The people’s judge:సుప్రీంకోర్టు చీఫ్ జ‌స్టిస్‌గా ఏడాది ప‌ద‌వీకాలం పూర్తి చేసుకున్న ఎన్వీర‌మ‌ణ‌… న్యాయ‌వ్య‌వ‌స్థ‌లో ఎన్నో సంస్క‌ర‌ణ‌లు..?

సుప్రీంకోర్టు 48వ ప్ర‌ధాన న్యాయ‌మూర్తిగా బాధ్య‌త‌లు చేప‌ట్టిన ఎన్వీర‌మ‌ణ ఏప్రిల్ 24,2022 నాటికి ఏడాది కాలం పూర్త‌వుతుంది. గత ఏడాది కాలంగా సీజేఐ రమణ ప్రజల న్యాయమూర్తిగా పేరుగాంచారు. న్యాయవ్యవస్థ ఖాళీలను భర్తీ చేయడం, భారతదేశంలోని న్యాయస్థానాలలో న్యాయపరమైన మౌలిక సదుపాయాలను మెరుగుపరచడం లాంటి వాటిని ఆయ‌న ఈ ఏడాది కాలంలో ప్రాధ్యాన‌త క‌ల్పించారు. సీజేఐ రమణ హయాంలో సుప్రీంకోర్టు తన న్యాయ విధానంలో కొన్ని తాజా మార్పులను చవిచూసింది. పెగాసస్, ట్రిబ్యునల్స్‌లో ఖాళీలు, లఖింపూర్ ఖేరీ కేసు వంటి కేసుల్లో ముఖ్యాంశాలుగా మారిన ఆయ‌న ఆదేశాలతో పాటు, సుప్రీంకోర్టు పనితీరుకు సంబంధించి కొన్ని ప్రధాన పరిపాలనా సంస్కరణలను కూడా చేపట్టారు. వర్చువల్ కోర్టులను న్యాయవాదులు, మీడియాకు సులభంగా యాక్సెస్ చేయడానికి ఆయ‌న‌ ప్రయత్నాలు చేశాడు. కోర్టు వ్యవహారాలను కవర్ చేయడానికి మీడియాను సులభంగా యాక్సెస్ చేయడానికి చీఫ్ జ‌స్టిస్ ర‌మ‌ణ ప్ర‌త్యే యాప్‌ను కూడా ప్రారంభించాడు.

రాజకీయ, సామాజిక ప్రాముఖ్యత ఉన్న అంశాలపై బహిరంగంగా మాట్లాడటానికి ఆయ‌న‌ తరచుగా ఇష్టపడటం కూడా ప్రత్యేకంగా నిలిచింది. గత ఏడాది మొత్తంగా న్యాయవ్యవస్థకు సవాలుగా ఉన్నప్పటికీ, సీజేఐ రమణ యొక్క స్థిరమైన విధానం, ఆలోచనలు న్యాయవ్య‌వ‌స్థ‌ను కదిలించాయి. కోర్టు విచారణల సమయంలో కూడా, జస్టిస్ రమణ ఎప్పుడూ ప్రశాంతంగా, సంయమనంతో వ్యవహరించేవారు. అనేక సందర్భాల్లో న్యాయమూర్తులు తమ తీర్పుల ద్వారా మాత్రమే మాట్లాడాలని తన బలమైన నమ్మకాన్ని పునరుద్ఘాటించారు. రాజ్యాంగ విలువలు, సహజ న్యాయ సూత్రాలను నొక్కిచెప్పే కొన్ని మైలురాయి తీర్పులను అందించడంలో ఆయన‌ ఘనత పొందారు.

