National Herald Case History : నేషనల్ హెరాల్డ్ చరిత్ర

National Herald Case

నేషనల్ హెరాల్డ్ 1938లో కొంద‌రు స్వాతంత్ర్య సమరయోధులతో కలిసి జవహర్‌లాల్ నెహ్రూచే స్థాపించబడిన వార్తాపత్రిక. భారత జాతీయ కాంగ్రెస్‌లోని ఉదారవాద బ్రిగేడ్ ఆందోళనలను వినిపించడానికి ఉద్దేశించబడింది. అసోసియేటెడ్ జర్నల్స్ లిమిటెడ్ (AJL) ద్వారా ప్రచురించబడిన ఈ వార్తాపత్రిక స్వాతంత్ర్యం తర్వాత కాంగ్రెస్ పార్టీకి మౌత్ పీస్ అయింది. AJL రెండు ఇతర వార్తాపత్రికలను కూడా ప్రచురించింది. ఒక‌టి హిందీ మ‌రొక‌టి ఉర్దూలో ఉన్నాయి. 2008లో రూ.90 కోట్లకు పైగా అప్పుతో పేపర్ మూతపడింది. నెహ్రూ మార్క్ అసోసియేటెడ్‌ జర్నల్స్ లిమిటెడ్ అసోసియేటెడ్ జర్నల్స్ లిమిటెడ్ (AJL) జవహర్‌లాల్ నెహ్రూ యొక్క ఆలోచన. 1937లో, నెహ్రూ 5,000 మంది ఇతర స్వాతంత్ర్య సమరయోధులను వాటాదారులుగా సంస్థను ప్రారంభించారు. కంపెనీ ప్రత్యేకంగా ఏ వ్యక్తికి చెందినది కాదు. 2010లో కంపెనీకి 1,057 మంది వాటాదారులు ఉన్నారు. నష్టాలను చవిచూడ‌డంతో దాని హోల్డింగ్స్ 2011లో యంగ్ ఇండియాకు బదిలీ చేయడం జ‌రిగింది. AJL 2008 వరకు నేషనల్ హెరాల్డ్ వార్తాపత్రికను ఆంగ్లంలో, క్వామీ అవాజ్ ఉర్దూలోనూ , నవజీవన్‌ను హిందీలో ప్రచురించింది.

న‌ష్టాల‌తో మూత‌ప‌డిన సంస్థ ద్వారా తిరిగి జనవరి 21, 2016న, AJL ఈ మూడు దినపత్రికలను పునఃప్రారంభించాలని నిర్ణయించింది. యంగ్ ఇండియా లిమిటెడ్ నేప‌థ్యం యంగ్ ఇండియా లిమిటెడ్ 2010లో స్థాపించబడింది. అప్పుడు కాంగ్రెస్ పార్టీ ప్రధాన కార్యదర్శి రాహుల్ గాంధీ డైరెక్టర్‌గా ఉన్నారు. కంపెనీ షేర్లలో రాహుల్ గాంధీ, ఆయన తల్లి సోనియా 76 శాతం వాటాను కలిగి ఉండగా, మిగిలిన 24 శాతం కాంగ్రెస్ నేతలు మోతీలాల్ వోరా, ఆస్కార్ ఫెర్నాండెజ్‌ల వద్ద ఉన్నాయి. కంపెనీకి ఎలాంటి వాణిజ్య కార్యకలాపాలు లేవని చెబుతున్నారు. AJL వాటాదారుల ఆరోపణలు మాజీ న్యాయ మంత్రి శాంతి భూషణ్ , అలహాబాద్ , మద్రాస్ హైకోర్టుల మాజీ ప్రధాన న్యాయమూర్తి మార్కండేయ కట్జూతో సహా చాలా మంది వాటాదారులు AJLని YIL స్వాధీనం చేసుకున్నప్పుడు త‌మ‌కు ఎటువంటి నోటీసు ఇవ్వలేదని చెబుతున్నారు. వాళ్ల తండ్రులు కలిగి ఉన్న వాటాలను 2010లో AJLకి ఎలా బదిలీ చేశారని ప్ర‌శ్నించారు. నేషనల్ హెరాల్డ్ కేసులో సుబ్రమణ్యస్వామి పాత్ర‌ నేషనల్ హెరాల్డ్ కేసులో సోనియా గాంధీ, రాహుల్ గాంధీ, మోతీలాల్ వోరా, ఆస్కార్ ఫెర్నాండెజ్, జర్నలిస్ట్ సుమన్ దూబే, టెక్నోక్రాట్ శామ్ పిట్రోడా పేర్లు ఉన్నాయి. వాళ్ల పేర్ల‌ను పొందుప‌రుస్తూ సుబ్ర‌మ‌ణ్య‌స్వామి కేసు వేశారు. 2వేల‌కోట్ల రూపాయల కంటే ఎక్కువ విలువైన లాభాలు, ఆస్తులను పొందేందుకు “ద్వేషపూరిత” పద్ధతిలో పనికిరాని ప్రింట్ మీడియా అవుట్‌లెట్ ఆస్తులను YIL స్వాధీనం చేసుకున్నట్లు సుబ్రమణియన్ స్వామి పేర్కొన్నారు.

