Toxic Air: ఢిల్లీలో విషపూరితమైన గాలి (Toxic Air) ప్రజల జీవనాన్ని దుర్భరం చేసింది. వాయు నాణ్యత సూచీ (AQI) నిరంతరం 400 కంటే పైన కొనసాగుతోంది. అంటే కాలుష్య స్థాయి అత్యంత తీవ్రమైన కేటగిరీలో ఉంది. సీఎం రేఖా గుప్తా ప్రకారం.. ఢిల్లీలో పెరుగుతున్న వాయు కాలుష్యం మధ్య ప్రజలకు ఉపశమనం కలిగించడానికి ప్రభుత్వం ఒక పెద్ద నిర్ణయం తీసుకోవచ్చు. వాయు నాణ్యత నిర్వహణ కమిషన్ సలహా మేరకు ఢిల్లీలోని 50 శాతం మంది ప్రభుత్వ ఉద్యోగులకు ఇంటి నుండి పని చేయాలని (Work From Home) ఆదేశాలు జారీ చేసే అవకాశం ఉంది.
నిజానికి పర్యావరణ మంత్రి మన్జిందర్ సింగ్ సిర్సా మాట్లాడుతూ.. కాలుష్యం దృష్ట్యా ఢిల్లీలో ఇప్పటికే GRAP-3 అమలులో ఉందని తెలిపారు. వాయు నాణ్యత నిర్వహణ కమిషన్ కొత్త సమాచారాన్ని అందించింది. ఇది GRAP-3 రెండవ దశ, దీనిలో GRAP-4 కొన్ని నిబంధనలు కూడా జోడించబడుతున్నాయి. దీని కింద 50 శాతం ఉద్యోగులు ఇంటి నుండి పని చేయవలసి ఉంటుంది. దీంతో పాటు ఢిల్లీలోకి ప్రవేశించే అన్ని వాహనాలపై సరిహద్దుల వద్ద నిఘా ఉంచబడుతోంది. అధిక ధూళి, కాలుష్యం ఉన్న ప్రాంతాలలో నీటిని పిచికారీ చేస్తున్నారు.
CAQM నిర్ణయం ఏమిటి?
ఢిల్లీలో ప్రస్తుతం GRAP-3 అమలులో ఉంది. ఇందులో అనేక ఆంక్షలు ఉన్నాయి. ఈ GRAP-3 ఇప్పుడు మరింత కఠినతరం అవుతోంది. GRAP-3 రెండవ దశను అమలు చేస్తున్నారు. ఢిల్లీ, NCRలలోని రాష్ట్ర- కేంద్ర ప్రభుత్వ ఉద్యోగులకు ఇంటి నుండి పని చేయాలని సలహా ఇవ్వబడింది. కాబట్టి ప్రభుత్వం త్వరలో దీనిపై ఒక నిర్ణయం తీసుకోవచ్చు. ప్రభుత్వ ఉద్యోగులతో పాటు ఈ నియమం ప్రైవేట్ ఉద్యోగులకు కూడా వర్తించే అవకాశం ఉంది. అయితే ప్రస్తుతానికి కమిషన్ సలహా ప్రభుత్వ ఉద్యోగుల కోసం మాత్రమే ఉంది.
వర్క్ ఫ్రమ్ హోమ్ అమలు అయితే పని ఎలా జరుగుతుంది?
నిజానికి ప్రభుత్వం ఎప్పుడైతే ‘వర్క్ ఫ్రమ్ హోమ్’ విధానాన్ని అమలు చేస్తుందో అప్పుడు కార్యాలయాలు సగం మంది ఉద్యోగులతో పనిచేస్తాయి. ఉదాహరణకు ఒక కార్యాలయంలో 100 మంది ఉద్యోగులు ఉంటే నియమం అమలు అయిన తర్వాత కేవలం 50 మంది ఉద్యోగులు మాత్రమే కార్యాలయానికి వస్తారు. మిగిలిన 50 మంది ఇంటి నుండి పని చేయాల్సి ఉంటుంది.
ఈ వ్యవస్థను ఎలా అమలు చేయాలనేది ఇప్పుడు ప్రభుత్వం నిర్ణయిస్తుంది. అది వారపు నియమం కావచ్చు లేదా ఆడ్-ఈవెన్ నియమం కావచ్చు. అంటే సగం మంది ఉద్యోగులు ఒక రోజు కార్యాలయానికి వచ్చి, మరుసటి రోజు ఇంటి నుండి పని చేసి, మూడవ రోజు మళ్లీ కార్యాలయానికి తిరిగి రావడం వంటివి. ప్రస్తుతానికి ఈ నియమం ప్రభుత్వ ఉద్యోగులకే అమలు కానుంది. కాబట్టి ప్రైవేట్ రంగంలో పనిచేసేవారికి దీని ప్రయోజనం తప్పనిసరిగా లభించకపోవచ్చు. కానీ ప్రభుత్వ ఉద్యోగులు మాత్రం మంచి స్థితిలో ఉన్నారు. స్టేజ్ 2 లోని అనేక నియమాలు ఇప్పుడు స్టేజ్ 1లో అమలు చేయబడతాయి.’