ఆంధ్రప్రదేశ్‌లోని కృష్ణా జిల్లా పొన్నవరం గ్రామంలో రైతుల కుటుంబంలో జన్మించిన జస్టిస్ రమణ, న్యాయమూర్తిగా పని చేయడానికి ముందు విద్యార్థి నాయకుడు, పాత్రికేయుడు, న్యాయవాదిగా ఉన్నారు. సీజేఐగా అతని పదవీకాలం ఆగష్టు 25, 2022 వరకు ఉంటుంది. US సుప్రీం కోర్ట్‌లోని జస్టిస్ స్టీఫెన్ బ్రేయర్‌తో అతని ఇటీవలి సంభాషణలో, అతని పదవీ విరమణ ప్రణాళికల గురించి అడిగినప్పుడు, వ్యవసాయం తనకు ఎంపికలలో ఒకటిగా ఉండవచ్చని సూచించాడు. పౌరులు తమ మాతృభాషను, మాతృభూమిని మరువవద్దని ఆయన కోరారు. సీజేఐ రమణ హయాంలో మరాఠీ, హిందీ, కన్నడ, తమిళం, తెలుగు, పంజాబీ, గుజరాతీ, మలయాళం మరియు బెంగాలీ వంటి స్థానిక భాషలలో కోర్టు ఆదేశాలు, తీర్పులు అందుబాటులోకి వచ్చాయి. అనువదించబడిన తీర్పులు సుప్రీం కోర్ట్ యొక్క అధికారిక వెబ్‌సైట్‌లో అప్‌లోడ్ చేయబడినప్పుడు, కోర్టు విచారణల యొక్క రోజువారీ ఆదేశాలు దాని కోసం అభ్యర్థించే న్యాయవాదులకు మరియు న్యాయవాదులకు అందించబడతాయి. సీజేఐ రమణ ప్రమాణస్వీకారం చేసిన తర్వాత జ్యుడీషియల్ ఖాళీలను దాఖలు చేయడం గురించి అన్ని హైకోర్టుల ప్రధాన న్యాయమూర్తులకు చేసిన మొదటి కమ్యూనికేషన్లలో ఒకటి.

హైకోర్టు ప్రధాన న్యాయమూర్తులు తమ తమ హైకోర్టుల్లో పదోన్నతి కోసం పేర్లను సిఫారసు చేసే ప్రక్రియను వేగవంతం చేయాలని ఆయన అభ్యర్థించారు. ఆయ‌న‌ నిరంతర ప్రయత్నాల కారణంగానే గత ఏడాది ఆగస్టులో సుప్రీంకోర్టులో తొమ్మిది ఖాళీలు భర్తీ చేయబడ్డాయి, వాటిలో 33% మహిళలు ఉన్నారు.. వారిలో ఒకరు భారతదేశానికి మొదటి మహిళా ప్రధాన న్యాయమూర్తి అవుతారు. గత ఏడాది కాలంలో, వివిధ హైకోర్టుల్లో న్యాయమూర్తులుగా నియామకం కోసం మొత్తం 192 మంది పేర్లను సిఫార్సు చేయగా, వీరిలో 126 మందిని నియమించారు. వీరిలో దాదాపు 20% మంది మహిళలు ఉన్నారు. ఈ ఏడాది మే నెలాఖరులోగా దాదాపు 200 మంది హైకోర్టు న్యాయమూర్తుల నియామకానికి ప్రతిపాదనలు పంపాలని భావిస్తున్నట్లు ఒక కార్యక్రమంలో జస్టిస్ రమణ తెలిపారు. న్యాయమూర్తులుగా నియామకం కోసం ఒకేసారి 68 మంది పేర్లను క్లియర్ చేయడం ద్వారా ఖాళీలను భర్తీ చేయడానికి జస్టిస్ రమణ చేసిన ప్రయత్నాలు స్పష్టంగా కనిపిస్తున్నాయి. కొద్దిసేపటికే సుప్రీంకోర్టులో తొమ్మిది మంది న్యాయమూర్తులు కలిసి ప్రమాణ స్వీకారం చేశారు. దానితో పాటు వివిధ హైకోర్టులకు మొత్తం పది మంది కొత్త ప్రధాన న్యాయమూర్తులను నియమించారు మరియు వివిధ హైకోర్టులకు ఆరుగురు ప్రధాన న్యాయమూర్తులు మరియు 27 మంది న్యాయమూర్తులను బదిలీ చేశారు.