Grey Zone Warfare : భారత్ ఎదుర్కొంటున్న భద్రతా సవాళ్లలో గ్రే జోన్ వార్ఫేర్ కీలక పాత్ర పోషిస్తోంది. ఇది పూర్తి స్థాయి యుద్ధం కాకుండా, ఓ దేశం తన వ్యూహాత్మక లక్ష్యాలను సాధించేందుకు గుప్తంగా చేపట్టే చర్యల సమాహారం. ఈ విధమైన యుద్ధం ద్వారా దేశాలు తమ ఉద్దేశాలను స్పష్టంగా చేరవేస్తాయి, జాతీయ ప్రయోజనాలను కాపాడుకుంటాయి. కానీ యుద్ధం లేనట్టుగా ప్రవర్తించగలవు. అందుకే చైనా, పాకిస్తాన్ రెండూ భారత్‌పై ఇలాంటి వ్యూహాన్నే అవలంబిస్తున్నాయి.
చైనా ఈ గ్రే జోన్ వార్‌ఫేర్‌లో లెక్కచేసిన వ్యూహాన్ని అనుసరిస్తోంది. దీని ప్రధాన ఉద్దేశం విస్తరణ. “సలామి స్లైసింగ్” పేరుతో వివాదాస్పద భూభాగాలను చిన్నచిన్న అడుగులతో ఆక్రమించుకుంటూ వస్తోంది. దీని వల్ల తక్షణ సైనిక ప్రతిస్పందన తప్పించుకోవచ్చు. అంతేకాకుండా, వాణిజ్య ఆధారపడే విధానాలు, రుణాలు, పెట్టుబడుల ద్వారా ఇతర దేశాలపై ప్రభావం చూపిస్తోంది. ఈ చర్యలకు తోడు సైబర్ దాడులు, తప్పుడు సమాచారం వ్యాప్తి చేసి భారత రక్షణ వ్యవస్థలు, మౌలిక వసతులను బలహీనపర్చే ప్రయత్నాలు చేస్తోంది. చైనా సైనిక దళాల బదులు మిలీషియా గుంపులను ఉపయోగించి సరిహద్దుల్లో ఉద్రిక్తతలు పెంచుతూ, రాజకీయ పార్టీలు, మీడియా సంస్థలు, విద్యాసంస్థలకు నిధులు సమకూర్చి భారత వ్యతిరేక వాతావరణాన్ని సృష్టిస్తోంది.
AP DSC 2025 : ఏపీ మెగా డీఎస్సీ అభ్యర్ధులకు కీలక అప్డేట్‌..ఫలితాలు ఎప్పుడంటే..?
పాకిస్తాన్ మరో వైపు సిద్ధాంతం, ప్రాక్సీ యుద్ధం, కాశ్మీర్ వివాదం చుట్టూ తన వ్యూహాలను కేంద్రీకరించింది. ఉగ్రవాదాన్ని రాష్ట్ర విధానంగా మార్చుకుని, తన స్వంత అస్థిరతను పక్కనబెట్టి భారత్‌ను అస్థిరపరచడంపైనే దృష్టి పెట్టింది. కాశ్మీర్ యువతను సోషల్ మీడియా ప్రచారాలతో తీవ్రవాద దిశగా మలుస్తూ, సైబర్ దాడులు, ఫేక్ న్యూస్ ద్వారా భారత్ గ్లోబల్ ఇమేజ్‌ను దెబ్బతీయడానికి ప్రయత్నిస్తోంది. “రెండు అణ్వస్త్ర దేశాల మధ్య ఉద్రిక్తత పెరుగుతుందనే భయం” చూపించి భారత్ పెద్ద స్థాయిలో ప్రతిస్పందించకుండా అడ్డుకోవాలన్నది దీని ప్రాథమిక వ్యూహం. కానీ ఆపరేషన్ సిందూర్ ఈ లెక్కలను మార్చింది, భారత్ కూడా అవసరమైతే దూకుడైన వైఖరిని అవలంబిస్తుందని స్పష్టం చేసింది.
ఇప్పుడు పరిస్థితి మరింత క్లిష్టమైంది. చైనా-పాకిస్తాన్‌లు పరస్పర సమన్వయంతో పని చేస్తూ, తమ వ్యూహాలను పరస్పరం బలపరుస్తున్నాయి. చైనా-పాకిస్తాన్ ఆర్థిక కారిడార్‌ (CPEC) పెట్టుబడులు పాకిస్తాన్‌కు మరింత బలాన్ని ఇచ్చి, భారత్‌పై గ్రే జోన్ వ్యూహాలను మరింత ముమ్మరం చేసేలా మారాయి.
ఈ సవాళ్లను ఎదుర్కోవడానికి భారత్ తన భద్రతా వ్యూహంలో మార్పులు చేయాల్సిన అవసరం ఉందని నిపుణులు భావిస్తున్నారు. సైబర్ రక్షణ వ్యవస్థలను బలోపేతం చేయడం, ఇంటెలిజెన్స్ నెట్‌వర్క్‌లను శక్తివంతం చేయడం, అంతర్గత స్థిరత్వాన్ని కాపాడుతూ మత, జాతి వైవిధ్యాన్ని దుర్వినియోగం చేయకుండా నివారించడం కీలకం. ఆపరేషన్ సిందూర్ ఈ దిశగా ఒక మలుపు, భవిష్యత్తులో భారత్ మరింత ధైర్యవంతమైన చర్యలకు సిద్ధంగా ఉందనే సంకేతాన్ని ఇస్తోంది.