Justice Surya Kant: భార‌త‌దేశ సుప్రీంకోర్టు తదుపరి ప్రధాన న్యాయమూర్తి (CJI) నియామక ప్రక్రియను కేంద్ర ప్రభుత్వం గురువారం ప్రారంభించింది. ప్రస్తుత ప్రధాన న్యాయమూర్తి జస్టిస్ బీఆర్ గవాయి వచ్చే నెల నవంబర్ 23న పదవీ విరమణ చేయనున్నారు. సుప్రీంకోర్టు, హైకోర్టు న్యాయమూర్తుల నియామక ప్రక్రియ గురించి తెలిసిన వర్గాలు మాట్లాడుతూ.. జస్టిస్ గవాయికి ఆయన వారసుడి పేరును సిఫార్సు చేయాల్సిందిగా కోరుతూ లేఖ గురువారం సాయంత్రం లేదా శుక్రవారం నాటికి అందుతుందని తెలిపారు.
ప్రస్తుత సీజేఐ నుంచి సిఫార్సు కోరనున్న కేంద్ర న్యాయ శాఖ మంత్రి
ప్రక్రియ మెమొరాండం ప్రకారం.. సుప్రీంకోర్టు, హైకోర్టు న్యాయమూర్తుల నియామకం, బదిలీ, పదోన్నతులకు సంబంధించిన నియమాలను నిర్దేశించే పత్రాలలో.. భారత ప్రధాన న్యాయమూర్తి పదవికి సుప్రీంకోర్టులో అత్యంత సీనియర్ న్యాయమూర్తిని నియమించాలని, ఆ పదవిని నిర్వహించడానికి వారు తగినవారని భావించినప్పుడు మాత్రమే ఇది జరుగుతుందని పేర్కొనబడింది.
మెమొరాండం ప్రకారం.. కేంద్ర న్యాయ శాఖ మంత్రి అర్జున్ రామ్ మేఘవాల్ భారత ప్రధాన న్యాయమూర్తిని వారి వారసుడి నియామకం కోసం సరైన సమయంలో సిఫార్సు కోరతారు. సీజేఐలు 65 ఏళ్ల వయస్సులో పదవీ విరమణ చేస్తారు. దీనికి ఒక నెల ముందుగానే వారి వారసుడి పేరును సిఫార్సు చేయమని కోరుతూ లేఖ పంపడం సంప్రదాయం.
15 నెలల పాటు పదవిలో జస్టిస్ సూర్యకాంత్
జస్టిస్ గవాయి తర్వాత సుప్రీంకోర్టులో అత్యంత సీనియర్ న్యాయమూర్తిగా జస్టిస్ సూర్యకాంత్ (Justice Surya Kant) ఉన్నారు. ఆయనే భారత న్యాయవ్యవస్థకు తదుపరి అధిపతి అయ్యే క్యూలో మొదటి స్థానంలో ఉన్నారు. హర్యానాలోని హిస్సార్ జిల్లాలో 1962 ఫిబ్రవరి 10న మధ్యతరగతి కుటుంబంలో జన్మించిన జస్టిస్ సూర్యకాంత్ 2019 మే 24న సుప్రీంకోర్టు న్యాయమూర్తిగా బాధ్యతలు స్వీకరించారు. జస్టిస్ సూర్యకాంత్ పేరును సిఫార్సు చేసి, దానికి ఆమోదం లభించిన తర్వాత ఆయన నవంబర్ 24న ప్రధాన న్యాయమూర్తిగా బాధ్యతలు చేపడతారు. 2027 ఫిబ్రవరి 9 వరకు దాదాపు 15 నెలల పాటు ఈ పదవిలో కొనసాగుతారు.
Also Read: Kaveri Travels : బస్సు ప్రమాదం.. హైదరాబాద్ లో అన్ని కార్యాలయాలను మూసివేసిన కావేరి ట్రావెల్స్
చారిత్రక తీర్పులు ఇచ్చిన బెంచ్‌లో జస్టిస్ సూర్యకాంత్
జస్టిస్ సూర్యకాంత్ న్యాయమూర్తిగా రెండు దశాబ్దాలకు పైగా అనుభవాన్ని సుప్రీంకోర్టుకు తీసుకువచ్చారు. ఆయన ఆర్టికల్-370, భావప్రకటనా స్వేచ్ఛ, ప్రజాస్వామ్యం, అవినీతి, పర్యావరణం, లింగ సమానత్వానికి సంబంధించిన చారిత్రక తీర్పులు ఇచ్చిన బెంచ్‌లో భాగమయ్యారు. వలస పాలన కాలం నాటి రాజద్రోహం చట్టాన్ని నిలిపివేస్తూ, ప్రభుత్వం సమీక్షించే వరకు దాని కింద కొత్తగా ఎఫ్ఐఆర్‌లు నమోదు చేయకూడదని ఆదేశించిన బెంచ్‌లో కూడా జస్టిస్ సూర్యకాంత్ ఉన్నారు.
ముఖ్యమైన నిర్ణయాలు
ఎన్నికలలో పారదర్శకతను నిర్ధారించడానికి, బీహార్‌లో ఓటర్ల జాబితా ప్రత్యేక పునఃపరిశీలన (SIR) సందర్భంగా తొలగించిన 65 లక్షల మంది ఓటర్ల వివరాలను బహిరంగపరచాలని ఆయన ఎన్నికల కమిషన్‌ను కోరారు. ప్రధాని నరేంద్ర మోదీ 2022 పంజాబ్ పర్యటన సందర్భంగా భద్రతా ఉల్లంఘనపై విచారణకు సుప్రీంకోర్టు మాజీ న్యాయమూర్తి ఇందు మల్హోత్రా నేతృత్వంలో ఐదుగురు సభ్యుల కమిటీని ఏర్పాటు చేసిన బెంచ్‌లో ఆయన సభ్యులుగా ఉన్నారు.
రక్షణ దళాలకు సంబంధించిన వన్ ర్యాంక్-వన్ పెన్షన్ (OROP) పథకాన్ని రాజ్యాంగబద్ధంగా చెల్లుబాటు అయ్యేదిగా ఆయన సమర్థించారు. అలీగఢ్ ముస్లిం యూనివర్సిటీ (AMU)కి సంబంధించిన 1967 నాటి తీర్పును తోసిపుచ్చి, ఆ సంస్థ మైనారిటీ హోదాను పునఃపరిశీలించడానికి మార్గం సుగమం చేసిన ఏడుగురు న్యాయమూర్తుల బెంచ్‌లో కూడా ఆయన భాగమయ్యారు.
పెగాసస్ స్పైవేర్ కేసు విచారణలో భాగంగా అక్రమ నిఘా ఆరోపణలను దర్యాప్తు చేయడానికి సైబర్ నిపుణుల ప్యానెల్‌ను నియమించిన బెంచ్‌లో కూడా జస్టిస్ సూర్యకాంత్ ఉన్నారు. జాతీయ భద్రత పేరుతో ప్రభుత్వాన్ని వదిలిపెట్టకూడదని ఆ సందర్భంగా ఆయన వ్యాఖ్యానించారు.