మన దేశంలో చాలా కాలంగా హవాన్ సంప్రదాయం పాటిస్తున్నారు. హిందూమతంలో, ప్రతి శుభ సందర్భంలో హోమం – హవన నియమం ఉంటుంది. ఏదైనా శుభ కార్యం చేసే ముందు భగవంతుడిని స్మరించుకోవాలని, అప్పుడే ఆ కార్యం సఫలమవుతుందని నమ్ముతారు. హవాన్ చేస్తున్నప్పుడు, మంత్రం తర్వాత స్వాహా అనే పదాన్ని తప్పనిసరిగా ఉచ్ఛరిస్తారు. ఆ తర్వాతే యాగం నిర్వహిస్తారు. అయితే ప్రతి యజ్ఞంలో స్వాహా అనే పదాన్ని ఎందుకు ఉచ్ఛరిస్తారు, ఎందుకు చెప్పాలి అని ఎప్పుడైనా ఆలోచించారా..? దాని వెనుక కథ ఏంటి..? తెలియకపోతే ఈ కథనం ద్వారా తెలుసుకోండి..
1. స్వాహా అంటే ఏమిటి.?
హవనం చేసినప్పుడల్లా, హవన కుండకు స్వాహా అని పఠించడం ద్వారా హవన పదార్థాన్ని సమర్పిస్తారు. స్వాహా అంటే సరైన మార్గంలో ప్రసవం. హవనాన్ని దేవతలు అంగీకరించే వరకు ఏ యజ్ఞం విజయవంతం కాదని నమ్ముతారు. అటువంటి కోరికను అగ్నికి స్వాహా ద్వారా సమర్పించినప్పుడే దేవతలు అంగీకరిస్తారని చెబుతారు.
2. హవాన్ సమయంలో స్వాహా అనడం గురించి అనేక పురాణాలు ఉన్నాయి. ఆ కథలలో కొన్ని ఇక్కడ ప్రస్తావించబడ్డాయి:
– అగ్ని భార్యను స్మరిస్తూ:
మొదటి కథ ప్రకారం, స్వాహా అగ్నిదేవ్‌ను వివాహం చేసుకున్న దక్ష రాజు కుమార్తె. అందుకే అగ్నిలో ఏదైనా నైవేద్యంగా పెట్టినప్పుడు ఏకంగా భార్యను గుర్తు చేసుకుంటాడు. హవన చేస్తున్నప్పుడు స్వాహా జపం చేయడం ద్వారా, అగ్నిదేవుడు అగ్నికి మనం సమర్పించే వస్తువులను స్వీకరిస్తాడు. అగ్నిదేవుడు హవనంలో మనం సమర్పించే వస్తువులను స్వీకరించాలనుకుంటే, మనం స్వాహా పారాయణం చేయాలి.
-అగ్నిదేవతో సదా స్వాహా:
మరొక కథనం ప్రకారం, ఒకసారి దేవదూతలను ఎదుర్కొన్నాడు. అతను ఆహారం, పానీయాల కొరతను అనుభవించడం ప్రారంభించాడు. ఈ క్లిష్ట పరిస్థితిని నివారించడానికి, బ్రహ్మ దేవుడు భూమిపై ఉన్న బ్రాహ్మణుల ద్వారా దేవతలకు ఆహారం అందించాలని ఒక పరిష్కారాన్ని సూచించాడు. ఇందుకోసం అగ్నిదేవుడిని ఎంచుకున్నాడు. ఆ సమయంలో అగ్ని భగవానుడికి భస్మాన్ని సేవించే శక్తి లేదు, అందుకే స్వాహా జన్మించాడు. స్వాహాలీని అగ్నిదేవునితో ఉండమని ఆదేశించాడు. దీని తరువాత, అగ్నిదేవునికి ఏదైనా సమర్పించినప్పుడల్లా, స్వాహా దానిని సేవించి దేవతలను చేరుకునేటట్లు చేసేవారు. అప్పటి నుండి ఇప్పటి వరకు స్వాహా ఎప్పుడూ అగ్నిదేవుడితోనే ఉంటోంది.
-అన్ని పదార్థాలు స్వాహాకు అంకితం చేయబడతాయి:
మూడవ కథ ప్రకారం, స్వాహా ప్రకృతి కళగా ఉద్భవించింది. దేవతలు స్వీకరించగలిగే ఏ వస్తువు అయినా స్వాహాకు సమర్పించకుండా దేవతలకు చేరదని శ్రీకృష్ణుడు స్వాహా అనుగ్రహించాడు. హవన సమయంలో స్వాహా అనే పదాన్ని పఠించడానికి ఇది ఒక కారణం.
-యజ్ఞం పూర్తి కాదు:
జ్యోతిష్య శాస్త్రం ప్రకారం, దేవత హవనం ద్వారా గ్రహణం వరకు ఏ యాగం పూర్తి కాదు. అగ్నిలో దేవతలకు నైవేద్యంగా సమర్పించేటప్పుడు స్వాహా పలికినప్పుడే దేవతలు ఆ పదార్థాన్ని స్వీకరిస్తారనే నమ్మకం ఉంది.
హోమం – హవనంలో స్వాహా అనే పదాన్ని ఉపయోగించడం ద్వారా, హోమంలో మనం దేవతలకు సమర్పించే వస్తువులు నేరుగా భగవంతుని వద్దకు చేరుతాయి. ఇది దేవతలను గౌరవించే మార్గం.