భారత రూపాయి విలువ అమెరికన్ డాలర్తో పోలిస్తే రికార్డు కనిష్ఠ స్థాయి $90.43$కి పడిపోవడానికి విదేశీ పెట్టుబడుల ఉపసంహరణ ప్రధాన కారణం. ముఖ్యంగా భారత ఈక్విటీ (Equity) మరియు డెట్ (Debt) మార్కెట్ల నుంచి విదేశీ సంస్థాగత మదుపరులు (FIIs – Foreign Institutional Investors) తమ పెట్టుబడులను పెద్ద మొత్తంలో వెనక్కి తీసుకుంటున్నారు. దీనివల్ల దేశం నుంచి డాలర్లు బయటికి వెళ్లిపోతున్నాయి. మార్కెట్లో డాలర్ డిమాండ్ పెరిగి, రూపాయిపై ఒత్తిడి పెరిగి దాని విలువ క్షీణిస్తోంది. అంతర్జాతీయంగా అమెరికా వడ్డీ రేట్లను పెంచడం వల్ల, భారత్ వంటి అభివృద్ధి చెందుతున్న మార్కెట్ల నుంచి పెట్టుబడులు సురక్షితమైన అమెరికన్ బాండ్ల వైపు మళ్లుతున్నాయి. దీనికి తోడు, ముడి చమురు (Crude Oil) వంటి దిగుమతి చేసుకునే వస్తువుల ధరలు పెరిగినప్పుడు, వాటిని కొనుగోలు చేయడానికి అధిక మొత్తంలో డాలర్లు చెల్లించాల్సి వస్తుంది, ఇది కూడా రూపాయి పతనానికి దారితీస్తుంది.
ఎస్బిఐ (SBI) నివేదిక ప్రకారం.. ఏడాదిలోనే $85$ నుంచి $90$కి రూపాయి పడిపోవడం అత్యంత వేగవంతమైన క్షీణతగా పరిగణిస్తున్నారు. రూపాయి విలువ పతనం దేశ ఆర్థిక వ్యవస్థపై, ముఖ్యంగా సామాన్య ప్రజల జీవితాలపై తీవ్ర ప్రభావాన్ని చూపుతుంది. భారతదేశం పెట్రోలియం ఉత్పత్తులు, ఎలక్ట్రానిక్ వస్తువులు, యంత్రాలు వంటి వాటిని ఎక్కువగా దిగుమతి చేసుకుంటుంది. రూపాయి విలువ పడిపోవడం వల్ల, దిగుమతులు మరింత ఖరీదైనవిగా మారతాయి.
‘Hilt’ Leakage : ‘హిల్ట్’ లీకేజ్.. ఇద్దరు ఉన్నతాధికారులపై అనుమానాలు
రూపాయి విలువ పడిపోవడం వల్ల జరిగే ఇబ్బందులు :
ఉదాహరణకు.. ఒక బ్యారెల్ చమురును కొనడానికి గతంలో కంటే ఇప్పుడు ఎక్కువ రూపాయలు చెల్లించాల్సి వస్తుంది. దిగుమతి ఖర్చులు పెరగడం వల్ల దేశంలో ధరలు పెరుగుతాయి, ముఖ్యంగా పెట్రోల్, డీజిల్ ధరలు పెరిగి ద్రవ్యోల్బణం మరింత తీవ్రమవుతుంది. ఇది నిత్యావసరాల ధరలపై ప్రభావం చూపి సామాన్య ప్రజల కొనుగోలు శక్తిని తగ్గిస్తుంది. డాలర్లలో తీసుకున్న విదేశీ రుణాలు, వాటిపై చెల్లించాల్సిన వడ్డీ భారత్ కంపెనీలకు, ప్రభుత్వానికి పెరిగిపోతుంది.
అలాగే విదేశాల్లో చదువుకోవాలనుకునే విద్యార్థులు, లేదా విదేశీ పర్యటనలు చేయాలనుకునే వారికి ఖర్చు మరింత పెరుగుతుంది, ఎందుకంటే డాలర్ను లేదా ఇతర విదేశీ కరెన్సీని కొనుగోలు చేయడానికి ఎక్కువ రూపాయలు చెల్లించాల్సి వస్తుంది.
రూపాయికి, డాలర్కు మధ్య తేడా (కరెన్సీల స్థానం) చూస్తే..
రూపాయి (INR) అనేది భారతదేశ అధికారిక కరెన్సీ కాగా, అమెరికన్ డాలర్ (USD) అనేది యునైటెడ్ స్టేట్స్ ఆఫ్ అమెరికా అధికారిక కరెన్సీ. అంతర్జాతీయ వాణిజ్యం మరియు ఆర్థిక లావాదేవీలలో డాలర్ ప్రపంచంలో అత్యంత శక్తిమంతమైన మరియు ప్రామాణిక కరెన్సీగా (Reserve Currency) పరిగణించబడుతుంది.విలువ తేడా: కరెన్సీల మధ్య విలువ తేడా అనేది వాటి మార్పిడి రేటు (Exchange Rate) ద్వారా నిర్ణయించబడుతుంది. $1$ డాలర్ కొనడానికి ఎన్ని రూపాయలు చెల్లించాలో ఈ మార్పిడి రేటు సూచిస్తుంది. ప్రస్తుత మార్పిడి రేటు $90.43$ అంటే, ఒక డాలర్ విలువ $90.43$ రూపాయలతో సమానం.
IndiGo Flight Disruptions : రెండో రోజు కూడా విమానాల రద్దు.. ఎయిర్పోర్టుల్లో ప్రయాణికుల గందరగోళం
డాలర్ అనేది ప్రపంచవ్యాప్తంగా చమురు, బంగారం, అంతర్జాతీయ వాణిజ్యం వంటి వాటికి ప్రామాణికంగా ఉపయోగించబడుతుంది. దానికి ఉన్న అధిక డిమాండ్, అమెరికన్ ఆర్థిక వ్యవస్థ స్థిరత్వం కారణంగా డాలర్ విలువ రూపాయి కంటే చాలా బలంగా ఉంటుంది. మార్కెట్లో డిమాండ్, సప్లై, దేశ ఆర్థిక పనితీరు, ద్రవ్యోల్బణం రేటు వంటి అంశాలు నిరంతరం ఈ మార్పిడి రేటును మారుస్తుంటాయి. డాలర్తో పోలిస్తే రూపాయి విలువ పడిపోవడం అంటే, అంతర్జాతీయంగా భారత కరెన్సీ బలహీనపడిందని అర్థం.