Happy Childrens Day: మన దేశ పిల్లల కోసం రాజ్యాంగం కల్పించిన హక్కులు గురించి మీకు తెలుసా!

Happy Childrens Day: చిల్డ్రన్స్ డే లేదా బాలల దినోత్సవం, ఈ పండుగ ప్రత్యేకంగా పిల్లల కోసం జరుపుకుంటారు. భారతదేశంలో ప్రతి చిన్నారి ఆనందంగా, ఆరోగ్యంగా ఉండాలని జవహర్ లాల్ నెహ్రూ ఆశించిన కోరికే ఈ రోజున మనం గుర్తిస్తున్నది. నెహ్రూ గారికి పిల్లలంటే ఎంతో ప్రేమ. వారు కనిపిస్తే ఆయన మనసు మురిసిపోయేది. అందుకే ఆయన పుట్టిన రోజైన నవంబర్ 14న భారతదేశంలో బాలల దినోత్సవం నిర్వహించబడుతుంది.

చాచా నెహ్రూ కోరిక ప్రకారం పిల్లలకు వారి హక్కులు, విద్యా, సంక్షేమం అన్ని సవ్యంగా అందాలి. అలా అందించే బాధ్యత ఈ ప్రభుత్వం, పెద్దలు, సమాజానిదే. రాజ్యాంగం కూడా పిల్లల కోసం కొన్ని హక్కులను కల్పించింది. ఆ హక్కుల వారికి అందేలా చూడాల్సిన బాధ్యత మనందరిపై ఉంది.

బాలల హక్కుల చట్టం:

భారత రాజ్యాంగం బాలల కోసం అనేక ప్రాథమిక హక్కులను కల్పించింది. వీటిని రక్షించేందుకు ప్రత్యేకంగా బాలల హక్కుల చట్టం కూడా ప్రవేశపెట్టింది. ఈ చట్టంలో కొన్ని ముఖ్యమైన హక్కులు ఉన్నాయి, వాటి గురించి ప్రతి ఒక్కరికీ అవగాహన ఉండాలి. ముఖ్యంగా, తల్లిదండ్రులు మరియు సమాజం ఈ హక్కులను పిల్లలకు అందించే విధానం పై అవగాహన కల్పించుకోవాలి. ఈ హక్కులు పిల్లల అభివృద్ధి, సంక్షేమం, మరియు విద్య పరిరక్షణ కోసం ఎంతో కీలకమైనవి. వాటి గురించి తెలుసుకోవడం, అవి ఎలా అమలవుతాయో తెలుసుకోవడం చాలా ముఖ్యం.

ఆర్టికల్ 14 సమానత్వపు హక్కు:

రాజ్యాంగంలోని ఆర్టికల్ 14 ప్రకారం, ప్రతి బిడ్డా సమానమైన హక్కులు కలిగి ఉంటాడు. సమానత్వ హక్కు ప్రకారం, ప్రతి చిన్నారిని రక్షించుకోవాల్సిన బాధ్యత మనందరిపై ఉంది. వారికి అవసరమైనప్పుడు సముచిత చికిత్సను అందించాల్సిన బాధ్యత కూడా ఉంది. ఈ ఆర్టికల్ పేద, ధనిక అనే వివక్ష లేకుండా, అన్ని పిల్లలను సమానంగా చూసేందుకు ప్రోత్సహిస్తుంది. పిల్లలకు మినహాయింపులు లేకుండా, వాళ్ల హక్కులను సమానంగా గౌరవించటం అనేది ఈ హక్కు యొక్క ముఖ్యాంశం.

ఆర్టికల్ 21 జీవించటానికి హక్కు:

ఈ భారతదేశంలో పుట్టిన ప్రతి బిడ్డకు జీవించటానికి హక్కు ఉంది. ఈ హక్కును రక్షించాల్సిన బాధ్యత సమాజం, తల్లిదండ్రులు మరియు ప్రభుత్వానిదే. ఆర్టికల్ 21 ప్రకారం, పిల్లలకు పూర్తి స్వేచ్ఛ, భద్రత మరియు రక్షణ ఇవ్వాల్సిన బాధ్యత సమాజానిదే. వారి వ్యక్తిగత స్వేచ్ఛకు భంగం కలిగించే హక్కు ఎవరికీ లేదని రాజ్యాంగం స్పష్టంగా చెప్పడం ద్వారా, పిల్లల హక్కులను రక్షించుకోవాల్సిన బాధ్యత మనందరిపైనే ఉంది.

ఆర్టికల్ 15 జాతి, కులం, మతం:

పిల్లలను వారి జాతి, మతం, కులం, లింగం లేదా ఇతర ఆధారాలపై వివక్షకు గురి చేయకూడదు. వారి పుట్టిన ప్రదేశం, రంగు, రూపం ఆధారంగా కూడా అవమానించకూడదు. ఆర్టికల్ 15 ప్రకారం, అందరూ పిల్లలను సమానంగా చూసి, వారిలో ఏకత్వాన్ని కాపాడాలని రాజ్యాంగం స్పష్టం చేస్తోంది.

