Demonetization: నవంబర్ 8, 2016 రాత్రి 8 గంటలకు ప్రధానమంత్రి నరేంద్ర మోదీ ఒక ప్రకటన చేశారు. దీని ప్రభావం ఇప్పటికీ భారతీయ మార్కెట్, సమాజంపై కనిపిస్తుంది. ఆ రోజు అర్ధరాత్రి నుంచి 500, 1000 రూపాయల నోట్లను హఠాత్తుగా రద్దు (Demonetization) చేశారు. కొత్త రూ.500, రూ.2000 నోట్లు మార్కెట్‌లోకి వచ్చాయి. నల్లధనాన్ని అరికట్టేందుకు, నకిలీ నోట్లను అరికట్టేందుకు, లావాదేవీల్లో నగదు వినియోగాన్ని తగ్గించేందుకు ఆయన ఈ కఠిన చర్య తీసుకున్నారు. అయితే ఈ రోజు మనం 7 సంవత్సరాల తర్వాత లావాదేవీలలో నగదు స్థితి ఏమిటో అర్థం చేసుకోవడానికి ప్రయత్నిద్దాం. నోట్ల రద్దు చర్య తన లక్ష్యాలను పూర్తిగా సాధించిందా..? లేదా..? వివరంగా తెలుసుకుందాం..!
ఆస్తి కొనుగోలు, అమ్మకంలో నగదు
ఆస్తుల క్రయ, విక్రయాల్లో పెద్ద ఎత్తున నగదు లావాదేవీలు జరిగాయి. స్టాంప్ డ్యూటీని ఆదా చేయడానికి, ప్రజలు కాగితంపై ఆస్తి విలువను తక్కువగా చూపించి, మిగిలిన మొత్తాన్ని నగదుగా తీసుకునేవారు. ఒక సర్వే ప్రకారం.. గత ఏడేళ్లలో ఆస్తి కొనుగోలు చేసిన వారిలో 76 శాతం మంది తమకు చాలా నగదు చెల్లించాల్సి వచ్చిందని అంగీకరించారు. భూమి, ఫ్లాట్, ఇల్లు, దుకాణం, కార్యాలయం లేదా మరేదైనా ఆస్తులు కొనుగోలు చేసేటప్పుడు నగదు లేకుండా చేయడం అంత సులభం కాదని సర్వేలో తేలింది. దాదాపు 15 శాతం మంది వ్యక్తులు ఆస్తిని కొనుగోలు చేసేటప్పుడు మొత్తం మొత్తంలో 50 శాతం వరకు నగదు రూపంలో చెల్లించాల్సి ఉంటుంది.
UPI, డిజిటల్ చెల్లింపులు పెరిగాయి
ఈ ఏడేళ్లలో యూపీఐ, డిజిటల్ చెల్లింపుల ట్రెండ్ బాగా పెరిగింది. అయితే సర్వేలో 56 శాతం మంది ప్రజలు గత ఏడాదిలో తమ మొత్తం ఖర్చులో 25 శాతం నగదు రూపంలోనే అని చెప్పారు. ఈ సర్వేలో 363 జిల్లాల నుంచి 44 వేల మంది పాల్గొన్నారు.
Also Read: Earthquake : ఇండోనేషియాలో భూకంపం.. జనం వణుకు
చిన్న నగరాల్లో ఎక్కువ నగదు లావాదేవీలు
చిన్న నగరాల్లోని ప్రజలు తమ ఇంటి ఖర్చుల్లో 50 నుంచి 100 శాతం నగదు రూపంలోనే ఖర్చు చేస్తున్నారు. దాదాపు 59 శాతం మంది ఇప్పటికీ FMCG ఉత్పత్తులు, హోటల్ ఫుడ్, ఫుడ్ డెలివరీ కోసం నగదును ఉపయోగిస్తున్నారు. మెట్రోలలో ఈ విషయాల కోసం ఆన్‌లైన్, UPI చెల్లింపును ఉపయోగించడం సర్వసాధారణం.
నగలు, సెకండ్ హ్యాండ్ కార్ల కొనుగోలులో కూడా నగదు వినియోగం
సర్వే ప్రకారం.. 15 శాతం మంది ప్రజలు ఆభరణాలు, సెకండ్ హ్యాండ్ కార్లను కొనుగోలు చేసేటప్పుడు నగదు చెల్లిస్తారు. గృహ సహాయకులు, కూలీలు కూడా ఎక్కువగా తమ డబ్బును నగదు రూపంలో తీసుకుంటారు. ఇంటి రిపేర్‌, మెయింటెనెన్స్‌ పనులు, వాహన సేవలకు సంబంధించిన చెల్లింపులు కూడా రసీదు లేకుండా నగదు రూపంలోనే చేస్తున్నారు.
We’re now on WhatsApp. Click to Join.
పన్ను ఆదా చేసేందుకు నగదు వినియోగిస్తున్నారు
టైర్-3, టైర్-4 నగరాలు, గ్రామీణ ప్రాంతాల్లోని వీధి వ్యాపారులు, దుకాణదారులు ఇప్పటికీ డిజిటల్ లావాదేవీలను పూర్తిగా అంగీకరించలేదు. కేవలం నగదు రూపంలోనే లావాదేవీలు జరపడానికే ఇష్టపడుతున్నారు. బడా వ్యాపారులు కూడా పన్ను ఆదా కోసమే నగదు రూపంలో వ్యాపారం చేస్తున్నారు. ఆర్థిక వ్యవస్థలో నగదు నవంబర్, 2016లో రూ. 17 లక్షల కోట్ల నుంచి అక్టోబర్ 2023 నాటికి రూ. 33 లక్షల కోట్లకు పెరగడానికి ఇదే కారణం.