Kinnera Interview: కిన్నెర వాయిద్యమే కాదు.. నా ప్రాణం కూడా!

నాగర్‌కర్నూల్ జిల్లా అవుసల కుంట గ్రామానికి చెందిన దర్శనం మొగులయ్య సాంప్రదాయ కళారూపమైన కిన్నెరను పరిరక్షించడంలో చేసిన కృషికి గాను 2022 సంవత్సరానికిగాను ‘కళ’ విభాగంలో నాల్గవ అత్యున్నత పౌర పురస్కారమైన పద్మశ్రీని అందుకున్నారు. మొగులయ్య ఐదో తరం కళాకారుడు. తన కుటుంబ సంప్రదాయాన్ని సజీవంగా ఉంచడమే కాకుండా, కిన్నెరను పునర్నిర్మించడంలో కూడా కీలక పాత్ర పోషిస్తున్నాడు. దీని మూలాలు నల్లమల్ల అడవిలోని సంచార జాతులైన డక్కలి, చెంచులో గుర్తించబడతాయి. మొగులయ్య తనకు పదేళ్ల వయసులో తన తండ్రి ఎల్లయ్య ద్వారా కిన్నెర పరిచయం అయ్యిందని చెప్పారు. అప్పటి నుంచి అతను కిన్నెరతో అనుబంధం పెంచుకున్నాడు.

మొగులయ్య తండ్రి సెవెన్ స్టెప్ ప్లేయర్‌ను ఉపయోగించగా, అతని పూర్వీకులు ఎనిమిది లేదా తొమ్మిది ఫ్రీట్‌లను ఉపయోగించారు. మొగులయ్య ఈ పరికరాన్ని 12 మెట్లకు అప్‌గ్రేడ్ చేసి మరింత గుర్తింపు తీసుకొచ్చాడు. ఆయన పూర్వీకులు సుమారు 400 సంవత్సరాల క్రితం వనపర్తి రాజు ఆస్థానంలో కిన్నెర వాయించారు. శతాబ్దాల నాటి ఈ కళారూపం ఇప్పుడు అంతరించిపోయే దశలో ఉంది. 12 మెట్ల కిన్నెరను ప్రదర్శించిన ఏకైక కళాకారుడు మొగులయ్యనే. 68 ఏళ్ల ఈ కళారూపాన్ని పునరుద్ధరించడానికి ప్రయత్నిస్తున్నారు. కళ చనిపోతోందని మొగులయ్య పశ్చాత్తాపం చెందుతూ ‘తెలంగాణ పోరాట యోధుడు పండుగ సాయన్న, మియా సాబ్, ఎండేమట్ల ఫకీరయ్యల పరాక్రమ కథలను’ రేపటి తరానికి అందించాలన్నారు. ప్రభుత్వ సహాయంతో సంప్రదాయ కళను అంతరించిపోయే అంచుల నుంచి మళ్లీ బతికించుకోవచ్చని, దీన్ని నేర్చుకోవాలనుకునే విద్యార్థులకు ఈ కళను నేర్పించేందుకు సిద్ధంగా ఉన్నానని చెప్పారు.

జానపద కళాకారుడు ప్రాముఖ్యతను పొందాడు మొగులయ్య. పవన్ కళ్యాణ్ రాబోయే చిత్రం ‘భీమ్లా నాయక్’ పరిచయ పాటకు తన గాత్రాన్ని అందించిన తర్వాత ఒక్కసారిగా సంచలనంగా మారాడు. అప్పటి నుండి అతని ప్రజాదరణ మరింత పెరిగింది. పవన్ కళ్యాణ్ మొగులయ్యకు గౌరవంగా రూ. 2 లక్షల ఆర్థిక సహాయాన్ని అందించాడు. ఒక్కపాటతో కిన్నెర మొగులయ్య పేరు తెలుగు రాష్ట్రాల్లో మార్మోగిపోయింది.

తెలంగాణ ముఖ్యమంత్రి కేసీఆర్ పద్మశ్రీ అవార్డు పొందినందుకుగాను ప్రముఖ కిన్నెర క్రీడాకారుడిని సత్కరించారు హైదరాబాద్‌లో నివాస స్థలం, ఇంటి నిర్మాణం, ఇతర ఖర్చుల కోసం కోటి రూపాయలను ప్రకటించారు. జానపద కళాకారుడు, అట్టడుగున ఉన్న సామాజిక-ఆర్థిక స్థితిని దృష్టిలో ఉంచుకుని, తెలంగాణ ప్రభుత్వం ఇప్పుడు నెలవారీ రూ.10,000 పింఛను ఇస్తోంది. మొగులయ్య అరుదైన ప్రతిభను గుర్తించిన రాష్ట్ర ప్రభుత్వం 2015లో ఉగాది పురస్కారంతో సత్కరించింది. కళారూపాల పునరుద్ధరణకు మొగులయ్య అందించిన సహకారం రాష్ట్ర బోర్డ్ సిలబస్‌లోని 8వ తరగతి సాంఘిక శాస్త్ర పాఠ్య పుస్తకాలలో కూడా అతనికి స్థానం సంపాదించిపెట్టింది.