ముంబై ఉగ్రదాడుల(26/11) (Mumbai attack)వెనుక మాస్టర్ మైండ్‌గా గుర్తింపు పొందిన లష్కర్-ఎ-తొయిబా ఉగ్రవాది హఫీజ్ అబ్దుల్ రహ్మాన్ మక్కీ (Hafiz Abdul Rehman Makki)గుండెపోటు(Heart attack)తో మృతిచెందాడు. కొంతకాలంగా అనారోగ్యంతో బాధపడుతున్న మక్కీ, ఆసుపత్రిలో చికిత్స పొందుతూ ఈరోజు ఉదయం హార్ట్ స్ట్రోక్‌కు గురై మరణించాడు. హఫీజ్ మక్కీ, భారత్‌పై తీవ్ర వ్యతిరేకతను ప్రదర్శించిన ఉగ్రవాది. ముంబై దాడులు, ఎర్రకోటపై దాడులు వంటి అనేక ఉగ్రవాద చర్యలకు కీలక వ్యక్తిగా వ్యవహరించాడు. ఈ ఘటనల్లో అనేక మంది అమాయక ప్రజలు ప్రాణాలు కోల్పోయారు. అతడి మృతి భారత్‌కు కొంత ఊరట కలిగించినప్పటికీ, ఉగ్రవాదానికి అంతం కావాలనే ఆకాంక్ష దీనితో ఆగిపోదు.
2023లో ఐక్యరాజ్యసమితి హఫీజ్ మక్కీని అంతర్జాతీయ ఉగ్రవాదిగా ప్రకటించింది. ఈ నిర్ణయం తీసుకోవడం ద్వారా అతడి ఆర్థిక వ్యవహారాలపై ప్రపంచదేశాలు మరింత కఠిన చర్యలు తీసుకున్నాయి. ఈ నేపథ్యంలో అతడి మృతితో అనేక చర్చలు జరుగుతున్నాయి. హఫీజ్ మక్కీ మరణం ఉగ్రవాద వ్యతిరేక పోరాటంలో చిన్న ముందడుగుగా భావించవచ్చు. అయితే, ఇలాంటి వ్యక్తుల మృతితో సమస్యలు తీరవు. దేశాలు తమ ఉగ్రవాద వ్యతిరేక చర్యలను మరింత దృఢంగా చేపట్టడం అవసరం. ఉగ్రవాద సంస్థలను నిర్మూలించేందుకు కఠినమైన చర్యలు తీసుకోవాలని నిపుణులు సూచిస్తున్నారు. మక్కీ వంటి ఉగ్రవాదుల ద్వారా ప్రపంచానికి ఎప్పటికీ శాంతి లేదు. ఇలాంటి ఘటనలు మళ్లీ పునరావృతం కాకుండా కట్టడి చేయడానికి అంతర్జాతీయ సహకారం అవసరం.
ముంబై ఉగ్రదాడుల(26/11) దాడి గురించి ..
2008 నవంబర్ 26న ముంబై నగరం ఇంతకు మునుపెన్నడూ చూడని విధ్వంసాన్ని ఎదుర్కొంది. లష్కర్-ఎ-తొయిబా ఉగ్రవాద సంస్థకు చెందిన 10 మంది ఉగ్రవాదులు సముద్రమార్గంలో ముంబైకి చేరుకుని 60 గంటల పాటు భయానక ఆతిథ్యాన్ని సృష్టించారు. ఈ దాడుల్లో 166 మంది అమాయకులు ప్రాణాలు కోల్పోగా, 300 మందికి పైగా గాయపడ్డారు. ఉగ్రవాదులు తమ దాడులకు నాలుగు ప్రధాన ప్రాంతాలను లక్ష్యంగా ఎంచుకున్నారు. తాజ్ హోటల్, ఓబెరాయ్ హోటల్, నరీమన్ హౌస్, ఛత్రపతి శివాజీ టెర్మినస్ రైల్వే స్టేషన్ వంటి ప్రజా ప్రాంతాల్లో వారు తుపాకులు, బాంబులతో విధ్వంసం సృష్టించారు. ప్రత్యేకంగా తాజ్ హోటల్‌పై జరిగిన దాడి ప్రపంచమంతటా నిలిచింది. దాడులు ప్రారంభమైన వెంటనే భారత నేవీ, ఎన్‌ఎస్‌జీ కమాండోలు, మహారాష్ట్ర పోలీసుల సహకారంతో ఉగ్రవాదులను ఎదుర్కొనడానికి యుద్ధం చేపట్టారు. మూడు రోజులు పాటు కొనసాగిన ఈ ఆపరేషన్‌లో 9 మంది ఉగ్రవాదులు హతమయ్యారు. ఏకైక బతికిపోయిన ఉగ్రవాది అజ్మల్ కసాబ్‌ను పట్టుకున్నారు, అతడికి మరణ శిక్ష విధించి 2012లో అమలు చేశారు.
26/11 ముంబై దాడులు దేశానికి భద్రత ఎంత ముఖ్యమో మరొకసారి గుర్తుచేశాయి. ఉగ్రవాద వ్యతిరేక చర్యలు, సాంకేతిక ఆధునికీకరణ, అంతర్జాతీయ సహకారం అవసరమని స్పష్టంగా చూపించాయి. ఈ ఘటనలో ప్రాణాలు కోల్పోయిన అమాయకులందరిని దేశం ఎప్పటికీ మరువదు. వారిని స్మరించుకుంటూ, శాంతి కోసం ప్రయత్నించడమే వారికి నిజమైన నివాళిగా నిలుస్తుంది.
Read Also : Narendra Modi : రాబోయే తరాలకు మన్మోహన్ సింగ్ జీవితం ఉదాహరణ