Also Read: T20 World Cup: టీమిండియా ఘ‌న‌విజ‌యం.. వరల్డ్ కప్ 2025 టైటిల్ భార‌త్‌దే!
- డీజిల్ జనరేటర్ సెట్ల వినియోగాన్ని ఆపడానికి నిరంతర విద్యుత్ సరఫరా.
- ట్రాఫిక్ జామ్‌లను నివారించడానికి సమన్వయం, అదనపు పోలీసుల ఏర్పాటు.
- టీవీ, వార్తాపత్రికలు, సోషల్ మీడియాలో ప్రజా సమాచార ప్రచారం.
- గరిష్ట మెట్రో, ఎలక్ట్రిక్/సీఎన్‌జీ బస్సులతో ప్రజా రవాణాను పెంచడం, రద్దీ లేని సమయంలో ప్రయాణాన్ని చౌకగా మార్చడం.
- స్టేజ్ 3లోని కొన్ని నియమాలు ఇప్పుడు స్టేజ్ 2లో అమలు చేయబడతాయి.
- ఢిల్లీ, గురుగ్రామ్, నోయిడా, ఫరీదాబాద్, ఘజియాబాద్‌లలో ప్రభుత్వ కార్యాలయాల సమయాలలో మార్పు.
- NCRలోని ఇతర జిల్లాలలో కూడా దీనిని అమలు చేయడంపై పరిశీలన.
- కేంద్ర ప్రభుత్వం కూడా తన కార్యాలయాలలో ఇదే విధమైన చర్యలు తీసుకోవచ్చు.
- స్టేజ్ 4 లోని కొన్ని నియమాలు ఇప్పుడు స్టేజ్ 3లో అమలు చేయబడతాయి.
- ప్రభుత్వ, ప్రైవేట్, మునిసిపల్ కార్యాలయాలలో 50% మంది ఉద్యోగులు కార్యాలయంలో హాజరు కావాలి. మిగిలిన ఉద్యోగులు ఇంటి నుండి పని చేయాలి.
- కేంద్ర ప్రభుత్వ ఉద్యోగులకు కూడా ఇదే పద్ధతిని వర్తింపజేయవచ్చు.
సుప్రీం కోర్ట్ ఏమన్నది?
ఈ వారం సుప్రీం కోర్ట్ కూడా ఢిల్లీలోని వాయు నాణ్యతపై ఆందోళన వ్యక్తం చేసింది. కాలుష్యాన్ని నియంత్రించడానికి కఠినమైన చర్యలు తీసుకోవాల్సిన అవసరం ఉందని, CAQM ప్రయత్నాలు సరైన దిశలో ఉన్నాయని కోర్టు పేర్కొంది. అయితే భవిష్యత్తులో ఇటువంటి ఏవైనా మార్పులపై అన్ని వాటాదారులతో చర్చించాలని కోర్టు సూచించింది. స్టేజ్ 3లో 50% హాజరును తప్పనిసరి చేయడం, స్టేజ్ 2లో కార్యాలయ సమయాలను మార్చడం ప్రస్తుత నిర్ణయం తప్పనిసరి కాదు. కేవలం సలహా మాత్రమే అని CAQM స్పష్టం చేసింది.
నేడు AQI ఎలా ఉంది?
ఢిల్లీ వాయు నాణ్యతలో ఎటువంటి మెరుగుదల కనిపించడం లేదు. ఆదివారం ఉదయం రాజధాని దట్టమైన పొగమంచు దుప్పటిలో కప్పబడి ఉంది. శ‌నివారం మధ్యాహ్నం ఢిల్లీ సగటు వాయు నాణ్యత సూచీ (AQI) 364గా నమోదైంది. ఇది “అత్యంత చెత్త” కేటగిరీలోకి వస్తుంది. ITO వద్ద పరిస్థితి దాదాపు అదే విధంగా ఉంది. అయితే అక్షరధామ్, ఆనంద్ విహార్ వంటి ప్రాంతాలలో AQI 422కి చేరుకుంది. ఇది “తీవ్రమైన” పరిస్థితిని సూచిస్తుంది. ఈ పరిస్థితి కారణంగా ప్రస్తుతం స్టేజ్ 3 నిబంధనలు అమలులో ఉన్నాయి. కానీ నిరంతరంగా అధిక కాలుష్యం కారణంగా కొన్ని స్టేజ్ 4 చర్యలు కూడా జోడించబడ్డాయి. వచ్చే వారాల్లో వాయు నాణ్యత మరింత దిగజారే అవకాశం ఉందని నిపుణులు చెబుతున్నారు. అందుకే కాలుష్యాన్ని నియంత్రించడానికి నిబంధనలను మరింత కఠినతరం చేసే అవకాశం ఉంది.