Modi vs who? : 2024 ప్రధాని అభ్యర్థి మోడీ వర్సెస్ ?
దేశంలో మోడీకి వ్యతిరేకంగా నిలబడే కూటమి కష్టాలను చూస్తే కిచిడీ పాలిటిక్స్ అనకుండా ఉండలేం. దేశ వ్యాప్తంగా ఉచిత విద్యుత్ అంటూ కేసీఆర్ పాలసీని ప్రకటించారు.
- By CS Rao Published Date - 03:57 PM, Wed - 7 September 22
దేశంలో మోడీకి వ్యతిరేకంగా నిలబడే కూటమి కష్టాలను చూస్తే కిచిడీ పాలిటిక్స్ అనకుండా ఉండలేం. దేశ వ్యాప్తంగా ఉచిత విద్యుత్ అంటూ కేసీఆర్ పాలసీని ప్రకటించారు. ప్రతి ఒక్కరికీ నాణ్యమైన ఉచిత విద్య, వైద్యం అంటూ కేజ్రీవాల్ విధానాన్ని వెల్లడించారు. నిరుద్యోగిగా ఎవరూ ఉండకూడదు, స్త్రీలు సమాన హక్కులు, భద్రత తో కూడిన గౌరవం, రైతులు తమ ఉత్పత్తులకు సరైన ధర ఉండాలనే అంశాలపై బెంగాల్ సీఎం మమత, బీహార్ సీఎం నితీష్ అధ్యయనం చేస్తున్నారు. బీహార్ మోడల్ ను నితీష్, తెలంగాణ మోడల్ ను కేసీఆర్, బెంగాల్ నమూనాను దీదీ , ఢిల్లీ రోల్ మోడల్ అంటూ కేజ్రీవాల్ ఎవరికివారే ముందుకొస్తున్నారు. ఫలితంగా మోడీ వర్సెస్ ఎవరు అనేది తికమకగా ఉంది.
2014 మరియు 2019 లలో BJP బ్యాక్-టు-బ్యాక్ విజయాల వెనుక విపక్షాల అనైక్యత ఉంది. మోడీ చరిష్మా తో పాటు రాజకీయాలు. సాంఘిక సంక్షేమ పథకాలతో నడిచే ఓటర్లలో బిజెపికి ఆదరణ పెరుగుతోంది. అందుకు వరుసగా జరుగుతున్న రాష్ట్రాల ఎన్నికల ఫలితాలే ఇందుకు నిదర్శనం. భారత రాష్ట్రపతి , ఉపరాష్ట్రపతి ఎన్నికలు ఎన్డిఎకు అనుకూలంగా ఎలా మారాయి అనేదానిని చూస్తే విపక్షాల మానసిక స్థితి ఎలా ఉందో అర్థం అవుతోంది.
వాస్తవంగా విపక్షాలు ఐక్యంగా మోడీ పాలన పోవాలని కోరుకుంటున్నాయి. కానీ, ఎవరికివారే సొంత ఆశయాలతో ప్రధాని పదవిని ఆశిస్తున్నారు. అయితే, ఆ స్థాయి ఎంపీల సంఖ్య మాత్రం వాళ్లకు లేకపోవడం గమనార్హం. జీరో ఎంపీలు ఉన్న కేజ్రీవాల్ మోడీకి సవాల్ విసురుతున్నారు. బెంగాల్ సీఎం మమత బీజేపీ కంటే ఆ రాష్ట్రంలో బీజపీకి లభించిన 37శాతం ఓట్ల కంటే 5శాతం తక్కువగా ఓటు బ్యాంకు కలిగి ఉంది. కేవలం తొమ్మిది మంది ఎంపీలు మాత్రమే ఉన్న కేసీఆర్, 16 మంది ఎంపీలు ఉన్న నితీష్ మోడీకి సవాల్ విసురుతున్నారు. దేశ వ్యాప్తంగా బిజెపికి 300 కంటే ఎక్కువ మంది ఎంపీలు ఉన్నప్పటికీ విపక్ష పార్టీల నేతలు ప్రధాన మంత్రి పదవికి గాలం వేస్తున్నారు.
