Manifesto : రాజకీయ పార్టీలు ఎన్నికల్లో ఇచ్చిన హామీలను నెరవేర్చకపోతే ఏమవుతుందో ఒక్కసారి ఆలోచించండి. హర్యానాలో రాజకీయ పార్టీలు రంగంలోకి దిగడంతో మరోసారి ఈ ప్రశ్న చర్చనీయాంశమైంది. కాంగ్రెస్ తర్వాత ఇప్పుడు బీజేపీ కూడా మేనిఫెస్టో విడుదల చేసింది. బుధవారం కాంగ్రెస్ హర్యానా ప్రజలకు 7 పెద్ద వాగ్దానాలు చేసింది. 53 పేజీల మేనిఫెస్టోలో మహిళలకు ప్రతినెలా రూ.2వేలు, పింఛన్ రూ.6వేలకు పెంపు, రూ.500కే గ్యాస్ సిలిండర్లు, 300యూనిట్ల ఉచిత కరెంటు వంటి అనేక వాగ్దానాలు చేశారు. గురువారం విడుదల చేసిన తీర్మాన లేఖలో కాంగ్రెస్ తర్వాత బీజేపీ అనేక వాగ్దానాలు చేసింది. రాష్ట్రంలో బీజేపీ ప్రభుత్వం ఏర్పడితే అగ్నివీరుడుకు ప్రభుత్వ ఉద్యోగం, మహిళలకు నెలకు రూ.2100 ఇస్తామని ప్రకటించారు. ఇవే కాకుండా పలు పెద్ద ప్రకటనలు చేశారు. ఇలాంటి పరిస్థితుల్లో రాజకీయ పార్టీలు వాగ్దానాలపై వెనక్కి తగ్గితే ఏం జరుగుతుందనే ప్రశ్న తలెత్తుతోంది.
మేనిఫెస్టో వాగ్దానాలు , మార్గదర్శకాలు
డిక్లరేషన్ లెటర్, రిజల్యూషన్ లెటర్, మేనిఫెస్టో… మూడూ ఒకటే. ఎన్నికల్లో పోటీ చేసే రాజకీయ పార్టీలు ఇచ్చే పత్రం ఇది. దీని ద్వారా తాను అధికారంలోకి వస్తే ప్రజలకు ఏం చేస్తానో చెప్పారు. ప్రభుత్వాన్ని ఎలా నడపాలి? సాధారణ భాషలో అర్థం చేసుకోండి, వాగ్దానాలతో ప్రలోభపెట్టి ప్రజల నుండి ఓట్లు అడుగుతున్నారు. మేనిఫెస్టోను సిద్ధం చేయడానికి, పార్టీలు ప్రత్యేక బృందాన్ని ఏర్పాటు చేస్తాయి, ఇది ఆ రాజకీయ పార్టీ విధానాలను దృష్టిలో ఉంచుకుని దానిని సిద్ధం చేస్తుంది. దీనిపై పార్టీ అధిష్టానంలో చర్చలు జరుగుతున్నాయి, ఆ తర్వాత కూడా.
అనేక సార్లు మేనిఫెస్టోలో రాజకీయ పార్టీలు కూడా ఉచితాల పంపిణీ అంశాన్ని చేర్చాయి. ఈ విషయం చాలాసార్లు ప్రస్తావనకు వచ్చింది. ఈ వ్యవహారం సుప్రీంకోర్టుకు చేరింది. దీని తర్వాత, సుప్రీంకోర్టు సూచనల మేరకు, భారత ఎన్నికల సంఘం (ECI) అన్ని రాజకీయ పార్టీలకు మార్గదర్శకాలను రూపొందించింది. ఎన్నికల కమిషన్ 2013లో ఎన్నికల ప్రవర్తనా నియమావళిలో చేర్చిన ఎన్నికల మేనిఫెస్టోకు సంబంధించిన మార్గదర్శకాల్లో చాలా విషయాలు చెప్పబడ్డాయి.
ఇది మార్గదర్శకం
ఎన్నికల ప్రక్రియను ప్రభావితం చేసే ఇలాంటి వాగ్దానాలకు రాజకీయ పార్టీలు దూరంగా ఉండాలని మార్గదర్శకంలో పేర్కొంది. లేదంటే ఓటర్లపై ప్రతికూల ప్రభావం చూపుతుంది. రాజకీయ పార్టీలు తమ తీర్మానాలు లేదా మేనిఫెస్టోల్లో నెరవేర్చగల వాగ్దానాలను మాత్రమే చేస్తాయి. ఇది కాకుండా, ఈ హామీలను నెరవేర్చడానికి వారికి డబ్బు ఎక్కడ నుండి తెస్తారో కూడా చెప్పాలి.
హామీలు నెరవేర్చకుంటే ఏమవుతుంది?
ఎన్నికల సంఘం మార్గదర్శకాలు రూపొందించింది. ఇందులో పలుమార్లు మార్పులు కూడా చేశారు. ఒక రాజకీయ పార్టీ ఎన్నికల వాగ్దానాలను నెరవేర్చకపోతే ఎన్నికల సంఘం ఏం చేయగలదన్న ప్రశ్న ఇప్పుడు తలెత్తుతోంది. ఏదైనా చర్య తీసుకునే అధికారం ఆయనకు ఉందా?
ఈ ప్రశ్నకు ఎన్నికల సంఘం ఆర్టీఐ ద్వారా సమాధానమిచ్చింది. ఎన్నికల మేనిఫెస్టోను అమలు చేయకుంటే చర్యలు తీసుకోలేమని కమిషన్ చెబుతోంది. దీనికి సంబంధించి రాజకీయ పార్టీపై కమిషన్ ఎలాంటి చర్యలు తీసుకోదు. వాటిని అమలు చేయమని రాజకీయ నాయకులను కూడా బలవంతం చేయలేరు. అయితే ఆకాశం నుంచి నక్షత్రం తీయడం లాంటి వాగ్దానాలు మానుకోవాలని ఎన్నికల సంఘం రాజకీయ పార్టీలకు చాలాసార్లు ఆదేశాలు జారీ చేసింది. సుప్రీంకోర్టు ఆదేశాల తర్వాత కూడా గుర్తింపు పొందిన రాజకీయ పార్టీలతో చర్చించిన తర్వాతే ఎన్నికల మేనిఫెస్టో మార్గదర్శకాలను నిర్ణయించామని కమిషన్ చెబుతోంది.
Read Also : Kolkata Rape Case : ఆర్‌జి కర్ మాజీ ప్రిన్సిపాల్ సందీప్ ఘోష్‌పై చర్యలు, రిజిస్ట్రేషన్ రద్దు..!