Rs 2000 Notes : భారతదేశం మొత్తంగా రూ.2వేల నోట్లను చెలామణి నుంచి ఉపసంహరించుకున్న విషయం తెలిసిందే. అయితే ఇప్పటికీ పెద్ద ఎత్తున ఆ నోట్లు తిరిగి రిజర్వ్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియాకు (ఆర్‌బీఐ) చేరలేదు. తాజాగా ఆదాయపు పన్ను శాఖ చేసిన దర్యాప్తులో ఆ నోట్లు చట్టబద్ధ మార్గాల్లో కాకుండా నేపాల్ సరిహద్దు ప్రాంతాల్లో అక్రమ మార్గాల్లో మార్పిడి అవుతున్నట్లు తేలింది.
సరిహద్దుల్లో నోట్లు.. దారి తప్పిన మార్పిడి
రక్సౌల్, రుపైదిహా, బర్హ్ని వంటి నేపాల్ సరిహద్దు ప్రాంతాల్లో రూ.2వేల నోట్లను ₹1200 నుండి ₹1600 మధ్య విలువకు మారుస్తున్నట్లు ఆదాయపు పన్నుశాఖ గుర్తించింది. మార్చిన డబ్బును యూపీఐ ద్వారా లేదా నకిలీ ఖాతాల ద్వారా తిరిగి పంపిస్తున్నట్టు తెలుస్తోంది. ఫిబ్రవరిలో లక్నో ఆధారిత ఐటీ దళాలు చేసిన సుదీర్ఘ దాడుల్లో ఈ విషయాలు వెలుగులోకి వచ్చాయి.
యువతను మోసం చేస్తూ కమిషన్ వ్యవస్థ
ఈ అక్రమ మార్పిడిలో ఎక్కువగా నిరుద్యోగ యువకులను వాడుకుంటున్నట్లు అధికారులు గుర్తించారు. వారిని మధ్యవర్తులుగా ఉపయోగించి, కొంతశాతం కమీషన్ చెల్లిస్తూ ఈ రాకెట్‌ను నడుపుతున్నారు. దీనివల్ల యువత అర్థం కాని రిస్కుల్లో పడిపోతున్నదన్నది గమనార్హం.
ఫేక్ ఐడీలతో మాయాజాలం
ఈ మార్పిడి వ్యవస్థలో నిజమైన గుర్తింపు పత్రాల బదులు ఫేక్ ఐడీలను ఉపయోగిస్తున్నారని అనుమానాలు వ్యక్తమవుతున్నాయి. మార్పిడి చేసే వ్యక్తుల వివరాలు పర్యవేక్షణలోకి రావడం లేదు. దీంతో ఐటీ శాఖ మరింత లోతుగా విచారణకు దిగింది.
ఆపరేషన్ సీక్రెట్.. పోలీసుల సాయంతో కాదు!
ఈ వ్యవహారాన్ని అర్ధం చేసుకోవడంలో భాగంగా ఆదాయపు పన్నుశాఖ కొన్ని ప్రైవేట్ వ్యక్తులను రూ.2వేల నోట్లతో నేపాల్‌కు పంపించి గోప్యంగా ఓ “టెస్ట్ ఆపరేషన్” నిర్వహించింది. వారు అక్కడ నోట్లను సులభంగా మార్చుకున్నారని అధికారులు తెలిపారు. ఈ దర్యాప్తు మొత్తం పోలీసుల సాయం లేకుండా చేపట్టడం విశేషం.
పోస్టాఫీసులపై కన్నేసిన ఐటీ శాఖ
ప్రస్తుతం ఆర్‌బీఐ, పోస్టాఫీసుల ద్వారానే రూ.2వేల నోట్లను డిపాజిట్ చేసేందుకు అవకాశం ఉంది. అయితే, నేపాల్ సరిహద్దులోని కొన్ని పోస్టాఫీసులు అనుమానాస్పదంగా మారాయని ఐటీ శాఖ పేర్కొంది. వీటిలో మార్పిడి చేసే నకిలీ లావాదేవీలు జరుగుతున్నాయని సమాచారం ఉంది.
యూపీఐ లావాదేవీలు – అక్రమ ప్రయోజనాల కోసం?
దర్యాప్తులో మరొక సంచలన విషయం వెలుగులోకి వచ్చింది. నేపాల్ సరిహద్దు ప్రాంతాల్లో గత కొన్ని నెలలుగా వేలాది యూపీఐ లావాదేవీలు జరుగుతున్నాయి. ఈ డిజిటల్ చెల్లింపుల వెనుక అసలు ప్రయోజనం ఏమిటో అన్నదానిపై అధికారులు శోధన కొనసాగిస్తున్నారు.
అక్రమ నిర్మాణాలు – తమిళనాడుతో సంబంధం?
ఈ మార్పిడి వ్యవస్థ ద్వారా వచ్చిన నిధులను మత మార్పిడులకు, అక్రమ మసీదులు, మదర్సాల నిర్మాణాలకు ఉపయోగిస్తున్నారని శంకిస్తున్నారు. తమిళనాడుకు చెందిన ఓ సంస్థ ఈ నిధులను సమకూర్చుతోందని ఆధారాలు చెబుతున్నాయి. దీనిపై ప్రత్యేక దర్యాప్తు ప్రారంభమైంది.