ఐక్యత ఛాలెంజ్ 1
విపక్షాలు ఆయా రాష్ట్రాల్లో మిత్రపక్షాలతో కలిసి పోటీ చేయాల్సి ఉంటుంది. ఉదాహరణకు, మహారాష్ట్రలో ఇటీవల గ్రాండ్ ఓల్డ్ పార్టీ ప్రభుత్వాన్ని నడిపిన ఎన్సిపి, శివసేన భాగస్వామ్య ఒప్పందంతో కాంగ్రెస్ ఎన్నికల బరిలోకి దిగవచ్చు. కాంగ్రెస్ కూడా జార్ఖండ్లో JMM, బీహార్లో JDU, RJD, వామపక్షాలతో అధికారాన్ని పంచుకుంటుంది. వారు కూడా కాంగ్రెస్ నేతృత్వంలోని ముందస్తు ఎన్నికల కూటమిలో భాగం కావచ్చు. 55 మంది ఎంపీలతో ప్రతిపక్ష శిబిరంలో అతిపెద్ద పార్టీ కాంగ్రెస్. అందుకే, ముందస్తుగా కూటమి కట్టే అవకాశం ఉంది.
అదే విధంగా టిఎంసి, టిఆర్ఎస్, ఆప్ వంటి పార్టీలు మిత్రపక్షాలతో కలిసి పోటీ చేయవచ్చు. ఎన్నికల ఫలితాల ఈ ప్రతిపక్షాలన్నీ కలిసి కూర్చొని తమకు సంఖ్యాబలం ఉంటే తమ ప్రధానిని ఎంచుకోవచ్చు. కేజ్రీవాల్ ,మమత , కేసీఆర్ . రాహుల్ వరకు ఎవరైనా ఎంపిక కావచ్చు. 1996లో దేవెగౌడ ప్రధాని అయినప్పుడు ఆయన పార్టీకి పార్లమెంటులో 46 మంది సభ్యులు మాత్రమే ఉన్నారు. అలాగే, ఎన్నికల తరువాత ప్రధాన మంత్రి అభ్యర్థిని ఎంపిక చేసుకోవచ్చు.
ఐక్యత ఛాలెంజ్ 2
ప్రతిపక్ష పార్టీలు ముందస్తు ఎన్నికల ఫ్రంట్ను ఏర్పాటు చేయగలవు. ప్రధానమంత్రి అభ్యర్థిని ఎన్నికల ముందు లేదా తర్వాత నిర్ణయించవచ్చు. ఇలాంటి ప్రయోగం 1977లో జరిగింది. కాంగ్రెస్ వ్యతిరేక లేదా ఇందిరా గాంధీ వ్యతిరేక పార్టీల సమూహంగా జనతా పార్టీ ఏర్పడింది. అప్పుడు మొరార్జీ దేశాయ్ ప్రధాని అయ్యారు. ఇప్పుడు కూడా ఆనాడు ఇందిరపై ఎమెర్జీన్సీ టైంలో ఉన్న వ్యతిరేకత మోడీకి ఉంటే జనతా ప్రభుత్వం తరహాలో ఏర్పడడానికి అవకాశం ఉంది. ప్రస్తుతం కూడా ఒడిషాలో నవీన్ పట్నాయక్ BJD (12 MPలు), ఆంధ్రప్రదేశ్లో జగన్ మోహన్ రెడ్డి YSRCP (22 MPలు) ప్రతిపక్ష కూటమికి మద్దతు ఇవ్వకపోవచ్చు.
