RBI: బ్యాంకింగ్ సేవల్లో వినియోగదారులకు మరింత వేగవంతమైన సేవలు అందించేందుకు రిజర్వ్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా (ఆర్బీఐ) కీలక నిర్ణయం తీసుకుంది. చెక్కుల క్లియరెన్స్ వ్యవధిని గణనీయంగా తగ్గించేందుకు కొత్త విధానాన్ని ప్రవేశపెట్టనున్నట్లు ఆర్బీఐ ప్రకటించింది. ప్రస్తుతం అమలులో ఉన్న టీ+1 విధానాన్ని మార్చి, గంటల వ్యవధిలోనే చెక్కులు క్లియర్ అయ్యేలా చర్యలు తీసుకుంటున్నట్లు ఆర్బీఐ స్పష్టం చేసింది.
అక్టోబర్ 4 నుంచి తొలి దశ అమలు
ఇది రెండు దశలుగా అమలవుతుందని వెల్లడించిన ఆర్బీఐ, తొలి దశను 2025 అక్టోబర్ 4 నుంచి ప్రారంభించనున్నట్లు తెలిపింది. రెండో దశను 2026 జనవరి 3 నుంచి అమలు చేయనున్నట్లు తెలిపింది. ఈ మార్పులు అమలయ్యే ప్రాతిపదికగా ప్రస్తుతం ఉన్న చెక్ ట్రంకేషన్ సిస్టమ్ (CTS) లో మార్పులు చేపట్టనున్నట్లు పేర్కొంది.
CTS పద్ధతిలో కీలక మార్పులు
ప్రస్తుతం చెక్కులు బ్యాంకులకు సమర్పించిన తర్వాత, బ్యాచ్‌ల ఆధారంగా వాటి ప్రాసెసింగ్ జరుగుతోంది. ఇది సాధారణంగా రెండు రోజుల వరకు పడుతోంది. అయితే, కొత్త విధానంలో బ్యాచ్‌లు కాకుండా రియల్‌టైమ్ క్లియరెన్స్‌కు ప్రాధాన్యత ఇస్తున్నారు. అంటే, చెక్కును స్కాన్ చేసిన తర్వాత కొన్ని గంటల వ్యవధిలోనే అది క్లియర్ అయిపోతుంది.
ఆన్‌ రియలైజేషన్ సెటిల్‌మెంట్ విధానం
ఆర్బీఐ తాజా ప్రకటనలో “ఆన్‌ రియలైజేషన్ సెటిల్‌మెంట్” విధానాన్ని ప్రవేశపెడుతున్నట్లు తెలిపింది. ఇది బ్యాంకింగ్ పని గంటలలోనే చెక్కును స్కాన్ చేసి, అవసరమైన ధృవీకరణల తర్వాత తక్షణమే క్లియర్ చేసే ప్రక్రియ. ఈ విధానం అమలులోకి వచ్చితే, వినియోగదారులకు తక్షణ నగదు అందుబాటులోకి రావడం వల్ల వారి లావాదేవీలు మరింత వేగవంతం కానున్నాయి.
క్లియరెన్స్ సామర్థ్యం పెరుగుతుంది
ఈ కొత్త విధానం వల్ల బ్యాంకింగ్ వ్యవస్థలో చెక్కుల క్లియరెన్స్ సామర్థ్యం మరింత మెరుగవుతుందని ఆర్బీఐ అంచనా వేసింది. టీ+1 విధానం కంటే ఇది వేగవంతమని స్పష్టంగా తెలిపింది. ఇది వినియోగదారులే కాదు, బ్యాంకులకు కూడా సాంకేతికంగా మరియు నిర్వహణ పరంగా మేలు చేస్తుందని వివరించింది.
నిరంతర క్లియరింగ్ లక్ష్యం
ఆన్‌ రియలైజేషన్ సెటిల్‌మెంట్ విధానంతో చెక్కుల క్లియరెన్స్‌లో నిరంతరత తీసుకురావడమే ఆర్బీఐ ప్రధాన లక్ష్యంగా పేర్కొంది. బ్యాంకుల మధ్య విభిన్న సమయాల్లో సమర్పితమైన చెక్కులు కూడా క్లియర్ అయ్యే విధంగా ఈ మార్పులు దోహదపడతాయని వివరించింది. చెక్కుల నకలు ఆధారంగా డిజిటల్ ప్రాసెసింగ్ మరింత వేగంగా జరిగేలా CTSలో తగిన మార్పులు చేయనున్నట్లు తెలిపింది.
వినియోగదారుల కోసం మెరుగైన సేవలు
ఈ మార్పులు వినియోగదారుల ప్రయోజనాలను దృష్టిలో పెట్టుకొని చేపట్టబడుతున్నాయని ఆర్బీఐ స్పష్టం చేసింది. చెక్కు ఆధారిత లావాదేవీలు ఇంకా దేశంలో విస్తృతంగా ఉపయోగంలో ఉన్న నేపథ్యంలో, వీటిని మరింత సులభతరం చేయడం ద్వారా బ్యాంకింగ్ సేవల నాణ్యతను మెరుగుపరిచే లక్ష్యంతో ఈ చర్యలు తీసుకున్నట్లు తెలిపింది.
సమర్పణ మరియు క్లియరెన్స్ మధ్య వ్యత్యాసం తగ్గే అవకాశం
ఇప్పటివరకు చెక్కు సమర్పించిన తర్వాత కనీసం ఒక రోజుకు పైగా క్లియరెన్స్ కోసం వేచి ఉండాల్సిన పరిస్థితి ఉండేది. కానీ కొత్త విధానంతో సమర్పణ మరియు క్లియరెన్స్ మధ్య సమయం మరింతగా తగ్గిపోతుంది. ఇది ఉద్యోగులు, వ్యాపార వర్గాలు మరియు సాధారణ ఖాతాదారులకు ఎంతో ఉపయోగకరంగా మారనుంది.
Read Also: Shilpa Shetty- Raj Kundra : శిల్పా శెట్టి దంపతులపై కేసు నమోదు