భారతదేశంలో ఆర్థిక లావాదేవీలకు, పన్ను చెల్లింపులకు పాన్ (PAN) కార్డు, గుర్తింపు ధ్రువీకరణకు ఆధార్ కార్డు అత్యంత కీలకమైన పత్రాలు. ఈ రెండింటి అనుసంధానానికి గడువు డిసెంబర్ 31, 2025 వరకు ఉంది. కోట్లాది మంది పన్ను చెల్లింపుదారులు ఈ గడువులోగా ప్రక్రియ పూర్తిచేయడం తప్పనిసరి. ఆర్థిక లావాదేవీలు, బ్యాంకింగ్, ఆదాయపు పన్ను ఫైలింగ్ కోసం ఒకే, ధృవీకరించిన గుర్తింపు వ్యవస్థను ఏర్పాటు చేయాలనే లక్ష్యంతో సెంట్రల్ బోర్డ్ ఆఫ్ డైరెక్ట్ టాక్సెస్ (CBDT) ఈ ఆదేశాన్ని జారీ చేసింది. ముఖ్యంగా జులై 1, 2017 నాటికి పాన్ పొందినవారు, చెల్లుబాటు అయ్యే ఆధార్ ఉన్నవారు, అలాగే అక్టోబర్ 1, 2025కు ముందు ఆధార్-ఎన్రోల్మెంట్ ఐడీతో పాన్ పొందినవారు కూడా ఈ అనుసంధానం పూర్తిచేయాల్సి ఉంటుంది. ఈ గడువును దాటితే ఎదురయ్యే ఆర్థిక సమస్యలు చాలా తీవ్రంగా ఉంటాయి కాబట్టి, పౌరులు ఆలస్యం చేయకుండా ఈ ప్రక్రియ పూర్తి చేయాలని ఆదాయపు పన్ను అధికారులు సూచిస్తున్నారు.
డిసెంబర్ 31, 2025లోగా పాన్-ఆధార్ అనుసంధానం పూర్తి చేయకపోతే, మీ పాన్ కార్డు పనిచేయనిదిగా (Inoperative) మారుతుంది. జనవరి 1, 2026 నుండి పనిచేయని పాన్తో అనేక ఆర్థిక కార్యకలాపాలు నిలిచిపోతాయి. పాన్ పనిచేయకపోతే, పన్ను చెల్లింపుదారులకు ఆదాయపు పన్ను రిటర్న్ల (ITR) దాఖలు కష్టమవుతుంది. అలాగే ఫైల్ చేసిన రిఫండ్లు కూడా ఆలస్యం అవుతాయి. అత్యంత ముఖ్యమైన KYC (Know Your Customer) ఆధారిత కార్యకలాపాలు నిలిచిపోతాయి. దీని కారణంగా బ్యాంకులు, మ్యూచువల్ ఫండ్లు, ఇతర ఆర్థిక సంస్థలు పెట్టుబడి ప్రక్రియలు, కొత్త రుణాలు మంజూరు చేయడం వంటి సేవలను పూర్తిగా నిలిపివేసే ప్రమాదం ఉంది. పనిచేయని పాన్ కారణంగా అనేక ఆర్థిక లావాదేవీలలో తీవ్ర అంతరాయం కలిగి, పన్ను చెల్లింపుదారుల సాధారణ ఆర్థిక జీవితంపై ప్రతికూల ప్రభావం పడుతుంది.
పాన్-ఆధార్ అనుసంధాన ప్రక్రియను ప్రభుత్వం పూర్తిగా ఆన్లైన్లో, అత్యంత సులభంగా అందుబాటులోకి తెచ్చింది. ఇందుకోసం పౌరులు ముందుగా అధికారిక ఆదాయపు పన్ను ఇ-ఫైలింగ్ పోర్టల్ను (e-filing portal) సందర్శించాలి. హోమ్పేజీలో కనిపించే “లింక్ ఆధార్” అనే ఆప్షన్పై క్లిక్ చేయాలి. ఆ తరువాత, మీ పాన్ నంబర్, ఆధార్ నంబర్, అలాగే ఆధార్ కార్డులో ఉన్న విధంగా మీ పేరును సరిగ్గా నమోదు చేయాలి. వివరాలు సమర్పించిన తరువాత, ఆధార్తో లింక్ అయిన మీ మొబైల్ నంబరుకు ఒక OTP (వన్-టైమ్ పాస్వర్డ్) వస్తుంది. ఆ OTPని నమోదు చేయడం ద్వారా ధృవీకరణ పూర్తయి, అనుసంధానం అయినట్లు నిర్ధారణ సందేశం వస్తుంది. సాధారణంగా ఈ ప్రక్రియ 3 నుండి 5 పనిదినాలలో పోర్టల్లో ప్రతిబింబిస్తుంది. ఒకవేళ పాన్ పనిచేయనిదిగా మారినట్లయితే, దానిని తిరిగి యాక్టివేట్ చేయడానికి రూ. 1,000 రుసుము చెల్లించాలి. ఈ చెల్లింపు ప్రక్రియ పూర్తైన తర్వాత పాన్ తిరిగి పనిచేస్తుంది, అయితే ఈ యాక్టివేషన్ ప్రక్రియకు 30 రోజుల వరకు సమయం పట్టవచ్చని గమనించాలి.