ప్రస్తుతం కూటమికి కాంగ్రెస్ అంగీకరించినప్పటికీ, 2014, 2019 అనుభవాలను దృష్టిలో ఉంచుకుని, ‘రాహుల్ ఫర్ పీఎం’ లైన్ కోసం ఒత్తిడి చేయకుండా టిఎంసికి సీట్లను వదిలివేయడం ఆ పార్టీకి కష్టమవుతుంది. ఆప్ ఎవరితో స్నేహపూర్వక సంబంధాలను పంచుకోదు. గ్రూపులకు సంఖ్యాబలం ఉన్నప్పటికీ బెనర్జీ లేదా కేజ్రీవాల్కు ప్రధాని కావడానికి కాంగ్రెస్ మద్దతు ఇచ్చే అవకాశం లేదు.
భారతదేశంలోని చాలా కిచిడీ సర్కార్లు అస్థిరతతో బాధపడిన విషయం చూశాం. 1990ల ప్రారంభంలో, VP సింగ్ ఆధ్వర్యంలో కాంగ్రెస్ వ్యతిరేక పార్టీల జనతా తరహా కూటమిని పునరావృతం చేసేందుకు ప్రయత్నించాయి. సింగ్ ప్రధానమంత్రి కావడం ఆ గ్రూపులోని మరో ప్రముఖుడు చంద్రశేఖర్ తో పాటు ఇతరులను కలవరపరిచింది. 1977లో మాదిరిగా అనతికాలంలోనే ప్రభుత్వం పడిపోయింది. సింగ్ వారసుడు చంద్రశేఖర్ ప్రభుత్వం ఎక్కువ కాలం కొనసాగలేదు.సంకీర్ణ ప్రభుత్వాన్ని ఎలా నడపాలో అటల్ బిహారీ వాజ్పేయి చూపినప్పటికీ, దేశాయ్, సింగ్ ఇద్దరూ తమ మద్దతుదారులతో పాటు కాంగ్రెస్ నుండి వచ్చారని మనం మరచిపోకూడదు. కిచిడీ సర్కార్ గొడవల వల్ల 1996 నుండి 1998 వరకు ఇద్దరు జనతాదళ్ నాయకులు హెచ్డి దేవెగౌడ, ఐకె గుజారాల్ ప్రధానులు అయ్యారు.
ప్రస్తుతం, ఏ ప్రతిపక్ష నాయకుడూ మోడీకి సవాలు విసిరే ప్రశ్నను ప్రస్తావించడం లేదు. నిజం చెప్పాలంటే మోడీ వ్యతిరేక ఫ్రంట్ రూపురేఖలు తయారు కావడానికి చాలా సమయం మిగిలి ఉంది. దానికి కారణం విపక్ష నేతల్లో పారదర్శకత లేకపోవడం. తనకు ప్రధాని పదవి కావాలనే ఆలోచన లేదని నితీశ్ చెబుతున్నప్పటికీ పాట్నాలోని ప్రధాన కార్యాలయం వెలుపల జేడీయూ బిల్ బోర్డులు పెట్టింది. ఈ సందేశాలు సూక్ష్మంగా RJD నాయకుడు తేజస్వి యాదవ్ బలమైన ప్రధానమంత్రి అభ్యర్థిగా నితీష్ ఎదగవచ్చని అన్నారు. ఎంపీల సంఖ్య అనుకూలంగా ఉంటే భారతదేశపు అత్యున్నత పదవిని చేపట్టడానికి ఎవరికి వారే పావులు కదుపుతున్నారు. కన్యాకుమారి నుంచి దాదాపు 150 రోజులపాటు సాగే 3,500 కిలోమీటర్ల సుదీర్ఘ యాత్రను రాహుల్ బుధవారం నాడు ప్రారంభించారు. ప్రధాని పదవి కోసం `జోడో భారత్` యాత్ర ను అనుకూలిస్తుందని కాంగ్రెస్ భావిస్తోంది. మొత్తం మీద మోడీ వర్సెస్ ఎవరు అనే దానిపై కాంగ్రెస్ తో సహా విపక్షాలు క్లారిటీకి రాలేకపోతున్నాయన్నమాట.
