2023 సంవత్సరం పొలిటికల్ సెమీ ఫైనల్ కు వేదికగా నిలువనుంది. 2024లో జరగనున్న ఎన్నికలకి ముందు ఈ ఏడాదిలో 9 రాష్ట్రాల్లో ఎన్నికలు జరగనున్నాయి. వీటిలో వచ్చే ఫలితాలు 2024 సార్వత్రిక ఎన్నికలకు సూచికగా నిలువనున్నాయి.
2023 సంవత్సరం.. 9 రాష్ట్రాల్లో ..
ఎన్నికలు 2023 సంవత్సరం ప్రారంభం నుండి చివరి వరకు 9 రాష్ట్రాల్లో ఎన్నికలు జరగనున్నాయి. ఏడాది ప్రారంభంలో నాలుగు రాష్ట్రాల్లో ఎన్నికలు జరుగుతుండగా, ఏడాది చివరిలో ఐదు రాష్ట్రాల్లో ఎన్నికలు జరుగుతాయి. కర్ణాటక, మధ్యప్రదేశ్, త్రిపురలలో బీజేపీ ప్రభుత్వం ఉండగా.. నాగాలాండ్, మేఘాలయ, మిజోరంలలో ప్రాంతీయ పార్టీలు అధికారంలో ఉన్నాయి. కానీ బీజేపీ మిత్రపక్షం రూపంలో ఉంది. మరోవైపు రాజస్థాన్, ఛత్తీస్‌గఢ్‌లలో కాంగ్రెస్ ప్రభుత్వం ఉండగా, తెలంగాణలో కేసీఆర్ పార్టీ బీఆర్ఎస్ అధికారంలో ఉంది. దేశ రాజకీయాల దృష్ట్యా ఈ రాష్ట్రాల ఎన్నికలు చాలా ముఖ్యమైనవి. ఎందుకంటే దీని తర్వాత లోక్‌సభ ఎన్నికలు జరగనున్నాయి. ఇలాంటి పరిస్థితుల్లో చాలా రాష్ట్రాల్లో బీజేపీ-కాంగ్రెస్ మధ్య ప్రత్యక్ష పోటీ ఉండగా, ప్రాంతీయ పార్టీలకు కూడా అగ్నిపరీక్ష ఎదురవుతోంది. అయితే జమ్మూకశ్మీర్‌లో సీట్ల డీలిమిటేషన్ పూర్తయిందని, త్వరలో ఎన్నికలు నిర్వహిస్తామని కేంద్రంలోని మోడీ ప్రభుత్వం చెబుతోంది. జమ్మూకశ్మీర్‌లో వాతావరణం చూస్తుంటే ఏప్రిల్-మేలో కర్ణాటకతో పాటు అసెంబ్లీ ఎన్నికలు జరిగే అవకాశం ఉంది. ఇదే జరిగితే 2023లో మొత్తం 10 రాష్ట్రాల్లో ఎన్నికలు జరగనున్నాయి. ఈ 10 రాష్ట్రాల్లో 83 లోక్‌సభ స్థానాలు ఉన్నాయి, ఇది మొత్తం 543 పార్లమెంటరీ సీట్లలో 17 శాతం. అటువంటి పరిస్థితిలో, 2023 ఎన్నికల ఫలితాలు ప్రత్యక్షంగా లేదా పరోక్షంగా 2024 లోక్‌సభ ఎన్నికలపై ప్రభావం చూపుతాయి. అందుకే దేశ రాజకీయాలకు 2023 సంవత్సరం చాలా ముఖ్యమైనది.
బీజేపీ-కాంగ్రెస్ మధ్య ప్రత్యక్ష పోరు
2023లో ఎన్నికలు జరిగే చాలా రాష్ట్రాల్లో కాంగ్రెస్, బీజేపీల మధ్యే ప్రత్యక్ష పోరు ఉంటుంది. మధ్యప్రదేశ్, రాజస్థాన్, ఛత్తీస్‌గఢ్‌, కర్ణాటక రాష్ట్రాల్లో కాంగ్రెస్, బీజేపీ మధ్య ప్రత్యక్ష ఎన్నికల పోరు సాగనుంది. ఈ నాలుగు రాష్ట్రాల్లో కాంగ్రెస్, బీజేపీలకు రెండు రాష్ట్రాలు ఉన్నాయి. అటువంటి పరిస్థితిలో, కాంగ్రెస్ తన రెండు రాష్ట్రాల అధికారాన్ని నిలుపుకుంటూ కర్ణాటక మరియు మధ్యప్రదేశ్ అధికారాన్ని బిజెపి నుండి పొందాలని ప్రయత్నిస్తుంది. కానీ రాజస్థాన్ రాజకీయ ఆచారం ప్రతి 5 సంవత్సరాలకు అధికారాన్ని మార్చడం. ఇలాంటి ప‌రిస్థితుల‌లో కాంగ్రెస్ కోసం చాలా పోరాటం చేయాల్సి ఉంటుంది.
