Sleeper Coach Buses: భారత రాష్ట్రపతి జారీ చేసిన జాతీయ మానవ హక్కుల కమిషన్ (NHRC) స్లీపర్ బస్సులకు (Sleeper Coach Buses) సంబంధించి ఆదేశాలు జారీ చేసింది. కమిషన్ చైర్మన్ ప్రియాంక్ కానూంగో అన్ని రాష్ట్రాల ప్రధాన కార్యదర్శులకు ఆదేశాలు జారీ చేస్తూ భద్రతా ప్రమాణాలను ఉల్లంఘిస్తున్న అన్ని స్లీపర్ కోచ్ బస్సులను రోడ్ల నుండి వెంటనే తొలగించాలని సూచించారు. స్లీపర్ బస్సులు ప్రమాదాలకు గురై, ఈ ప్రమాదాలలో ప్రజలు మరణిస్తున్న కేసులను పరిగణనలోకి తీసుకుని కమిషన్ ఈ నిర్ణయం తీసుకుంది.
ప్రమాదాలు జీవించే హక్కును ఉల్లంఘించడమే
భారతదేశంలో స్లీపర్ బస్సులు ముఖ్యంగా రాత్రిపూట సుదూర ప్రయాణాల కోసం బుక్ చేయబడతాయి. అయితే ఓవర్‌లోడింగ్, పేలవమైన నిర్వహణ, అధిక వేగం, భద్రతా ప్రమాణాలను పట్టించుకోకపోవడం కారణంగా స్లీపర్ బస్సులు తరచుగా ప్రమాదాలకు గురవుతున్నాయి. స్లీపర్ బస్సుల్లో నిర్లక్ష్యం, నిర్లక్ష్యం కారణంగా జరిగిన ప్రమాదాలలో ప్రజలు మరణించడం భారత రాజ్యాంగంలోని ఆర్టికల్-21 (జీవించే హక్కు ఉల్లంఘనగా పరిగణించబడుతుంది. ఈ సంవత్సరంలో జరిగిన అనేక స్లీపర్ బస్సు ప్రమాదాలను దృష్టిలో ఉంచుకుని జాతీయ మానవ హక్కుల కమిషన్)ను దృష్టిలోని పెట్టుకుని ఈ ఆదేశాలను జారీ చేసింది.
Also Read: NTR-Neel Movie : ఎన్టీఆర్ – నీల్ మూవీ లో స్టార్ యాక్టర్..?
కమిషన్ 2024-25 సంవత్సరంలో రోడ్డు భద్రతకు సంబంధించిన అనేక ఆదేశాలను జారీ చేసింది. వీటిలో స్లీపర్ బస్సుల్లో సీట్ బెల్ట్, సీసీటీవీ (CCTV) తప్పనిసరి చేయడం, డ్రైవర్లకు శిక్షణ ఇవ్వడం, ఓవర్‌లోడింగ్‌పై కఠిన పర్యవేక్షణ ఉన్నాయి. అయితే రాష్ట్ర కమిషన్‌లకు స్లీపర్ బస్సుల ప్రమాదాలు, నిబంధనల ఉల్లంఘన కేసులలో తక్షణ చర్యలు తీసుకునే బాధ్యతను అప్పగించారు. 2025లో స్లీపర్ బస్సు ప్రమాదాల కారణంగా 200 మందికి పైగా ప్రజలు ప్రాణాలు కోల్పోయారు. దీనికి ప్రధాన కారణం భద్రతా ప్రమాణాలను ఉల్లంఘించడమేనని తేలింది. కేంద్ర రహదారి రవాణా మంత్రిత్వ శాఖ కూడా 2024లో AIS-118 ప్రమాణాలను అమలు చేసింది. కానీ అవి పాటించబడటం లేదు.
ఇటీవల జరిగిన ప్రమాదాలు- చర్యలు
నవంబర్ 5, 2025: తెలంగాణలోని హైదరాబాద్ జిల్లాలోని చేవెళ్ల వద్ద స్లీపర్ బస్సు ప్రమాదానికి గురైంది. ఇందులో 19 మంది మరణించారు. రాష్ట్ర మానవ హక్కుల కమిషన్ ఈ ప్రమాదానికి కారణం పరిపాలనా వైఫల్యంగా పేర్కొంది. NHAI, RTC, పోలీసులు సహా 6 విభాగాల నుండి వ్యవస్థాపక వైఫల్యంపై నివేదికను కోరింది. స్లీపర్ బస్సుల రూట్లలో భద్రతా ఆడిట్ నిర్వహించాలని ఆదేశించింది. నిర్లక్ష్యానికి బాధ్యత వహించేలా చర్యలు తీసుకోవాలని సూచించింది.
అక్టోబర్ 28, 2025: రాజస్థాన్‌లోని జైపూర్ జిల్లాలోని మనోహర్‌పూర్ వద్ద స్లీపర్ బస్సులో అగ్ని ప్రమాదం జరిగి 8 మంది మరణించారు. రాష్ట్ర మానవ హక్కుల కమిషన్ ఈ ప్రమాదానికి కారణం భద్రతా ప్రమాణాలను పట్టించుకోకపోవడంగా భావించింది. అలాగే రవాణా కమిషనర్, జైపూర్ పోలీస్ కమిషనర్, DTO/CFO మొదలైన వారి నుండి విచారణ నివేదికను కోరింది. పనికిరాని స్లీపర్ బస్సులను వెంటనే స్వాధీనం చేసుకోవాలని లేదా చలాన్ విధించాలని ఆదేశించింది. ప్రయాణీకుల వాహనాలలో CNG కిట్, అగ్నిమాపక భద్రత, రూట్ కోసం అనుమతులను తనిఖీ చేయాలని ఆదేశించింది.