Hepatitis Day 2025 : ప్రతి సంవత్సరం జూలై 28వ తేదీన ప్రపంచ హెపటైటిస్ దినోత్సవాన్ని జరుపుతున్నారు. వైరల్గా సోకే ఈ హెపటైటిస్ గురించి ప్రపంచవ్యాప్తంగా అవగాహన కల్పించడంతో పాటు.. హెపటైటిస్ వ్యాధి సోకిన వారికి మద్దతు ఇవ్వడమే దీని ప్రధాన లక్ష్యం. ఈ స్పెషల్ డే రోజున అసలు హెపటైటిస్ అంటే ఏమిటి? దానిని ఎలా నివారించవచ్చు.. ఎలాంటి చికిత్సలు తీసుకోవాలి వంటి విషయాలు తెలుసుకుందాం. ప్రపంచవ్యాప్తంగా దాదాపు 345 మిలియన్ల మంది ప్రజలు ప్రస్తుతం హెపటైటిస్ B మరియు C వంటి దీర్ఘకాలిక వైరల్ ఇన్ఫెక్షన్లతో బాధపడుతున్నారు. కాలేయాన్ని ప్రభావితం చేసే ఈ వ్యాధులను సరైన అవగాహన లేకపోవడం వల్ల చాలా మంది అపోహలకు లోనవుతున్నారు.
హెపటైటిస్ అంటే ఏమిటి?
హెపటైటిస్ అనేది కాలేయంలో వాపు కలిగించే వ్యాధి. ఇది వైరస్, ఆల్కహాల్ సేవనం, మందుల దుర్వినియోగం లేదా జన్యుపరమైన కారకాల వల్ల వచ్చే ప్రమాదకర వ్యాధి. ఇందులో ముఖ్యంగా వైరల్ హెపటైటిస్ — అంటే హెపటైటిస్ A, B, C, D, E — అన్నీ వేరువేరు లక్షణాలు కలిగి ఉంటాయి.
హెపటైటిస్ B, C వ్యాప్తి ఎలా?
హెపటైటిస్ B, C వైరస్‌లు ప్రధానంగా రక్తం మరియు శరీర స్రావాల ద్వారా వ్యాపిస్తాయి.
ఇంజెక్షన్లకు పునఃప్రయోగించే సూదులులైంగిక సంబంధం
ప్రసవ సమయంలో తల్లి నుండి బిడ్డకు సంక్రమణ
రక్త మార్పిడి సమయంలో వైరస్ కలిగిన రక్తం. ఇక, వీటి వల్ల సాధారణ పరిచయం, కౌగిలించుకోవడం, లేదా తినే పాత్రల మార్పిడి వల్ల సోకదనే విషయం స్పష్టంగా తెలుసుకోవాలి. CDC ప్రకారం, సాధారణ మానవ సంబంధాల వల్ల ఈ వ్యాధులు వ్యాపించే అవకాశాలు చాలా తక్కువగా ఉంటాయి.
ప్రతిరోజూ ప్రాణాలను బలిగొంటున్న హెపటైటిస్
ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ (WHO) ప్రకారం, వైరల్ హెపటైటిస్ కారణంగా ప్రతి సంవత్సరం సుమారు 1.1 మిలియన్ల మంది మరణిస్తున్నారు. ఇది క్షయవ్యాధి (ట్యూబర్క్యులోసిస్) మృతిరేటుకు సమానమే కాకుండా, HIV/AIDS కంటే కూడా అధికం.
హెపటైటిస్ లక్షణాలు నెమ్మదిగా బయటపడతాయి
దీర్ఘకాలిక హెపటైటిస్ B, C ఉన్నవారిలో తొలుత ఎలాంటి లక్షణాలు కనిపించకపోవచ్చు. కానీ కాలక్రమంలో శరీరంలో అలసట, ఆకలిలేకపోవడం, మలబద్ధకం, ఆకుపచ్చ మలం లేదా కన్నుపచ్చ వంటి లక్షణాలు కనిపించవచ్చు. అయితే ఈ సమయానికి వచ్చే వరకు కాలేయ నష్టం ఎక్కువై ఉంటుంది. అందుకే ముందుగానే నిర్ధారణకు పరీక్షలు చేయించుకోవడం అత్యంత అవసరం.
