులోకి వచ్చాయి. అంతేకాదు వారి జీవన శైలిలో కూడా గణనీయమైన మార్పులు వచ్చాయి.