సరస్వతి నది సుమారు 45 కిలో మీట‌ర్ల మేర‌కు మాయం అయిన‌ట్టు ఎన్జీఆర్ఐ ప‌రిశోధ‌న‌కులు గుర్తించారు. విద్యుదయస్కాంత ప‌ద్ధ‌తిలో ఆ విష‌యాన్ని కొనుగొన్నారు. రెండు న‌దుల మ‌ధ్య ఒత్తిడి కార‌ణంగా ఇలా సరస్వతి నది పూడిపోయిన‌ట్టు అధ్య‌య‌నంలో తేల్చారు. భారతదేశంలోని నీటి-ఒత్తిడి గల గంగా నది మైదానంలోని పురాతన నది ప్ర‌యాగ్ రాజ్. దీనిపై ` ఎ పొటెన్షియల్ గ్రౌండ్‌వాటర్ రిపోజిటరీ’ అనే పేరుతో ఈ అధ్యయనాన్ని ఎన్‌జిఆర్‌ఐ డైరెక్టర్ డాక్టర్ వీరేంద్ర ఎం తివారీ అండ్ టీం అధ్యయనం చేసింది. దాని సారాంశాన్ని డిసెంబర్ 1న అమెరికన్ జియోఫిజికల్ యూనియన్ (AGU) ప్ర‌క‌టించింది.
గంగా-యమునా దోయాబ్‌లో గాలిలో నడిచే విద్యుదయస్కాంత అధ్యయనం జ‌రిగింది. భూగర్భజల సంక్షోభాన్ని పరిష్కరించడానికి డ్రిల్లింగ్ , లాగింగ్ డేటాతో అనుబంధంగా ఉంచారు. గంగా , యమునాతో పోల్చదగిన కొల‌త‌ల‌ను ఉన్న సుమారు 45-కిమీ పొడవునా పూడిపోయిన నది క‌నుగొన‌బ‌డింది.
గతంలో కోల్పోయిన సరస్వతి నది ప్రవహిస్తున్న ప్రాంతంలోనే ఈ ప్రధాన పురాతన నది ఉన్న ప్రదేశం ఉంది. దీంతో పౌరాణిక నదికి కొత్త భౌతిక కోణాన్ని జోడిస్తుందని పరిశోధకులు చెబుతున్నారు. ఇలాంటి ప‌రిస్థితి పూడిపోయిన పాలియో నది విష‌యంలోనూ జ‌రిగింద‌ని గ్ర‌హించారు. కొలతలు ప్రయాగ్‌రాజ్ సమీపంలోని గంగా, యమునా నదులతో పోల్చవచ్చు. పూడిన నది గంగా, యమునాతో అంతర్లీన ప్రధాన జలాశయం ద్వారా అనుసంధానించబడిందని పరిశోధకులు తెలుసుకున్నారు. అది హిమాలయాల వైపు విస్తరించే అవకాశం ఉందని అంచ‌నా వేశారు. గంగా-జమున ప్రాంతంలో ప్రస్తుతం క్షీణిస్తున్న భూగర్భజల వనరుల నిర్వహణకు అంతర్లీన జలాశయాల ప్ర‌భావం కలిగి ఉండవచ్చని పరిశోధకులు భావిస్తున్నారు.
3D స్ట్రక్చరల్ మ్యాపింగ్, ప్రస్తుత ప్రకృతి దృశ్యంలో మట్టి కప్పి ఉంచబడిన ప్రత్యేకంగా మెలితిరిగిన కాల్వ‌లు, హైడ్రోడైనమిక్ ప్రక్రియను ప్రభావితం చేసే ఇతర హైడ్రోజియోలాజికల్ లక్షణాలతో దాని అనుసంధానాలు ఈ యుగంలో చాలా ముఖ్యమైనవి మరియు సంబంధితమైనవి అని NGRI పరిశోధకులు తెలిపారు. .
ఇటువంటి పద్ధతులు, సెడిమెంట్ కోరింగ్ వంటి సాంప్రదాయ మరియు ఖరీదైన పద్ధతులతో పోల్చినప్పుడు, దేశంలో వేగంగా క్షీణిస్తున్న మరియు క్షీణిస్తున్న భూగర్భజల వనరులను పరిష్కరించడానికి చాలా ముఖ్యమైనవిగా పరిశోధకులు జోడించారు.
River Saraswati: అక్క‌డ `సరస్వతి నది` మాయం
Saraswathi Copy