నిర్ధారణ, చికిత్స, నివారణ
నేటి వైద్య శాస్త్రంలో హెపటైటిస్ C కు 95% రికవరీ రేటు ఉంది. కొత్తగా అభివృద్ధి చేసిన DAAs (Direct-Acting Antivirals) 8–12 వారాల చికిత్సతో వైరస్‌ను పూర్తిగా తొలగించగలుగుతున్నాయి. హెపటైటిస్ B చికిత్సకు యాంటీవైరల్ మందులు అందుబాటులో ఉన్నా, ఇవి వైరస్ నియంత్రణకు ఉపయోగపడతాయి కానీ పూర్తిగా నయం చేసే అవకాశాలు తక్కువగా ఉంటాయి. ప్రతి సంవత్సరం చికిత్స పొందే రోగుల్లో సుమారు 1–3 శాతం మాత్రమే ఫంక్షనల్ కియూర్ సాధిస్తున్నారు. అందుకే పరిశోధనలు కొనసాగుతున్నాయి.
హెపటైటిస్ B టీకా — శిశువుల నుంచే ప్రారంభించాలి
ఒక అపోహ ఏమిటంటే, టీకాలు పెద్దవారికి మాత్రమే అవసరమని. కానీ నిజానికి, పుట్టిన 24 గంటల లోపు హెపటైటిస్ B మొదటి డోస్ ఇవ్వాలని WHO సూచిస్తోంది. ఇది శిశువుల్లో దీర్ఘకాలిక ఇన్ఫెక్షన్‌ను 90% వరకు తగ్గించగలదు. పిల్లలతో పాటు, ఆరోగ్య సంరక్షణలో ఉన్నవారు, ప్రమాద స్థితిలో ఉన్న పెద్దలు కూడా టీకాలు తీసుకోవాలి.
ప్రభావిత దేశాల్లో ఫలితాలు
హెపటైటిస్ B వ్యతిరేక టీకా విధానాన్ని అమలు చేసిన దేశాల్లో పిల్లల్లో దీర్ఘకాలిక ఇన్ఫెక్షన్ రేట్లు 90% కంటే ఎక్కువగా తగ్గాయి. ఇది ఈ వ్యాధిని నివారించేందుకు టీకా ఎంతగా ఉపయోగపడుతుందో సూచిస్తోంది.
సహజ చికిత్సలపై జాగ్రత్త అవసరం
ఇటీవలి కాలంలో మూలికలు, గ్రీన్ టీ ఎక్స్‌ట్రాక్ట్, కవా వంటి సహజ సప్లిమెంట్లు ఎక్కువగా వినియోగించబడుతున్నా, ఇవి కాలేయానికి హాని కలిగించే ప్రమాదం ఉంది. అలాంటి సప్లిమెంట్లు వాడే ముందు తప్పకుండా వైద్యుడిని సంప్రదించాలి. హెపటైటిస్ B, C వ్యాధులపై అపోహల నుంచి బయట పడటం, సరైన అవగాహన కలిగి ఉండటం అత్యవసరం. ప్రస్తుత చికిత్సలు ఎంతో అభివృద్ధి చెందినప్పటికీ, ముందస్తు నిర్ధారణ, వ్యాధి వ్యాప్తి నివారణే మన ఆరోగ్య భద్రతకు గట్టి బలంగా నిలుస్తాయి. వ్యాధిని గుర్తించే ప్రతి ఒక్కరికి నాశనం కాదు. చికిత్సను ముందుగా ప్రారంభిస్తే ఆరోగ్యంగా జీవించవచ్చు.