India Maldives Relations : భారత్ , మాల్దీవుల మధ్య మత్స్యశాఖ (Fisheries) , జలకృషి (Aquaculture) రంగాల్లో ద్వైపాక్షిక సహకారాన్ని పెంపొందించేందుకు మెమొరాండం ఆఫ్ అండర్‌స్టాండింగ్ (MoU) కుదిరింది. ఈ ఒప్పందం కింద రెండు దేశాలు స్థిరమైన ట్యూనా , లోతట్టు సముద్ర మత్స్య సంపద అభివృద్ధి, జలకృషి బలోపేతం, సుస్థిర వనరుల నిర్వహణ, మత్స్యాధారిత పర్యావరణ పర్యాటకం (eco-tourism), ఆవిష్కరణలు , శాస్త్రీయ పరిశోధనలకు ప్రాధాన్యం ఇవ్వనున్నట్లు కేంద్ర ప్రభుత్వం తెలిపింది.
ఈ ఒప్పందంపై భారత మత్స్యశాఖ, మాల్దీవుల ఫిషరీస్ అండ్ ఓషన్ రిసోర్సెస్ మంత్రిత్వశాఖ కలిసి సంతకాలు చేశాయి. ఇది ప్రధానమంత్రి నరేంద్ర మోదీ ఇటీవల మాల్దీవులకు చేసిన రాష్ట్ర పర్యటనలో కుదిరిన ఆరు MoUsలో ఒకటిగా నిలిచింది.
ఒప్పందంలోని ప్రధాన అంశాలు
మత్స్యశాఖ తెలిపిన వివరాల ప్రకారం, ఈ MoU కింద విలువ ఆధారిత సరఫరా గొలుసు (Value Chain Development), మరికల్చర్ (Mariculture) విస్తరణ, వాణిజ్య సులభతరం, శిక్షణ , సామర్థ్య నిర్మాణం (Capacity Building) వంటి రంగాల్లో సహకారం అందించనున్నారు.
మాల్దీవులు తమ చేపల ప్రాసెసింగ్ సామర్థ్యాన్ని పెంచే దిశగా కోల్డ్ స్టోరేజ్ (Cold Storage) మౌలిక సదుపాయాలపై పెట్టుబడులు పెట్టి, హ్యాచ్‌రీ (Hatchery) అభివృద్ధి, ఉత్పత్తి సామర్థ్యం పెంపు, , వేరే జాతుల మత్స్యకృషి (Diversification of Cultured Species) ద్వారా జలకృషి రంగాన్ని బలోపేతం చేయనున్నాయి.
శిక్షణ, పరిజ్ఞానం మార్పిడి
ఈ భాగస్వామ్యం కింద శిక్షణ, పరిజ్ఞానం మార్పిడి కార్యక్రమాలు నిర్వహించనున్నారు. జలజంతువుల ఆరోగ్య నిర్వహణ, బయోసెక్యూరిటీ స్క్రీనింగ్, జలకృషి ఫార్మ్ మేనేజ్‌మెంట్ వంటి రంగాలతో పాటు రిఫ్రిజరేషన్, మెకానికల్ ఇంజినీరింగ్, మెరైన్ ఇంజినీరింగ్ వంటి ప్రత్యేక సాంకేతిక విభాగాల్లో నైపుణ్యాన్ని పెంచేందుకు ప్రాధాన్యత ఇవ్వనున్నారు. దీని ద్వారా మత్స్యశాఖలో దీర్ఘకాల నైపుణ్యాభివృద్ధికి మార్గం సుగమం కానుంది.
భారత్-మాల్దీవుల భాగస్వామ్యం
మత్స్యశాఖ ప్రకటన ప్రకారం, ఈ భాగస్వామ్యం రెండు దేశాల మధ్య ఉన్న దృఢమైన సంబంధాలను మరింత బలోపేతం చేస్తుంది. స్థిరమైన, ఆవిష్కరణలతో కూడిన మత్స్యశాఖ భవిష్యత్తును నిర్మించేందుకు భారత్ , మాల్దీవులు కలసి ముందుకు సాగుతున్నాయని పేర్కొంది.
ఇతర ఒప్పందాలు
మత్స్యశాఖ ఒప్పందంతో పాటు మరికొన్ని కీలక ఒప్పందాలు కూడా సంతకం చేయబడ్డాయి. వీటిలో మాల్దీవులకు రూ. 4,850 కోట్ల లైన్ ఆఫ్ క్రెడిట్ (LoC), భారత ప్రభుత్వ నిధులతో లభించిన LoCలకు వార్షిక రుణ చెల్లింపుల భారం తగ్గించే సవరణ ఒప్పందం, భారత్-మాల్దీవుల ఉచిత వాణిజ్య ఒప్పందం (FTA) కోసం Terms of Reference, మత్స్యశాఖ , జలకృషి సహకారం కోసం MoU, భారతీయ ట్రాపికల్ మీటిరాలజీ ఇనిస్టిట్యూట్ (IITM) – మాల్దీవుల వాతావరణ శాఖ (MMS) మధ్య వాతావరణ సహకార MoU, అలాగే డిజిటల్ పరిష్కారాల మార్పిడి ఒప్పందం ఉన్నాయి.