Israel- Iran: ఇజ్రాయిల్, ఇరాన్ (Israel- Iran) మధ్య జూన్ 13న ప్రారంభమైన యుద్ధం అమెరికా జోక్యంతో మరింత తీవ్రస్థాయికి చేరింది. ఇరాన్ అణు కేంద్రాలైన నటాంజ్, ఇస్ఫహాన్, ఫోర్డోలపై ఇజ్రాయిల్, అమెరికా దాడులు చేయడం, దీనికి ప్రతీకారంగా ఇరాన్ ఇజ్రాయిల్‌పై బాలిస్టిక్ క్షిపణులతో దాడులు చేయడంతో ఈ సంఘర్షణ మధ్యప్రాచ్యంలో విస్తృత యుద్ధంగా మారే అవకాశం కనిపిస్తోంది.
ఇజ్రాయిల్ దాడులు, అమెరికా జోక్యం
ఇజ్రాయిల్ ఆపరేషన్ రైసింగ్ లయన్‌లో భాగంగా ఇరాన్‌లోని నటాంజ్, ఇస్ఫహాన్ అణు కేంద్రాలతో పాటు టబ్రిజ్, కెర్మాన్‌షాహ్‌లోని క్షిపణి సముదాయాలు, టెహ్రాన్ సమీపంలోని IRGC సౌకర్యాలను లక్ష్యంగా చేసుకుంది. ఈ దాడుల్లో 10 మంది అణు శాస్త్రవేత్తలు, IRGC నాయకులతో సహా 900 మందికి పైగా మరణించినట్లు ఇరాన్ ఆరోపించింది. నటాంజ్‌లోని అణు సంవృద్ధి కేంద్రం భారీగా దెబ్బతినగా, ఇస్ఫహాన్‌లోని సెంట్రిఫ్యూజ్ వర్క్‌షాప్ పూర్తిగా ధ్వంసమైంది. అయితే, ఫోర్డో సౌకర్యం తీవ్ర నష్టం నుంచి తప్పించుకున్నట్లు తెలుస్తోంది.
జూన్ 22, 2025న అమెరికా ఈ యుద్ధంలో చేరి, B-2 బాంబర్లతో ఫోర్డో, నటాంజ్, ఇస్ఫహాన్‌లపై దాడులు చేసింది. అమెరికా అధ్యక్షుడు డొనాల్డ్ ట్రంప్ ఈ దాడులను “పూర్తి విజయం”గా ప్రకటించారు. అయితే ఇరాన్ ఈ సౌకర్యాలు ఇంకా పనిచేస్తున్నాయని, రేడియేషన్ లీక్ లేదని IAEA నివేదికల ఆధారంగా పేర్కొంది.
ఇరాన్ ప్రతీకారం
ప్రతీకారంగా ఇరాన్ ఇజ్రాయిల్‌పై “ట్రూ ప్రామిస్ 3” ఆపరేషన్‌లో భాగంగా 450కి పైగా క్షిపణులు, 1,000 డ్రోన్‌లను ప్రయోగించింది. ఈ దాడుల్లో బెన్ గురియన్ విమానాశ్రయం, టెల్ అవీవ్, హైఫా, రిషన్ లెజియోన్‌లోని లాజిస్టిక్స్ హబ్‌లు, కమాండ్ కంట్రోల్ భవనాలు దెబ్బతిన్నాయి. ఈ దాడుల్లో 25 మంది మరణించినట్లు సమాచారం. ఇరాన్ యొక్క కొరం షహర్-4 బాలిస్టిక్ క్షిపణి ఈ దాడుల్లో కీలక పాత్ర పోషించినట్లు తెలుస్తోంది.
Also Read: CM Chandrababu: ఏరోస్పేస్ అండ్ డిఫెన్స్ పాలసీపై ముఖ్యమంత్రి చంద్రబాబు సమీక్ష!
ఇజ్రాయిల్ సైనిక చర్యలు
ఇజ్రాయిల్ డిఫెన్స్ ఫోర్సెస్ (IDF) ఇరాన్‌లోని ఆరు సైనిక విమానాశ్రయాలపై దాడులు చేసి, F-14, F-5, AH-1 జెట్‌లతో సహా 15 యుద్ధ విమానాలు, హెలికాప్టర్‌లను ధ్వంసం చేసినట్లు ప్రకటించింది. టెహ్రాన్‌లోని మెహ్రాబాద్ విమానాశ్రయంలో F-14 టామ్‌క్యాట్ జెట్‌లను లక్ష్యంగా చేసుకున్నారు. అలాగే, ఇస్ఫహాన్‌లోని 8వ టాక్టికల్ ఎయిర్‌బేస్, కెర్మాన్‌షాహ్‌లోని భూగర్భ క్షిపణి సౌకర్యాలు, టెహ్రాన్‌లోని ఆయుధ తయారీ కేంద్రాలను ధ్వంసం చేశారు.
ఇజ్రాయిల్ ప్రధాని బెంజమిన్ నెతన్యాహు ఈ దాడులు ఇరాన్ అణ్వాయుధ కార్యక్రమాన్ని, బాలిస్టిక్ క్షిపణులను నాశనం చేయడానికి ఉద్దేశించినవని, ఈ లక్ష్యం సమీపంలో ఉందని పేర్కొన్నారు. అయితే, టెహ్రాన్‌తో సుదీర్ఘ యుద్ధం అవసరమని ఆయన హెచ్చరించారు.
ప్రస్తుత పరిస్థితి, భవిష్యత్తు
ఇరాన్ విదేశాంగ మంత్రి అబ్బాస్ అరాఘ్చి అమెరికా దాడులను అంతర్జాతీయ చట్టాల ఉల్లంఘనగా పేర్కొన్నారు. ఇరాన్ సుప్రీం లీడర్ అలీ ఖమేనీ అమెరికా, ఇజ్రాయిల్‌లపై తీవ్ర ప్రతీకారం తీర్చుకుంటామని హెచ్చరించారు. ఇరాన్ బహ్రెయిన్‌లోని అమెరికా నావికాదళాన్ని, ఖతార్‌లోని అమెరికా ఎయిర్ బేస్‌లను లక్ష్యంగా చేసుకునే అవకాశం ఉందని విశ్లేషకులు హెచ్చరిస్తున్నారు.
ఈ యుద్ధం మధ్యప్రాచ్యంలో విస్తృత సంఘర్షణకు దారితీసే ప్రమాదం ఉంది. అమెరికా, ఇజ్రాయిల్ దాడులు ఇరాన్ అణు కార్యక్రమాన్ని గణనీయంగా దెబ్బతీశాయని ట్రంప్, నెతన్యాహు పేర్కొన్నప్పటికీ ఇరాన్ ఇంకా తన సమృద్ధీకరణ యురేనియం నిల్వలను కలిగి ఉందని, దాని సైనిక సామర్థ్యం పూర్తిగా నాశనం కాలేదని నిపుణులు అంటున్నారు.