ప్రపంచ వారసత్వ జాబితాలో ఓర్చా (Orchha) చేరింది. చారిత్రక నాగరికత మరియు సంస్కృతికి ప్రసిద్ధి అంటే మధ్యప్రదేశ్ అనే చెప్పాలి. ఈ ప్రాంతంలో ఎన్నో పర్యాటక ప్రదేశాలు ఉన్నాయి. ఈ పర్యాటక ప్రదేశాలలో ఓర్చా ఒకటి. ఓర్చాప్రత్యేకతల‌తో ప్రసిద్ధి చెందింది. ప్రతి రోజు వేలాది సంఖ్యలో ఓర్చాకు పర్యాటకులు వస్తుంటారు. మధ్యప్రదేశ్‌లోని బెత్వా నది ఒడ్డున టికామ్‌ఘర్‌లో ఓర్చా ఉంది. దేశ రాజధాని ఢిల్లీ నుండి ఓర్చా దూరం 450 కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉంటుంది.
తాజాగా 2027-28 సంవత్సరానికి గానూ ఓర్చాను యునెస్కో ప్రపంచ వారసత్వ జాబితా (UNESCO World Heritage)లో చేర్చాలని సిఫారసు చేయబడింది. యునెస్కోలోని భారత రాయబారి శ్రీ విశాల్ వి. శర్మ (Shri Vishal V. Sharma), యునెస్కో వరల్డ్ హెరిటేజ్ సెంటర్ (UNESCO World Heritage) డైరెక్టర్ శ్రీ లాజారే ఎలౌండౌ అసోమో(Shri Lazare Eloundou Assomo)కు అధికారికంగా పత్రాన్ని సమర్పించారు. ఈ ప్రకటన తర్వాత, ఓర్చా భారతదేశంలోని ఏకైక రాష్ట్ర-రక్షిత ప్రపంచ వారసత్వ ప్రదేశంగా మారుతుంది. ఇది స్థానిక చరిత్ర, సాంస్కృతిక వైభవాన్ని అంతర్జాతీయ స్థాయిలో గుర్తించడానికి మద్దతు అందిస్తుంది. ఓర్చా యొక్క అద్భుతమైన కట్టడాలు మరియు చారిత్రక ప్రాముఖ్యత వలన, ఇది పర్యాటకులకు మాత్రమే కాకుండా, పరిశోధన మరియు సంరక్షణ ప్రాజెక్టులకు కూడా ప్రాధాన్యం కలిగించగలదు.
ముఖ్యమంత్రి డాక్టర్ మోహన్ యాదవ్ (Chief Minister Dr. Mohan Yadav) మార్గదర్శకత్వంలో మన చారిత్రక వారసత్వాన్ని పరిరక్షించేందుకు మరియు పర్యాటకులకు ప్రపంచ స్థాయి సౌకర్యాలు కల్పించేందుకు అవిశ్రాంతంగా కృషి చేస్తున్నామని టూరిజం అండ్ కల్చర్ ప్రిన్సిపల్ సెక్రటరీ మరియు మధ్యప్రదేశ్ టూరిజం బోర్డు మేనేజింగ్ డైరెక్టర్ శ్రీ షెయో శేఖర్ శుక్లా తెలిపారు. యునెస్కో పత్రాన్ని ఆమోదించడం పట్ల సంతోషం వ్యక్తం చేసిన పిఎస్ శ్రీ శుక్లా, ఇది రాష్ట్ర సాంస్కృతిక మరియు చారిత్రక వారసత్వానికి గర్వకారణమని అన్నారు. ఓర్చా దాని ప్రత్యేకమైన నిర్మాణ శైలికి మరియు గొప్ప చారిత్రక ప్రాముఖ్యతకు ప్రసిద్ధి చెందింది. చారిత్రక నగరం ప్రపంచ వారసత్వ జాబితాలో చేర్చడంతో ప్రపంచ గుర్తింపు పొందేందుకు సిద్ధమైంది. ఓర్చా నిస్సందేహంగా అంతర్జాతీయ పర్యాటకులకు ప్రధాన ఆకర్షణగా మారుతుంది. ఐదేళ్ల సుదీర్ఘ ప్రయాణానికి ఫలితంగా ఓర్చా ప్రపంచ వారసత్వ జాబితాలో చేరింది.
