Ladakh: లడఖ్‌లోనూ ఆర్టికల్ 371లోని నిబంధనలు..?

రాజ్యాంగంలోని ఆర్టికల్ 371లోని నిబంధనలను లడఖ్‌ (Ladakh)లో కేంద్ర ప్రభుత్వం అమలు చేయవచ్చు. ఆగస్టు 2019లో ఆర్టికల్ 370 రద్దు తర్వాత జమ్మూ కాశ్మీర్ రెండు కేంద్రపాలిత ప్రాంతాలుగా మార్చబడింది.

  • Written By:
  • Updated On - March 9, 2024 / 08:36 AM IST

Ladakh: రాజ్యాంగంలోని ఆర్టికల్ 371లోని నిబంధనలను లడఖ్‌ (Ladakh)లో కేంద్ర ప్రభుత్వం అమలు చేయవచ్చు. ఆగస్టు 2019లో ఆర్టికల్ 370 రద్దు తర్వాత జమ్మూ కాశ్మీర్ రెండు కేంద్రపాలిత ప్రాంతాలుగా మార్చబడింది. ఒకటి జమ్మూ కాశ్మీర్, మరొకటి లడఖ్. లడఖ్‌లో అసెంబ్లీ లేదు. ఈశాన్య రాష్ట్రాల మాదిరిగా రాజ్యాంగంలోని ఆరవ షెడ్యూల్‌ ప్రకారం లడఖ్‌కు రాష్ట్ర హోదా, గిరిజన హోదా ఇవ్వాలని స్థానిక ప్రజలు డిమాండ్ చేస్తున్నారు. ఇది కాకుండా స్థానిక ప్రజలకు ఉద్యోగ రిజర్వేషన్లు, లేహ్, కార్గిల్ జిల్లాలకు పార్లమెంటు స్థానాలకు కూడా డిమాండ్లు చేస్తున్నారు. దీనిపై ప్రజలు నిరసనలు తెలుపుతున్నారు. ఇండియన్ ఎక్స్‌ప్రెస్ నివేదిక ప్రకారం.. కేంద్ర హోం మంత్రి అమిత్ షా ఇటీవల లడఖ్ ప్రతినిధులతో సమావేశమయ్యారు. దీనిలో షా ఈ ప్రాంతంలో ఆర్టికల్ 371 వంటి భద్రతను పెంచడానికి ప్రతిపాదించాడు.

ఆర్టికల్ 371 ఏయే రాష్ట్రాల్లో ఇప్పటికే అమలులో ఉంది..?

రాజ్యాంగం అమల్లోకి వచ్చినప్పుడు ఆర్టికల్ 371 మహారాష్ట్ర, గుజరాత్‌లోని కొన్ని ప్రాంతాలలో మొత్తం అభివృద్ధి, ప్రభుత్వ ఖర్చుల అవసరాన్ని అంచనా వేయడానికి డెవలప్‌మెంట్ బోర్డులను ఏర్పాటు చేయవలసి ఉంది. ఆర్టికల్ 371 మహారాష్ట్ర, గుజరాత్‌లకు ప్రత్యేక కేటాయింపులు చేసింది. ఆర్టికల్ 371 కింద ఇతర రాష్ట్రాలకు సంబంధించిన క్లాజ్‌ని తర్వాత సవరణల ద్వారా చేర్చారు.

Also Read: Bhuma vs Gangula : ఆళ్ల‌గ‌డ్డ‌లో ఒంట‌రైన భూమా అఖిల ప్రియ‌.. రెండుగా చీలిన భూమా కుటుంబం..!

ఆర్టికల్ 371-A ప్రకారం నాగాలాండ్‌కు ప్రత్యేక ప్రతిపత్తి

నాగాలాండ్‌కు సంబంధించిన నిబంధనలు ఆర్టికల్ 371-A కింద చేర్చబడ్డాయి. రాష్ట్ర అసెంబ్లీ సమ్మతి లేకుండా నాగాల సామాజిక, మతపరమైన లేదా ఆచార వ్యవహారాలపై లేదా భూమిని బదిలీ చేయడం, యాజమాన్యంపై ప్రభావం చూపే చట్టాలను పార్లమెంటు రూపొందించదు. ఆర్టికల్ 371-జి ప్రకారం మిజోరాంలోని మిజో ప్రజలకు కూడా ఇలాంటి రక్షణ కల్పించబడింది.

ఆర్టికల్ 371-బి, సి.. అస్సాం, మణిపూర్ శాసన సభలలో ప్రత్యేక కమిటీలను ఏర్పాటు చేయడానికి అనుమతిస్తాయి. ఈ కమిటీల్లో గిరిజన ప్రాంతాలు, కొండ ప్రాంతాల నుంచి ఎన్నికైన ఎమ్మెల్యేలు ఉన్నారు. జనాభాలోని వివిధ వర్గాల హక్కులు, ప్రయోజనాలను పరిరక్షించేందుకు ఆర్టికల్ 371-ఎఫ్ కింద రిజర్వేషన్లు కల్పించేందుకు ప్రత్యేక నిబంధనలు కూడా సిక్కిం అసెంబ్లీలో ప్రవేశపెట్టబడ్డాయి.

We’re now on WhatsApp : Click to Join

గతంలో రాష్ట్రాలు ఏర్పడిన వెంటనే నిబంధనలు

నాగాలాండ్, మణిపూర్, సిక్కిం, మిజోరాం, అరుణాచల్ ప్రదేశ్ (371-H), గోవా (371-I) లకు ఆర్టికల్ 371 కింద ప్రత్యేక నిబంధనలు ఈ రాష్ట్రాలు ప్రతి ఒక్కటి అధికారికంగా ఉనికిలోకి వచ్చిన వెంటనే ప్రవేశపెట్టబడ్డాయి. లడఖ్‌కు ప్రత్యేక నిబంధనలు ప్రవేశపెడితే.. రాష్ట్రానికి కాకుండా కేంద్రపాలిత ప్రాంతానికి ప్రవేశపెట్టడం ఇదే మొదటిసారి.

హిల్ కౌన్సిల్స్ ద్వారా స్థానిక ప్రజల ప్రాతినిధ్యం, భాగస్వామ్యాన్ని ప్రభుత్వం నిర్ధారిస్తుంది. ప్రభుత్వ ఉద్యోగాలలో 80 శాతం వరకు రిజర్వేషన్లు కల్పించడానికి సిద్ధంగా ఉందని హోం మంత్రి అమిత్ షా లడఖ్ ప్రతినిధి బృందానికి హామీ ఇచ్చారు.