AJL కాంగ్రెస్ పార్టీకి బకాయిపడిన రూ. 90.25 కోట్లను తిరిగి పొందేలా హక్కులను పొందేందుకు YIL కేవలం రూ. 50 లక్షలు చెల్లించిందని స్వామి ఆరోపించారు. వార్తాపత్రికను ప్రారంభించడానికి ఆ మొత్తాన్ని రుణంగా కాంగ్రెస్ అందించింది. AJLకి ఇచ్చిన రుణం పార్టీ నిధుల నుండి తీసుకోబడినందున అది “చట్టవిరుద్ధం” అని కూడా స్వామి ఆరోపించారు. ఆయ‌న ఫిర్యాదు మేర‌కు 2014లో ఎన్‌ఫోర్స్‌మెంట్ డైరెక్టరేట్ ఈ కేసులో మనీలాండరింగ్ జరిగిందా? అనే కోణంలో దర్యాప్తు ప్రారంభించింది. 18 సెప్టెంబర్ 2015న నేషనల్ హెరాల్డ్ కేసులో ఎన్‌ఫోర్స్‌మెంట్ డైరెక్టరేట్ తన దర్యాప్తును తిరిగి ప్రారంభించినట్లు నివేదించబడింది. ఆరోపణలపై కాంగ్రెస్‌ స్పందించింది. YIL లాభాపేక్షతో కాకుండా “దాతృత్వ లక్ష్యంతో” సృష్టించబడిందని కాంగ్రెస్ చెబుతోంది. ఇది కంపెనీ షేర్లను బదిలీ చేయడానికి “కేవలం వాణిజ్య లావాదేవీ” కాబట్టి, లావాదేవీలో “చట్టవిరుద్ధం” లేదని కూడా పేర్కొంది. ఇది “రాజకీయ ప్రేరేపిత కేసుగా చెబుతూ స్వామి దాఖలు చేసిన ఫిర్యాదుపై అభ్యంతరాలను కూడా లేవనెత్తింది.

నేషనల్ హెరాల్డ్ కేసు సంక్షుప్త కథ హైకోర్టులో త్వరితగతిన విచారణ చేయాలని 2015లో సుప్రీం కోర్టు కోరింది. డిసెంబరు 19, 2015న ట్రయల్ కోర్టు ఈ కేసులో సోనియా, రాహుల్ గాంధీలకు బెయిల్ మంజూరు చేసింది. 2016లో, ఈ కేసులో మొత్తం ఐదుగురు నిందితులకు (గాంధీలు, మోతీలాల్ వోరా, ఆస్కార్ ఫెర్నాండెజ్ మరియు సుమన్ దూబే) సుప్రీంకోర్టు మినహాయింపు ఇచ్చింది. 2018లో, 56 ఏళ్ల శాశ్వత లీజుకు ముగింపు పలికి, హెరాల్డ్ హౌస్ ప్రాంగణం నుండి AJLని తొలగించాలని కేంద్రం నిర్ణయించింది. ఎటువంటి ప్రింటింగ్ , పబ్లిషింగ్ కార్యకలాపాలను నిర్వహించడం లేదు . దీని కోసం 1962లో భవనం కేటాయించబడింది. నవంబర్ 15, 2018లోగా AJL స్వాధీనం చేసుకోవాలని L&DO కోరింది. భవనాన్ని కేవలం వాణిజ్య ప్రయోజనాల కోసం మాత్రమే ఉపయోగించినట్లు ఉత్తర్వు పేర్కొంది. అయితే, ఏప్రిల్ 5, 2019న, తదుపరి నోటీసు వచ్చేవరకు పబ్లిక్ ప్రెమిసెస్ (అనధికార ఆక్రమణదారుల తొలగింపు) చట్టం, 1971 ప్రకారం AJLకి వ్యతిరేకంగా జరిగే చర్యలపై స్టే విధించాలని సుప్రీంకోర్టు ఆదేశించింది. ఈ కేసు ఇప్పుడు సోనియా, రాహుల్ మెడ‌కు చుట్టుకుంది. కాంగ్రెస్ పార్టీని ముప్పుతిప్ప‌లు పెడుతోంది.