కరోనావైరస్ మహమ్మారి తర్వాత ఇస్లాం పవిత్ర నగరం అతిపెద్ద హజ్ తీర్థయాత్రకు ఆతిథ్యం ఇవ్వడానికి సిద్ధమవుతున్నందున ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఉన్న తెల్లని ద‌స్తులు ధరించిన ఆరాధకులు మక్కా వీధుల్లో నిండిపోయారు. 2019 నుండి మొదటి అంతర్జాతీయ సందర్శకులతో సహా విశ్వాసులను స్వాగతించే బ్యానర్‌లు, చతురస్రాలు మరియు సందులను అలంకరించాయి. అయితే సాయుధ భద్రతా దళాలు ప్రవక్త మహమ్మద్ జన్మస్థలమైన పురాతన నగరంలో గస్తీ నిర్వహించాయి.
“ఇది స్వచ్ఛమైన ఆనందం” అని సూడానీస్ యాత్రికుడు అబ్దేల్ ఖాదర్ ఖేదర్ మక్కాలో చెప్పారు, ఈ కార్యక్రమం బుధవారం ప్రారంభం కానుంది. “నేను ఇక్కడ ఉన్నానని దాదాపుగా నమ్మలేకపోతున్నాను. ప్రతి క్షణాన్ని ఆస్వాదిస్తున్నాను. విదేశాల నుండి 850,000 మందితో సహా ఒక మిలియన్ మంది ప్రజలు ఈ సంవత్సరం హజ్‌లో అనుమ‌తించారు. ముస్లింలందరూ కనీసం ఒక్కసారైనా మక్కా ప్ర‌యాణం నిర్వహించాల్సిన అవసరం ఉంది. సౌదీ అరేబియాకు ఇప్పటివరకు కనీసం 650,000 మంది విదేశీ యాత్రికులు చేరుకున్నారని అధికారులు తెలిపారు.
2019లో, దాదాపు 2.5 మిలియన్ల మంది ప్రజలు కాబా చుట్టూ ప్రదక్షిణ చేయడం, మక్కా గ్రాండ్ మసీదు వద్ద బ్లాక్ క్యూబ్‌ను ప్రదక్షిణ చేయడం, అరాఫత్ పర్వతం వద్ద గుమిగూడడం మరియు మినాలో “దెయ్యాన్ని రాళ్లతో కొట్టడం” వంటి ఆచారాలలో పాల్గొన్నారు. మరుసటి సంవత్సరం, విదేశీయులు నిషేధించబడ్డారు. ఆరాధకులు కేవలం 10,000 మందికి పరిమితం చేయబడ్డారు. హజ్ గ్లోబల్ సూపర్-స్ప్రెడర్‌గా మారడాన్ని ఆపడానికి 2021లో పూర్తిగా టీకాలు వేసిన సౌదీ పౌరులు మరియు నివాసితుల సంఖ్య 60,000కి పెరిగింది. 65 సంవత్సరాల కంటే తక్కువ వయస్సు ఉన్న పది లక్షల మంది టీకాలు వేసిన యాత్రికులు కఠినమైన పారిశుద్ధ్య పరిస్థితులలో హజ్‌కు హాజరవుతారు. ఇస్లాంలోని అత్యంత పవిత్రమైన ప్రదేశమైన గ్రాండ్ మసీదును రోజుకు 10 సార్లు స్క్రబ్ చేసి క్రిమిసంహారక చేస్తారు.
అధికారిక టోల్ ప్రకారం, 2015లో 2,300 మంది వరకు తొక్కిస‌లాటాలో మ‌ర‌ణించారు. 1979లో వందలాది మంది ముష్కరుల దాడితో 153 మంది మరణించిన వారితో సహా అనేక విపత్తులను ఈ యాత్ర చూసింది.
తోడు లేని స్త్రీలు
మానవ హక్కుల ఉల్లంఘనలు మరియు వ్యక్తిగత స్వేచ్ఛపై పరిమితుల గురించి తరచుగా ఫిర్యాదులు చేస్తూనే, వేగంగా పరివర్తన చెందుతున్న దేశాన్ని ప్రదర్శించడానికి ఇది ఒక అవకాశం. సౌదీ అరేబియా ఇటీవలి సంస్కరణల ప్రకారం రియాద్‌లో రేవ్‌లు మరియు జెడ్డాలోని మిక్స్‌డ్-జెండర్ బీచ్‌లను అనుమతించింది. ఇప్పుడు మగ తోడు లేకుండా హజ్‌కు హాజరు కావడానికి మహిళలను అనుమతిస్తుంది. ఇది గత సంవత్సరం తొలగించబడింది.
ఉష్ణోగ్ర‌త తీవ్ర‌త
సౌదీ అరేబియాలోని చాలా పరివేష్టిత ప్రదేశాలలో ఇకపై మాస్క్‌లు తప్పనిసరి కాదు, కానీ అవి గ్రాండ్ మసీదులో తప్పనిసరి. విదేశాల నుంచి వచ్చే యాత్రికులు పీసీఆర్ పరీక్ష ఫలితాలను నెగిటివ్‌గా సమర్పించాల్సి ఉంటుంది.
గ్రాండ్ మసీదు “రోజుకు 10 సార్లు కడుగుతారు… 4,000 కంటే ఎక్కువ మంది పురుష మరియు స్త్రీ కార్మికులు”, ప్రతిసారీ 130,000 లీటర్ల (34,000 గ్యాలన్లు) కంటే ఎక్కువ క్రిమిసంహారక మందు ఉపయోగించబడుతుందని అధికారులు తెలిపారు.
కోవిడ్‌ను పక్కన పెడితే, మరో సవాలు ఏమిటంటే, ప్రపంచంలోని అత్యంత వేడిగా ఉండే మరియు పొడిగా ఉండే ప్రాంతాల్లో మండుతున్న సూర్యుడు. ఇది వాతావరణ మార్పుల ప్రభావాల ద్వారా మరింత తీవ్రంగా మారుతోంది.
వేసవి ఇప్పుడే ప్రారంభమైనప్పటికీ, సౌదీ అరేబియాలోని కొన్ని ప్రాంతాల్లో ఉష్ణోగ్రతలు ఇప్పటికే 50 డిగ్రీల సెల్సియస్ (122 ఫారెన్‌హీట్)కు చేరుకున్నాయి.