2019లో ఓర్చా మరియు 2021లో భేదఘాట్‌ను UNESCO యొక్క తాత్కాలిక జాబితాలో చేర్చేందుకు మధ్యప్రదేశ్ పర్యాటక మండలి ప్రణాళికలు సిద్ధం చేసింది. ఆ తరువాత, భారత పురావస్తు పరిశీలనా విభాగం (Archaeological Survey of India) ఈ ప్రతిపాదనలను కఠినమైన మూల్యాంకన ప్రక్రియ తరువాత UNESCO కి పంపింది. మధ్యప్రదేశ్ పర్యాటక మండలి, నిపుణుల సహకారంతో, ఓర్చా, మండు, మరియు భేదఘాట్ ప్రదేశాలకు సంబంధించిన వివరణాత్మక దోషీలు తయారు చేసింది. ఈ స్థాయిలో ప్రపంచ వారసత్వ గుర్తింపును పొందడం, రాష్ట్ర చరిత్ర, సంస్కృతి, మరియు పర్యాటక రంగానికి పెద్దగా మైలురాయిగా నిలుస్తుంది.
Orchha2
భారతదేశ వారసత్వానికి ప్రపంచస్థాయి గుర్తింపు :
భారత రాయబారి శ్రీ విశాల్ వి. శర్మ ఓర్చా చారిత్రక కట్టడాల సమూహాన్ని 2027-2028 యునెస్కో ప్రపంచ వారసత్వ కమిటీ సమావేశంలో పరిశీలన కోసం నామినేషన్ పత్రాన్ని సమర్పించడం గొప్ప గౌరవంగా భావిస్తున్నట్లు తెలిపారు. యునెస్కో వరల్డ్ హెరిటేజ్ సెంటర్ డైరెక్టర్ శ్రీ లాజారే ఎలౌండౌ అసోమోకు పత్రాన్ని సమర్పించే సమయంలో, విశాల్ శర్మ గారు దోషీని సమర్పించడం ద్వారా భారతదేశంలోని ఓర్చా యొక్క చారిత్రక వారసత్వం మరియు నిర్మాణ కళను ప్రదర్శించే అవకాశం కలిగినందుకు గర్వంగా ఉందన్నారు. ఈ నామినేషన్ ద్వారా ఓర్చా యొక్క సాంస్కృతిక ప్రాముఖ్యతను ప్రపంచానికి తెలియజేసే ప్రయత్నంలో భాగస్వామ్యంగా ఉండగలమని ఆశాభావాన్ని వ్యక్తం చేశారు.
ఓర్చా యొక్క ప్రత్యేక వారసత్వం :
ఓర్చా తన బుందేలా (Bundela) ఆర్కిటెక్చర్‌కు ప్రసిద్ధి చెందింది, ఇందులో అద్భుతమైన రాజభవనాలు, ఆలయాలు, మరియు కోటలు ఉన్నాయి. అందులో జహంగీర్ మహల్, రాజా రామ్ దేవాలయం, చతుర్భుజ దేవాలయం, మరియు ఓర్చా కోట సముదాయం ముఖ్యమైన కట్టడాలుగా ఉన్నాయి. బెట్లా నది ఒడ్డున ఉన్న ఓర్చా తన ప్రకృతి సౌందర్యం మరియు ఆధ్యాత్మిక ప్రాముఖ్యతను పెంచుకుంది.
యునెస్కో గుర్తింపుతో లభించే ప్రయోజనాలు :
ప్రపంచ గుర్తింపు: ఓర్చా సాంస్కృతిక మరియు చారిత్రక ప్రాముఖ్యత కలిగిన ప్రదేశంగా ప్రపంచవ్యాప్తంగా గుర్తింపు పొందుతుంది.
పర్యాటక ఆహ్వానం: ఇది ఎక్కువగా దేశీయ మరియు అంతర్జాతీయ పర్యాటకులను ఆకర్షిస్తుంది, దీనివల్ల పర్యాటక రంగం అభివృద్ధి చెంది, స్థానిక ఆర్థిక వ్యవస్థ బలోపేతం అవుతుంది.
ఉద్యోగావకాశాలు: పర్యాటక అభివృద్ధి స్థానిక ప్రజలకు కొత్త ఉద్యోగ అవకాశాలను సృష్టిస్తుంది.
రక్షణ మరియు అభివృద్ధి: కట్టడాల సంరక్షణ మరియు అభివృద్ధి కోసం అంతర్జాతీయ సంస్థల నుండి మద్దతు లభిస్తుంది.
స్థానిక కళలకు ప్రాధాన్యం: స్థానిక కళలు, శిల్పాలు మరియు సాంస్కృతిక ఉత్పత్తులకు విశాలమైన గుర్తింపు లభిస్తుంది.
పరిశోధన కేంద్రంగా మారడం: ఓర్చా సాంస్కృతిక మరియు చారిత్రక అధ్యయనాల కోసం పరిశోధన కేంద్రంగా మారుతుంది.
సుస్థిర పర్యాటకం: యునెస్కో గుర్తింపు ద్వారా పర్యాటకం మరింత సుస్థిరంగా, పర్యావరణ అనుకూలంగా అభివృద్ధి చెందుతుంది.
Read Also : India-China : సరిహద్దు వివాదంలో భారత్‌, చైనా మధ్య కీలక ఒప్పందం