2000 Notes: నేటి నుంచే బ్యాంకుల్లో రూ. 2000 నోట్ల మార్పిడి.. ఇవి తెలుసుకోండి..!

2000 Notes: ఆర్‌బీఐ సూచనల మేరకు నేటి నుంచి రూ.2,000 నోట్ల (2000 Notes)ను ఉపసంహరించుకునే ప్రక్రియను బ్యాంకులు ప్రారంభించనున్నాయి. గత శుక్రవారం రాత్రి రూ.2000 నోట్లను (2000 Notes)ను పూర్తిగా ఉపసంహరించుకుంటూ ఆర్బీఐ నిర్ణయం తీసుకున్న తర్వాత తమ బ్యాంకు ఖాతాల్లో రూ.2000 నోట్లను జమచేసే ప్రజలు శనివారం నుంచే బ్యాంకుల వద్దకు చేరుకుంటున్నారు. సెప్టెంబరు 30, 2023 తర్వాత రెండు వేల నోట్ల భవిష్యత్తు ఎలా ఉంటుంది..? వాటిని చలామణిలో ఉంచాలా వద్దా అన్నది కేంద్ర ప్రభుత్వమే తుది నిర్ణయం తీసుకోనుంది.

‘క్లీన్ నోట్ పాలసీ’లో భాగంగా రూ.2000 నోట్లను చలామణి నుంచి ఉపసంహరించుకోవాలని నిర్ణయించినట్లు సెంట్రల్ బ్యాంక్ తెలిపింది. అయినప్పటికీ వాటి చెల్లుబాటు అలాగే ఉంటుంది. అంటే రూ.2,000 నోటుని ఎవరూ తిరస్కరించలేరు. బ్యాంకు ఖాతాదారులు తమ బ్యాంకు ఖాతాలో రూ.2,000 నోట్లను జమ చేయవచ్చు. అయితే ఖాతా లేకుంటే రూ.20,000 విలువైన రూ.2,000 నోట్లను మాత్రమే ఒకేసారి మార్చుకోవచ్చు.

2000 నోటు మార్పిడి ప్రక్రియ

రూ.2000 నోట్ల మార్పిడి ప్రక్రియ నేటి నుంచి ప్రారంభం కానుంది. సాధారణ ప్రజలకు రూ.2000 నోట్లను సాధారణ పద్ధతిలో కౌంటర్ ద్వారా మార్చుకునే సౌకర్యం కల్పించనున్నారు. ఒక వ్యక్తి ఒకేసారి 20 వేల నోట్లను మాత్రమే మార్చుకోవచ్చు. నోట్లను మార్చడానికి మీరు మీ బ్యాంక్ లేదా మరేదైనా బ్రాంచ్‌కి వెళ్లి రెండు వేల 10 నోట్లను అంటే 20 వేల వరకు సులభంగా మార్చవచ్చు. దీని కోసం మీరు ఏ ఫారమ్‌ను పూరించాల్సిన అవసరం లేదు. లేదా మీ IDని చూపించాల్సిన అవసరం లేదు.

ఒకేసారి 20 వేల వరకు మాత్రమే మార్చుకోవచ్చు

రిజర్వ్ బ్యాంక్ మార్గదర్శకాల ప్రకారం.. ఒక సాధారణ బ్యాంకు ఖాతాదారుడు ఒకేసారి 20 వేల రూపాయలు అంటే రెండు వేల రూపాయల 10 నోట్లను మాత్రమే మార్చుకోగలరు. ఈ నోట్లను బిజినెస్ కరస్పాండెంట్ల ద్వారా కూడా మార్చుకోవచ్చు. వీరి పరిమితిని 4 వేల రూపాయల వరకు మాత్రమే మార్చుకోవచ్చు. అయితే, మీ ఖాతాలో డబ్బును డిపాజిట్ చేయడానికి ఎటువంటి పరిమితి లేదు.

Also Read: SBI: రూ.2000 నోటు మార్చుకోవడానికి పత్రాలు నింపాలా.. ఎస్‌బీఐ ఏం చెబుతోందంటే?

సెప్టెంబర్ 30 తర్వాత ఏం జరుగుతుంది..?

ఏదైనా కరెన్సీని చలామణిలో నుండి తీసివేయాలని నిర్ణయించేది కేంద్ర ప్రభుత్వమే. మార్కెట్ నుండి బ్యాంకింగ్ వ్యవస్థకు ఎంత డబ్బు తిరిగి వస్తుందో పరిగణనలోకి తీసుకుంటే ఆర్‌బిఐ సాధారణ ప్రజలకు ఎక్కువ సమయం ఇవ్వగలదు. అంటే, ఖాతాలో నోటును డిపాజిట్ చేయడానికి లేదా మరొక బ్యాంకు శాఖ నుండి తీసుకోవడానికి కాల పరిమితిని పొడిగించవచ్చు. సెప్టెంబర్ 30 తర్వాత పరిస్థితి ఎలా ఉంటుందో సమయం వచ్చినప్పుడు స్పష్టత వస్తుంది.