అదే సమయంలో, 2018లో ఈ నాలుగు రాష్ట్రాల్లో బీజేపీ ఓటమిని చవిచూడాల్సి వచ్చింది, కర్ణాటకలో మెజారిటీ నిరూపించుకో లేకపోయింది. 2019 తర్వాత, మధ్యప్రదేశ్ మరియు కర్ణాటకలో ఆపరేషన్ లోటస్ ద్వారా కాంగ్రెస్ ఎమ్మెల్యేల తిరుగుబాటు బిజెపికి ప్రభుత్వాన్ని ఏర్పాటు చేయడానికి అవకాశం ఇచ్చింది. అటువంటి పరిస్థితిలో, బిజెపి ముందున్న అతిపెద్ద సవాలు దక్షిణ భారతదేశంలో తన ఏకైక కోటను కాపాడుకోవడం, ఎందుకంటే గాలి జనార్ధన్ రెడ్డి సోదరులు తమ సొంత పార్టీని స్థాపించారు. బిఎస్ యడ్యూరప్ప కూడా బసవరాజ్ బొమ్మైకి సిఎం కుర్చీని అప్పగించారు. అటువంటి పరిస్థితిలో, ఈ రెండు కోటలను రక్షించడానికి మరియు మధ్యప్రదేశ్, రాజస్థాన్‌లను కాంగ్రెస్ చేతిలో నుండి లాక్కోవాలని బిజెపి కచ్చితంగా ప్రయత్నిస్తుంది.
దక్షిణ-ఈశాన్య ప్రాంతీయ పార్టీలకు పరీక్ష సమయం..
2023లో కాంగ్రెస్-బీజేపీ మాత్రమే కాదు ప్రాంతీయ పార్టీలకు కూడా పరీక్ష తప్పదు. దక్షిణ భారతదేశంలోని కర్ణాటకలో, జెడిఎస్ తన రాజకీయ ఉనికిని కాపాడుకోవడానికి కూడా కష్టపడవలసి ఉంటుంది. తెలంగాణలో బిఆర్ఎస్ ఈసారి బిజెపి నుండి గట్టి సవాలును ఎదుర్కొంటోంది. కేసీఆర్‌పై బీజేపీ దూకుడు పెంచగా .. కాంగ్రెస్ కూడా ఫుల్ జోష్ లో ఉంది. దీంతో పాటు ఈశాన్య ప్రాంతంలోని త్రిపుర, మేఘాలయ, నాగాలాండ్, మిజోరం కూడా ప్రాంతీయ పార్టీలతో చేతులు కలపాల్సి ఉంటుంది. త్రిపురలో పునరాగమనం చేయాలంటే వామపక్షాలు బీజేపీతోనే కాకుండా టీఎంసీతో కూడా పోరాడాల్సి ఉంటుంది. అదే విధంగా మేఘాలయ, మిజోరాం, నాగాలాండ్‌లో కాంగ్రెస్ నేతృత్వంలోని ప్రాంతీయ పార్టీల కూటమి, బీజేపీ కూటమి మధ్య పోటీ నెలకొంది. ఇలాంటి పరిస్థితుల్లో ప్రాంతీయ పార్టీలు తమ పనితీరును మెరుగుపరుచుకుంటే చిన్న పార్టీల ప్రాధాన్యత పెరుగుతుంది.
ప్రతిపక్షాల ఐక్యతకు కసరత్తు..
2024 లోక్‌సభ ఎన్నికల కోసం ఈ ఏడాది నుంచే ప్రతిపక్షాల ఐక్యతకు కసరత్తు మొదలు కానుంది. ఇదొక్కటే కాదు, 2024లో ప్రధాని మోదీ ముందు ప్రతిపక్షం ఎవరు అనే విషయంలో కూడా ప్రయత్నాలు ముమ్మరం చేయనున్నారు. 2023లో జరగనున్న ఎన్నికల్లో కాంగ్రెస్ మెరుగైన పనితీరు కనబరిచినట్లయితే, ప్రధాని మోదీ నేతృత్వంలోని ఎన్డీయేతో పోటీపడే బలమైన ప్రతిపక్ష శక్తిగా ఆవిర్భవిస్తుంది. ఒకవేళ కాంగ్రెస్ పనితీరు మెరుగుపడకపోతే .. ప్రాంతీయ పార్టీల ఒత్తిడి దానిపై పెరుగుతుంది. ఎందుకంటే కేజ్రీవాల్ నుండి మమతా బెనర్జీ, కేసీఆర్ వరకు తమ తమ వాదనలను ప్రదర్శిస్తున్నారు. కాంగ్రెస్ కంటే తామే బలమైన ప్రతిపక్షం అని వారు చెబుతున్నారు. బీహార్‌లో నితీష్ కుమార్ మాత్రం ప్రతిపక్షాల ఐక్యత నినాదాన్ని నిరంతరం లేవనెత్తుతున్నారు. దేశ రాజకీయాల్లో ఆమ్ ఆద్మీ పార్టీ కూడా వేగంగా దూసుకుపోతోంది. ఆ పార్టీ ఢిల్లీ తర్వాత పంజాబ్‌లో ప్రభుత్వాన్ని కలిగి ఉంది . గుజరాత్ మరియు గోవాలో ఎమ్మెల్యేలను కలిగి ఉంది. ఢిల్లీ ఎంసీడీని ఆక్రమించుకుని తమ పార్టీ వ్యక్తిని మేయర్‌ని చేసేందుకు ప్రయత్నిస్తోంది. అటువంటి పరిస్థితిలో, ప్రతిపక్ష పార్టీల సమీకరణ 2023 సంవత్సరంలో వేగంగా జరుగుతుందని భావిస్తున్నారు.కేజ్రీవాల్ , మమతా బెనర్జీ, కేసీఆర్ కూడా ప్రతిపక్షాలని ఏకతాటిపైకి తెచ్చేందుకు చొరవ చూపే అవకాశాలు లేకపోలేదు. ఎందుకంటే లోక్‌సభ ఎన్నికలకు ఒక సంవత్సరం కంటే తక్కువ సమయం మాత్రమే మిగిలి ఉంది.