ఆర్టికల్ 21ఏ 6 సంవత్సరాలు నుండి 14 సంవత్సరాలు:

ఆర్టికల్ 21ఏ ప్రకారం, భారతదేశంలో పుట్టిన ప్రతి పిల్లాడికి ఉచిత మరియు నిర్బంధ విద్యను అందించాలి. ముఖ్యంగా, ఆరు సంవత్సరాల నుండి 14 సంవత్సరాల మధ్య వయస్సున్న పిల్లలకు విద్యను తప్పనిసరిగా అందించాల్సిన బాధ్యత మనందరిపైనా ఉంది. నిర్బంధ విద్య అంటే, పిల్లలకు ఆ సమయంలో ఆలోచనలు లేకపోయినా, వారికి అవసరమైన చదువును, స్కూల్లో జాయిన్ చేసి అందించాల్సిన బాధ్యత మనందరిపైనే ఉంది. ఇది వారి భవిష్యత్తు కోసం అత్యంత అవసరమైన ప్రక్రియ.

ఆర్టికల్ 23,24 పిల్లల అక్రమ రవాణా:

ఎన్నో చోట్ల పిల్లల అక్రమ రవాణా జరుగుతోంది. వారిని బలవంతంగా వెట్టి చాకిరీలోకి పంపిస్తున్నారు. ఇలా చేయకుండా వారి అక్రమ రవాణాలను అడ్డుకోవడానికి ఆర్టికల్ 23 ఏర్పాటు చేశారు. దీని ప్రకారం పిల్లలను అక్రమంగా తీసుకెళ్లి పనుల్లో పెట్టుకోవడం నేరం. పద్నాలుగేళ్ల కంటే తక్కువ వయస్సు ఉన్న పిల్లలను ఉద్యోగాలలో నియమించుకోకూడదు. ముఖ్యంగా ప్రమాదకర పరిస్థితుల్లో చేసే పనుల్లో వీరిని ఉంచకూడదని ఆర్టికల్ 24 చెబుతోంది.

భాగస్వామ్య హక్కు:

పిల్లలకు తమకు నచ్చిన విషయాలు లేదా చదువులపై అభిప్రాయాలను వ్యక్తం చేసే హక్కు ఉంది. వారి అభిప్రాయాలను ఏదైనా కారణంతో నొక్కి వేసి, కొట్టిపడేయడం అంగీకారయోగ్యమేమీ కాదు. రాజ్యాంగం ప్రకారం, పిల్లల అభిప్రాయాలను గౌరవించి, వాటిని పరిగణలోకి తీసుకోవడం చాలా ముఖ్యం.

గుర్తింపు హక్కు:

ఈ దేశంలో పుట్టిన ప్రతి బిడ్డకు ఒక పేరు మరియు జాతీయత కచ్చితంగా ఉంటాయి. అలాగే, వారి కుటుంబ సంబంధాలు గురించి కూడా వారు “పలానా వారి అబ్బాయి” లేదా “పలానా వారి కుమార్తె” అనే హక్కును కలిగి ఉంటారు. ఎవరూ కూడా ఒక బిడ్డ యొక్క జాతీయతను లేదా కుటుంబ సంబంధాలను నిర్వీర్యం చేయకూడదు.

పర్యావరణ హక్కు:

పిల్లలకు తమ చుట్టూ ఉన్న పరిసరాల్లో ఆనందంగా జీవించడానికి, సురక్షితమైన పర్యావరణం కల్పించాల్సిన హక్కు ఉంది. వారి ఆనందం, భద్రత కోసం, పరిసరాల్లో దుర్వినియోగం, హింస, దోపిడీ వంటి దుష్పరిణామాలను నివారించేందుకు రాజ్యాంగం రక్షణ కల్పిస్తుంది.

ఆర్టికల్ 39 ఎఫ్ అభివృద్ధి హక్కు:

ఈ దేశంలో పుట్టిన ప్రతి బిడ్డకు ఆరోగ్యపరమైన సంరక్షణ అందించాలి. వారికి పౌష్టికాహారం మరియు సంపూర్ణ అభివృద్ధికి అవసరమైన అన్ని అవకాశాలు కల్పించాలి. ఈ విషయాలు రాజ్యాంగం లోని ఆర్టికల్ 39 ఎఫ్ లో స్పష్టంగా పేర్కొనబడినవి.

బాలల దినోత్సవం సందర్భంగా, ప్రతి పాఠశాలలో టాలెంట్ షోలు, సాంస్కృతిక ప్రదర్శనలు, సరదా ఆటలు వంటి కార్యక్రమాలు జరుగుతాయి. కానీ నిజంగా, పిల్లలకు వారి హక్కులు మరియు రక్షణ వ్యవస్థ గురించి అవగాహన కల్పించడం చాలా ముఖ్యమైంది. వారిని హింసకు గురైనప్పుడు ఎలా రక్షణ పొందాలో, వారి రాజ్యాంగపు హక్కులు గురించి వివరించడం అవసరం. ఈ విధంగా పిల్లలు రక్షణ పొందే మార్గాలు తెలుసుకుని, సురక్షితంగా, నిస్సందేహంగా ఎదగగలుగుతారు.