2000 నోట్లను చలామణి నుంచి ఉపసంహరించుకోవాలని ఆర్బీఐ నిర్ణయించింది. దీని కింద మే 23 నుండి సెప్టెంబర్ 30, 2023 వరకు రూ. 2000 నోట్లను బ్యాంకుల్లో డిపాజిట్ చేయవచ్చు లేదా మార్చుకోవచ్చు. నోట్ల మార్పిడికి సంబంధించి ప్రజలకు ఎలాంటి ఇబ్బందులు కలగకూడదని ఆర్‌బీఐ FAQ జారీ చేసింది. సాధ్యమయ్యే అన్ని ప్రశ్నలకు దానిలో సమాధానాలు ఇవ్వబడ్డాయి.

RBI చట్టం 1934లోని సెక్షన్ 24(1) ప్రకారం రూ.2000 నోటు నవంబర్ 2016లో విడుదల చేయబడింది. రూ. 500, రూ. 1000 ఉపసంహరించుకున్న తర్వాత ఆర్థిక వ్యవస్థ కరెన్సీ అవసరాన్ని త్వరగా తీర్చే లక్ష్యంతో ఇవి ప్రధానంగా జారీ చేయబడ్డాయి. రూ. 2000 నోట్లు చాలా వరకు మార్చి 2017కి ముందు జారీ చేయబడ్డాయి. 4-5 సంవత్సరాల వారి ఆశించిన జీవితకాలం ముగింపులో ఉన్నాయి. ఈ నోట్లు సాధారణంగా లావాదేవీలకు ఉపయోగించబడవని కూడా గమనించవచ్చు. అలాగే, ఇతర డినామినేషన్ల బ్యాంక్ నోట్లను ప్రజల అవసరాలను తీర్చడానికి తగినంత నిల్వ ఉంచబడుతుంది. ఈ పరిస్థితుల దృష్ట్యా క్లీన్ నోట్ పాలసీ కింద రూ.2000 నోట్లను చలామణి నుంచి ఉపసంహరించుకోవాలని నిర్ణయించారు.

– బ్యాంక్ ఖాతాలో రూ. 2000 నోట్లను డిపాజిట్ చేయడానికి లేదా మార్చుకోవడానికి ‘నో యువర్ కస్టమర్’ అంటే KYC లేదా ఇతర నిబంధనలను అనుసరించాల్సిన అవసరం లేదు.

– వృద్ధులకు, పెన్షనర్లకు సులభంగా నోట్ల మార్పిడిని బ్యాంకులు అందించాల్సి ఉంటుంది.

– ఏదైనా బ్యాంక్ బ్రాంచ్ నోటును మార్చుకోకపోతే కస్టమర్ బ్యాంక్ ప్రధాన కార్యాలయానికి లేదా RBI ఫిర్యాదు సేవా కేంద్రానికి కూడా ఫిర్యాదు చేయవచ్చు.

– గ్రామీణ ప్రాంతాల్లోని వినియోగదారులు బ్యాంకింగ్ కరస్పాండెంట్ (BC) ద్వారా ఒక రోజులో రూ. 4,000కి సమానమైన మొత్తాన్ని మాత్రమే మార్చుకోగలరు.

– 2018-19లో కొత్త రూ.2000 నోట్ల ముద్రణను ఆర్‌బీఐ నిలిపివేసింది.

– రూ.2000 నోట్లలో 89% మార్చి 2017కి ముందు జారీ చేయబడ్డాయి.

– ఇప్పుడు రూ.500 నోటు మాత్రమే అతిపెద్ద నోటు కానుంది.

– నల్లధనం రూపంలో మనీలాండరింగ్‌, హోర్డింగ్‌కు వినియోగిస్తున్నారని ఆరోపించిన కారణంగా రూ.2000 నోట్లను వెనక్కి తీసుకున్నారు.

నోట్స్ ఇక్కడ మార్చుకోవచ్చు

2000 రూపాయల నోట్లను RBI ప్రాంతీయ కార్యాలయాల్లో కూడా మార్చుకోవచ్చు. కేంద్ర బ్యాంకుకు దేశవ్యాప్తంగా 19 ప్రాంతీయ కార్యాలయాలు ఉన్నాయి. అహ్మదాబాద్, బెంగళూరు, బేలాపూర్, భోపాల్, భువనేశ్వర్, చండీగఢ్, చెన్నై, గౌహతి, హైదరాబాద్, జైపూర్, జమ్ము, కాన్పూర్, కోల్‌కతా, లక్నో, ముంబై, నాగ్‌పూర్, న్యూఢిల్లీ, పాట్నా, తిరువనంతపురం.

ఆర్థిక వ్యవస్థపై ప్రభావం లేదు

ఇది 2016 నోట్ల రద్దు నిర్ణయానికి భిన్నమైనదని, ఆర్థిక వ్యవస్థపై ఎలాంటి ప్రభావం ఉండదని ఆర్థిక కార్యదర్శి టీవీ సోమనాథన్ తెలిపారు.